İsveç’te faaliyet gösteren DN gazetesi, İsveç’in resmi kredi kuruluşu EKN’nin, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep demiryolu projesini üstlenen Türk şirketi Rönesans Holding bünyesindeki REC inşaat firmasının JP Morgan Chase bankasından aldığı 300 milyon dolarlık kredi için garanti vermesini eleştirdi.
EKN, daha önce Bandırma-Osmaneli demiryolu projesi için de 500 milyon dolarlık kredi vermişti.
DN’nin haberinde Rönesans Holding’in Cumhurbaşkanlığı sarayı Beştepe’nin inşaatını gerçekleştiren firma olduğu, gelirinin %40’nı Rusya’daki yatırımlarından sağladığı, Rus gaz şirketi Gazprom’un genel merkezini inşa ettiği, Holding başkanı Erman Ilıcak’ın Türkiye-Rusya ilişkilerinde kilit bir isim olduğu, 2017’de Rus varlık fonu RDIF’in Rönesans’ın Rusya’daki önemli bir projesine yatırım yaptığı belirtildi.
DN, Rusya ile bağlantılı olan yatırımlara EKN’nin kredi veya kredi garantisi vermeme kararına rağmen Rönesans şirketinin bir projesine garanti sağlanmasını eleştirdi, bunun sebebinin yakın zamanda imzalanan NATO üyelik mutabakatı olup olmadığını sorguladı.
EKN, DN’ye herhangi bir açıklama yapmadı. DN projeyle ilgili verileri ve EKN’nin Türkiye’deki yatırımlar için sağladığı kredi ve garanti miktarlarını Türkiye Hazine Bakanlığı’nın yayımladığı Kamu Borcu Raporu’ndaki verilere dayanarak aktardı.
DN’nin elde ettiği EKN belgelerine göre, garanti anlaşması “yüksek riskli proje” olarak değerlendirilmesine rağmen İsveçli kredi kurulu tarafından onaylandı. EKN’nin değerlendirmesine göre, proje yaptırıma uğrayan Rus şirketlerini içerebilme, biyolojik çeşitliliğe zarar verme, sağlık ve güvenliği tehlikeye atma gibi riskler taşıyor. DN’nin haberinde ayrıca Türkiye’nin kredi borcu ödeme olasılığının düşük ve kamu sektöründe yolsuzluğun fazla olduğu belirtiliyor.
Projeye 6 Haziran’da EKN tarafından resmi onay verilmesinden sadece bir ay sonra NATO mutabakatının imzalanması DN tarafından vurgulandı. DN’ye göre İsveç’in NATO üyelik mutabakatı için böyle bir projeyi onaylaması bir olasılık.
Anlaşmaya göre, İsveç’in sağladığı kredi garantisinin %30’u demiryolunda sarf edilecek İsveç ürünlerinin satın alınmasında kullanılacak.