İstanbul Sanayi Odası toplantısında sanayicileri ucuz kredi alıp stokçuluk yapmakla suçlayan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, “Geçen sene bu kadar stok yapmamış sanayici bu sene neden bu kadar stok yapmış? Ucuz kredi buluyor. Ucuz maliyetle piyasaya verecekken kur artacak diye stok yapıyor, başka şekilde fiyatları şişirerek kendi kendimize zarar veriyoruz. Riskse sanayici de yarından itibaren Dövizini bozacak, stokunu azaltacak” dedi.
Bu sözlere itiraz eden İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, “Döviz tarafında varım ama stok tarafında yokum” dedi. Bahçıvan, “Onun irdelemesini doğru analiz etmezseniz olay çok başka yerlere gider. Bilançosunda stok taşıyan, kendisini enflasyona karşı korumak için stok tutan sanayiciyi itham altına alırsak, Türk sanayisine karşı büyük haksızlık yapmış olursunuz” dedi.
Bu ifadelerin ardından taraflar karşılıklı olarak konuşurken, Kavcıoğlu “İtham yok” dedi. Hammadde maliyetlerinin yurtdışında düşmeye başladığını söyleyen Kavcıoğlu’na Bahçıvan bu kez, “Hiçbir Türk sanayicisi iddia ediyorum ki bilançosundaki envanterindeki stoku piyasayı istismar etmek için kullanmamaktadır” dedi.
İki-üç ay gemi beklenilen günlerden geçildiğini hatırlatan Bahçıvan, “Stok yapmaktan da mutlu değiliz. Üretim akışkanlığı için yapılan stoku, takdire dönmesi gereken bir başarımızı adeta piyasayı speküle etmek için kullanılan bir boyuta getirirsek bu çok büyük bir haksızlık olur” dedi.
Tartışmanın hararetlenmesi üzerine İSO Meclis Başkanı Zeynep Bodur Okyay devreye girdi. Okyay, “Bizim taraflar olarak birbirimizi anlamaya ihtiyacımız var. İnsanlar üretimi yapıp teslim edememe korkusuyla aslında bunu yapıyorlar. Neden sonuç ilişkisini iyi analiz etmek lazım. Burada elma armut karışıyor gibi görünüyor. 40-50’lerle kredi alan sanayici yine de cesaretli olduğu için yatırım yapıyor. Belki farklı konularda bilgilenmeye ihtiyacınız olabilir, biz bu konuda da her zaman destek olmaya hazırız” dedi.
Kavcıoğlu, kastının üretim yapmak isteyen firmalar olmadığını belirtirken, Bahçıvan “Ben bunları Türk sanayisi adına çok tehlikeli ithamlar olarak bulunuyorum. Türk sanayinin üretimi ve tedariğini stok mantığıyla ele alan bir merkez bankası anlayışı başlayacak olursa bu aramızdaki görüşün çok ciddi bir kutuplaşmaya gittiğini gösterir. Talihsiz bir söylem oldu” dedi.
Taraflar arasındaki tartışmalı bir diğer konu ise kredi maliyetleri oldu. Toplantıda Kavcıoğlu sanayicilere kredi maliyetlerinin düşük olduğunu, sanayicinin özel bankalardan yüzde 22’nin üzerinde faiz ile kredi almaması gerektiğini ifade ederken, Erdal Bahçıvan araya girdi. Kendisine çok sayıda WhatsApp mesajı geldiğini belirten Bahçıvan, “Bugünün Borsası yüzde 35-40-45 arasında faizlerle kredi aldığını söyleyen sanayici dostlarımızdan mesajlar almış durumdayım. Ayrıca, Eximbank’ın maalesef reeskont kredilerini kaynak yetersizliği nedeniyle alamayan sanayicilerimizden de çok sayıda mesaj aldım” dedi.
“Alma abi, alma”
Toplantıda ayrıca bir sanayici ile Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu arasında şu diyalog yaşandı:
Sanayici: “Sayın başkan %14 faizle bankaları fonluyorsunuz, %40’la kredi veriyorlar.”
Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu: “Alma abi, alma. Krediyi çekip döviz alırsanız, araba alırsanız nasıl enflasyonla mücadele edeceğiz? Kredileri bu yüzden durdurduk.”