Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2 Ekim’de ilk kez yayınlamaya başladığı taklit-tağşiş ürünler listesinde, aralarında ünlü restoran zinciri Köfteci Yusuf’un da olduğu birçok işletmede domuz eti kullanıldığı ortaya çıkmıştı.
Çiftliklerde yetiştirilen domuz etinin kilogram fiyatının dana etinden genelde daha pahalı olması, restoranların neden dana etine domuz eti karıştırdığı sorusunu akıllara getirdi.
Domuz yetiştiriciliği ve domuz eti satışı yapan Gourmet Pork şirketinin yetkilisi Halit Özbahçıvan, Patronlar Dünyası’ndan Mustafa Ali Aykol’a konuştu.
Bakanlığın listesindeki şirketlerin çiftliklerde yetiştirilen evcil domuzların etini değil yaban domuzu eti kullandığını söyleyen Özbahçıvan şöyle konuştu:
“Karkas (kemikli) dana eti 300-350 liradan satılıyor. Karkas domuz etinin de güncel satış fiyatı 350-400 lira bandında. Ucuz olması için çiftliklerde yetiştirilen domuzların etlerini kullanmaları anlamsız olur. Hem böyle bir fiyat skalası varken hiçbir şirket bu riske girmez. Onların kullandığı sağlıklı olan çiftlik domuzları değil, yasalara aykırı şekilde avlanan ve ticareti yapılan yaban domuzları.”
“Yaban domuzu eti kaçak avlananlar tarafından satılıyor”
Özbahçıvan, yaban domuzları için adı konulmamış gayri resmi bir piyasa olduğunu ve bu piyasanın avcılar tarafından avlanan domuzlarla döndüğünü belirterek, “Bazen avcılar bize bile gelip vurdukları yaban domuzlarını satmaya çalışıyorlar” dedi.
“Trişin” riski
Çiftliklerdeki domuzların etleri için özel olarak yetiştirildiğini ve gerekli sağlık kontrollerinden geçtiğini belirten Özbahçıvan, ucuza satılan ve firmaların kullandığı yaban domuzu etlerinin ise ‘Trişin’ adı verilen parazit içerme riski taşıdığını belirtti.
En çok domuz etinden bulaşan ‘trişin’ ya da ‘trişinellozis’ paraziti, domuzlarda herhangi bir hastalık yapmasa da insanlarda ölümcül hastalıklara yol açabiliyor.
Çömez: “Sudan’dan domuz eti ithal etmek için anlaşma yaptılar”
İYİ Parti milletvekili Turhan Çömez de konuyla ilgili yeni bir iddia ortaya attı.
Çömez, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Sudan’dan, daha 5 ay önce sıfır gümrükle domuz eti ithal etmek için anlaşma yaptılar. Şimdi meşhur bir köftecinin köftelerinde domuz eti çıktı diye niye şaşırıyoruz ki?” diye yazdı.
“Sudan’ın herhangi bir ülkeye domuz eti ihracatı yok”
Cumhurbaşkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nden Çömez’in iddiasıyla ilgili şu açıklama yapıldı:
“Tüm dünyada ticarete konu olan mallar ‘Armonize Sistem’ (GTP) adı verilen sistemle tanımlanmakta ve kodlanmaktadır. Bu sistem çerçevesinde, sığır, koyun ve keçi sakatatlarının yanı sıra diğer hayvanların sakatatları da birlikte 02.06 nolu GTP altında sınıflandırılmıştır. Ticarete konu tüm ürünler bir Gümrük pozisyonu ile sınıflandırılmakta ve tüm anlaşmalar ticarete konu olsun olmasın tüm ürünlerle ilgili değerlendirmeler içermektedir.
24 Aralık 2017 tarihinde imzalanan ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan Sudan ile Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşmasında binlerce GTP bulunmaktadır. Uluslararası sınıflandırmadan aktarılan GTP’lerin Anlaşmalar içerisinde bulunması, bu ürünlerin tamamında ticaret yapılacağı anlamına gelmemektedir.
Ülkemizin geçmiş yıllar ithalat verileri incelendiğinde, Sudan’dan 02.06 GTP’te sayılan hayvanların yenilen sakatatlarını ithal etmediği görülecektir.
Diğer taraftan, uluslararası ticaret istatistikleri incelendiğinde Sudan’ın dünyadaki herhangi bir ülkeye domuz eti veya sakatatı ihracatının da bulunmadığı görülmektedir.
Sudan, yüzölçümü bakımından dünyanın 15’inci, Afrika’nın ise üçüncü büyük ülkesi olup, ‘hem Afrika, hem Arap ülkesi’ olarak nitelendirilmektedir. Aynı zamanda COMESA (Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı) ve Arap Ligi üyeliği sayesinde firmalarımız için Afrika ve Arap pazarına da açılan önemli bir kapı durumundadır.
Anlaşma’nın tam olarak uygulanmasıyla birlikte tüm tarife satırlarının yüzde 87’sini kapsayan geniş yelpazedeki tarım ve sanayi ürünlerimiz 47 milyonluk Sudan pazarına en avantajlı giriş koşullarından yararlanma imkânı elde edecek aynı zamanda Afrika için de ülkemize önemli fırsatlar ortaya çıkaracaktır.”