Polonya’da seçmenlerin oy kullandıktan hemen sonra yanıtladığı ‘çıkış anketlerine’ göre iktidardaki sağcı Adalet ve Hukuk Partisi (PiS), %36.8 ile oyların çoğunluğunu almasına rağmen 200 sandalyeyle meclis çoğunluğunu elde edemiyor.
Geçmişte Avrupa Konseyi başkanlığı ve Polonya başbakanlığı yapan Donald Tusk’ın liderliğindeki liberal-muhafazakar Sivil Platform’un (PO) etrafında kurulan liberal ve AB yanlısı Sivil Koalisyon (KO) ittifakının ise %31.6 oyla 163 sandalye alması bekleniyor.
PO’nun yanı sıra küçük çaplı liberal, sosyal demokrat, yeşil ve progresif partilerden oluşan Sivil İttifak’ın %8.6 oyla 30 sandalye alması beklenen sosyalist Sol (Lewica) partisi ve %13 oyla 55 sandalye kazanacağı düşünülen Hristiyan demokrat Üçüncü Yol (TD) ittifakı ile 248 sandalyeyle hükümet kurması bekleniyor.
Bir önceki seçimde %43.6 oyla 227 sandalye kazanan PiS, aşırı sağcı ve AB karşıtı Konfederasyon (Konfederacja) ittifakının %6,2’lik oyu ile ile en fazla 212 sandalyeye ulaşabiliyor. Çıkış anketlerinin aksine seçime öncesindeki anketlerde Konfederasyon’un oyu %9’a yakın gözüküyordu. 460 sandalyeyi Polonya parlamentosunda (Sejm) çoğunluk için 231 sandalyeye ulaşmak gerekiyor.
Sivil Koalisyon’un seçim koordinasyon merkezinde konuşan Donald Tusk, oy verme süresi tamamlandıktan sonra seçimleri kazandıklarını ilan etti.
“Artık kötü zamanların sonu geldi, PiS iktidarının sonu geldi, bizler bu seçimleri birleşe birleşe kazandık. Demokrasiyi kazandık, özgürlüğü kazandık, özgür Polonya’mızı kazandık… Bu gün tarihe altın harflerle yazılacak, Polonya’nın yeniden doğuşu olarak hatırlanacak.”
Öte yandan PiS lideri ve eski başbakan Jarosław Kaczyński, partisinin aldığı oy oranının büyük bir başarı olduğunu, ancak partinin hükümet kurma opsiyonlarının “belirsiz” olduğunu söyledi.
“İktidarda da olsak muhalefette de olsak projemizi uygulamaya devam edeceğiz. Polonya’nın ihanete uğramasına izin vermeyeceğiz.”
Kaczyński, çıkış anketleri açıklandıktan hemen sonra partililere “kavga ve gerilim dolu günler bizi bekliyor” dedi. PiS’in sandıktan birinci parti çıkması halinde hükümet kurma yetkisi ilk onlara verilecek.
Her ne kadar çıkış anketi muhalefet bileşenlerinin koalisyon kurması için bir yol haritası sunsa da PiS için meclis çoğunluğunu kazandıracak bir opsiyonun olmadığı görülüyor. Ancak çıkış anketleri her zaman güvenilir değil. Slovakya’da bu ayın başlarında yapılan seçimlerdeki çıkış anketlerinde bugünlerde hükümeti kurma sürecini sonlandırmakta olan Robert Fico, muhalefet bloğunun gerisinde gözüküyordu.