TÜRKİYE’DE YILIN OLAYI:
Ali Bayramoğlu: Bahçeli’nin çıkışı
Etyen Mahçupyan: Devlet’in Öcalan kararı. (Bahçeli’yi özne yapmak pek doğru değil)
Alper Görmüş: (Sonrasındaki tabloya rağmen) 31 Mart yerel seçimlerinde CHP’nin AK Parti’yi geçerek birinci parti olması.
Yıldıray Oğur: Dünyadan 75 yılda bir geçen bir kuyrukluyıldız gibi olanBahçeli’nin Öcalan çağrısı
Yalım Eralp: Bahçeli’nin Öcalan çağrısı.
Hilal Köylü: Bahçeli’nin “Öcalan Meclis’e gelsin” açıklaması
Yunus Emre Erdölen: Devlet Bahçeli’nin grup toplantıları ve çağrıları.
Cem Tunçer: Devlet Bahçeli’nin Öcalan DEM grubuna gelsin, sonrasında umut hakkından istifade etsin çağrısı.
Yaşar Sökmensüer: Bebek, çocuk cinayetlerinin bile “çete”leşmesinin “Yenidoğan çetesi” ile -hem de örgüt adresinin hastanelerde- ortaya çıkması, Narin’in katil(ler)inin ise hâlâ ortaya çıkarılamaması… Ve OHAL KHK’si ile hayata giren kayyımın hâlden hâle girip bu yıl da “bu hâl”e gelmesi.
Tuncer Köseoğlu: CHP’nin yerel seçimlerde AK Parti’yi geçerek birinci parti olması.
Güzin Sarıoğlu: CHP’nin yerel seçimlerde 47 yıl sonra yeniden birinci parti olması.
Gürbüz Özaltınlı: Yerel seçim sonuçları
Hasan Ayer: Bahçeli’nin Kürt açılımı
Selçuk Orhan: MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Abdullah Öcalan’ı barış çağrısı yapmaya davet etmesi
Ali Fikri Işık: Kürt-Türk kardeşliği vurgusunu yapan Bahçeli’nin çıkışı
Meltem Gürler: Narin cinayeti
Emir Kaba: Narin Güran davası.
DÜNYA’DA YILIN OLAYI:
Ali Bayramoğlu: Trump’ın seçilmesi
Etyen Mahçupyan: Trump’ın seçilmesi
Alper Görmüş: Suriye’de Baas rejiminin yıkılması.
Yıldıray Oğur: Baas’ın devrilmesi. Birileri devrim kavramının patent haklarını bile vermekten imtina etse de 61 yılda bir görülecek bir devrim, bir halkın bedenini ortaya koyup bir aile diktatörlüğünü, bir istihbarat rejimini paldır küldür devirmesi. Ortadoğu’da Berlin Duvarı’nın çöküşü etkisi yaratabilir
Yalım Eralp: Trump’ın seçilmesi.
Hilal Köylü: Trump’ın 2. kez ABD Başkanı seçilmesi
Yunus Emre Erdölen: Trump suikastı.
Cem Tunçer: Muhaliflerin Baas rejimini devirmeleri.
Yaşar Sökmensüer: Yarım asırlık Baba Esad iktidarının çeyrek asırlık mahdum diktatörü Esad’ın kardeş ocağına kaçışı.
Tuncer Köseoğlu: Suriye’de BAAS rejiminin yıkılması.
Güzin Sarıoğlu: Gazze’de yaşananlar karşısında uluslararası kamuoyunun elinin kolunun bağlı kalması.
Gürbüz Özaltınlı: Esad rejiminin çöküşü
Hasan Ayer: Esad rejiminin çöküşü
Selçuk Orhan: Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesi, Google’ın Quantum işlemci teknolojisinde yaptığı atılım
Ali Fikri Işık: Trump’ın başkanlığı ve Suriye’de Esad yönetiminin çöküşü
Meltem Gürler: Suriye’de Esad rejiminin sona ermesi
Emir Kaba: UCM’nin Netanyahu kararı (hayırlı olay), HTŞ başarısı (yine hayırlı olay).
TÜRKİYE’DE YILIN KİŞİSİ:
Ali Bayramoğlu: Bahçeli
Etyen Mahçupyan: Abdullah Öcalan
Alper Görmüş: Devlet Bahçeli.
Yıldıray Oğur: Rakipsiz Devlet Bahçeli
Yalım Eralp: Ekrem İmamoğlu
Hilal Köylü: Bahçeli
Yunus Emre Erdölen: Hakan Fidan
Cem Tunçer: Köfteci Yusuf’la Devlet Bahçeli arasında gidip geliyorum. Köfteye karıştırılan domuz etinden “Köfteci Yusuf’un yanındayız” şarkılarına giden yolu inşa etmek için insanları samimi bir dindar olduğuna ikna etmen gerekir. İşte, tam da bu yüzden yeni süreci başlatan kişi Devlet Bahçeli – değil mi? Yine de Köfteci Yusuf’un mücadelesi başarıya ulaştı. Köfteci Yusuf diyorum.
Yaşar Sökmensüer: TBMM üyelerine ek süre vermekte adil, sıcak, esprili tutumuyla da gönül ısıtan, en “suratsız”, “asık, öfkeli surat”ı tarz edinen simaları bile gülümsetebilen Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder. Benim için “Yılın Kişisi” olmasına da tek cümlesi yetti: Süresi bitmesine rağmen mikrofonunu açtırdığı Süleyman Soylu’nun “Hakkını helal et” vurgusuna “O başka mesele…” karşılığı… Helâlleşme, normalleşme tartışmalarına da bence en özlü yanıtı veren, o üç kelimesiyle yüreğimi ferahlatan Önder oldu. Sonradan vurguladığı gibi “Barış gelsin, konuşuruz…”
Tuncer Köseoğlu: Devlet Bahçeli
Güzin Sarıoğlu: Ayşe Ateş, Daron Acemoğlu
Gürbüz Özaltınlı: Ayşe Ateş
Hasan Ayer: Bahçeli
Selçuk Orhan: Yavuz Engin
Ali Fikri Işık: Devlet Bahçeli
Meltem Gürler: Hakan Fidan
DÜNYA’DA YILIN KİŞİSİ:
Ali Bayramoğlu: Nihon Hidankyo
Etyen Mahçupyan: Colani adaylardan biri olabilir…
Alper Görmüş: Gisele Pelicot.
Yıldıray Oğur: Trump, hemen arkasından burun farkıyla Colani.
Yalım Eralp: Trump.
Hilal Köylü: Trump
Yunus Emre Erdölen: Trump-Elon Musk çifti.
Cem Tunçer: Ahmed eş-Şara.
Yaşar Sökmensüer: Güney Kore Meclis Başkanı Woo Won-shik. Askeri darbe girişimine karşı ilan edilen sıkıyönetime rağmen 67 yaşındaki Meclis Başkanı meclisin yüksek demir kapısını tırmanarak aşıp milletvekillerini toplamış ve sıkıyönetimi kaldırma kararı almıştı. Dışarıda da halk belki vekillerine güvenin de etkisiyle “demokrasi nöbeti”ndeydi.
Tuncer Köseoğlu: Yeniden ABD Başkanı seçilen Trump.
Güzin Sarıoğlu: Ebu Muhammed Colani.
Gürbüz Özaltınlı: Netanyahu için tutuklama kararı veren UCM yargıçları
Hasan Ayer: Cyril Ramaphosa (Güney Afrika Devlet Başkanı)
Selçuk Orhan: Muhammed el Colani (Ahmed Hüseyin el-Şara)
Ali Fikri Işık: Trump
Meltem Gürler: Elon Musk
Emir Kaba: Ebu Muhammed el-Cevlani.
TÜRKİYE’DE YILIN DEĞERİ EN ANLAŞILMAMIŞ OLAYI:
Ali Bayramoğlu: Açılım hamlesi
Etyen Mahçupyan: Merkes Bankası’nın şu anki duruşu…
Alper Görmüş: Kararsız seçmenlerin oranının yüzde 35’e ulaşması.
Yıldıray Oğur: 50 yıllık silahlı isyanın bitişinin ufukta görünmesi
Yunus Emre Erdölen: Asgari ücretle geçinen bir ailenin hayatını sürdürme mücadelesi.
Cem Tunçer: Alper Gezeravcı’nın uzaya gitmesini çabuk harcadık gibime geliyor.
Yaşar Sökmensüer: O da Esad’ın gidişi fikrimce… Zira bir diktatörün devrilmesinin bu denli “anlaşılamamış” ya da zıtlaşarak “algılanmış” olması, hatta bu mevzuda zıtlaşanların, iktidarla muhalefetin 10 yıllık bir sürede yer değiştirmesi büyük “olay”. Bu durum “düşünce”nin, iz’anın, muhakemenin, vicdanın “değer”inin anlaşılıp anlaşılamaması hakkında da fikir veriyor.
Tuncer Köseoğlu: Bahçeli’nin ‘Apo gelsin mecliste konuşsun’ demesi.
Güzin Sarıoğlu: Türkiye nüfus artış oranının Cumhuriyet döneminin en düşük seviyesine inmesi ile artık iyice yaşlanan bir ülke haline gelmemiz.
Gürbüz Özaltınlı: Yeni ekonomi yönetiminin izlediği politikalar
Hasan Ayer: Bahçeli’nin Kürt açılımı
Selçuk Orhan: MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Abdullah Öcalan’ı barış çağrısı yapmaya davet etmesi
Ali Fikri Işık: Amedspor’un 1. Lig’e çıkışı
Meltem Gürler: Devlet Bahçeli’nin çıkışı
Emir Kaba: Bahçeli’nin, Abdullah Öcalan’ın mecliste konuşması talebi.
DÜNYA’DA YILIN DEĞERİ EN ANLAŞILMAMIŞ OLAYI:
Etyen Mahçupyan: Teknoloji alanındaki bazı gelişmeler. Yapay zekanın abartılmaması gerektiği olabilir…
Alper Görmüş: (Değer’e olumlu ya da olumsuz bir ‘değer’ atfetmeden): Suriye’de olup bitenlere karşı aldıkları-alamadıkları pozisyonların Rusya’nın (ve hatta) Çin’in süper güç olmadıklarını göstermesi.
Yalım Eralp: Sudan halk açlığı.
Yunus Emre Erdölen: Güney Korelilerin sadece 6 saat 7 dakikada sıkıyönetim kararıyla darbe yapan başkanlarını durdurması, meclisi ve demokrasiyi kurtarıp sonra da başkanlarını görevden azletmeleri.
Yıldıray Oğur: Gazze meselesi yüzünden dünyada yaşanan fikri aydınlanma, Esad’ın devrilmesi sonrası Türkiye’de herkesin evine dönmesi
Cem Tunçer: Neuralink’in ilk kez bir insanın beynine çip yerleştirmesi, yerleştirilen kişinin düşünce gücüyle satranç oynaması.
Yaşar Sökmensüer: Güney Kore’de darbe girişiminin Yunus Emre Erdölen’in “Altı saat, yedi dakika: Güney Kore, demokrasiyi nasıl kurtardı?” yazısından mülhem, halk ve Meclis’in elbirliğiyle kısa sürede engellenmesi. Keşke değeri daha çok anlaşılsa, dünya gündeminde hak ettiği kadar yer tutsaydı.
Tuncer Köseoğlu: İran’ın Ortadoğu’da Hamas’la birlikte büyük güç kaybetmesi. (Önümüzdeki yıllarda etkileri ve yansımaları olumlu-olumsuz anlamda büyük olacaktır.)
Güzin Sarıoğlu: Yabancı işgücüne ihtiyaç duyan Almanya’daki aşırı sağcı AfD’nin son seçimlerde rekor düzeyde oy alması.
Gürbüz Özaltınlı: Putin’in küresel gücünün sınırları
Hasan Ayer: Güney Afrika’nın İsrail’e karşı açtığı soykırım davası
Selçuk Orhan: 2024’te 41 gün daha fazla tehlikeli sıcaklık seviyesine ulaşıldı
Meltem Gürler: İklim krizi – gitgide aciliyet kazanıyor ve dikkate alınmıyor
YILIN KİTABI:
Ali Bayramoğlu: Ayşe Buğra: Kapitalizm Tarihi İçinde Sosyal Politika – Yoksulluk, Çalışma ve Toplum
Etyen Mahçupyan: Her şeyin Şafağı – David Graeber
Yalım Eralp: Dinin Geleceği.
Yunus Emre Erdölen: Han Kang’ın bu sene Nobel alması vesilesiyle – Çocuk Geliyor.
Yıldıray Oğur: Benim için geç bir keşif olarak Refik Halid Karay’ın kitapları
Cem Tunçer: Sally Rooney’nin İntermezzo’su.
Yaşar Sökmensüer: Gürbüz Özaltınlı’nın “Yeniden okuyorum” demesiyle yıllar sonra tekrar aklıma düşen “Yüzyıllık Yalnızlık”. Belki ikinci kez okurken -günahı sevabıyla izleme keyfini sonraya bıraktığım- dizisinin de gösterime girmesinin gazıyla, “Yüzyılın Kitabı” demek geliyor içimden.
Tuncer Köseoğlu: Yüzyıllık Yalnızlık Marquez’in kitabını dizi sebebiyle yeniden okudum. Bu yılın değil Yüzyılın kitabı.
Güzin Sarıoğlu: Han Kang romanları.
Gürbüz Özaltınlı: Gemiden Düşen Adam (eski bir kitabın bu yıl keşfi)
Hasan Ayer: The Resilience of Multiculturalism (Editörler: Thomas Sealy, Varun Uberoi ve Nasar Meer)
Meltem Gürler: Memoria – Şebnem İşigüzel
Hilal Köylü: 995 km – Murathan Mungan
Emir Kaba: Antik Mısır’ın Peygamberleri (Bülent Şahin Erdeğer).
YILIN FİLMİ:
Ali Bayramoğlu: Zone of Interest
Etyen Mahçupyan: Düşüşün anatomisi
Alper Görmüş: Perfect Days.
Hilal Köylü: Madame Web
Yunus Emre Erdölen: The Zone of Interest.
Yıldıray Oğur: The Zone of Interest. Sıfır ajitasyonla bir insanlık trajedisini anlatan böyle bir film yapıp, ödül töreninde Gazze’ye sahip çıkarak yeni nesil soğukkanlı Nazileri kudurtan yönetmeni yüzünden özellikle.
Cem Tunçer: The Substance.
Yaşar Sökmensüer: Bu yıl izlediğim Wim Wenders’ın “Perfect Days” ve Wes Anderson’ın “The Wonderful Story of Henry Sugar and Three More”.
Tuncer Köseoğlu: Paris- Teksas 1984 yılında çekilen filmi yeniden izledim muhteşem…
Güzin Sarıoğlu: Tahran’da Yedi Kış / Reyhane Cebbari (Steffi Niederzoll). Yandaki Oda (Pedro Almodovar).
Gürbüz Özaltınlı: Mükemmel Günler
Hasan Ayer: Jonathan Glazer’in Zone of Interest filmi
Meltem Gürler: En sevdiğim pastam – Maryam Moghadam
Emir Kaba: My Favourite Cake.
YILIN ŞARKISI:
Etyen Mahçupyan: Yıllar geçse de Bob Dylan’ın herhangi bir şarkısı, yılın şarkısıdır…
Hilal Köylü: KÖFN – Gitme sana muhtacım
Yunus Emre Erdölen: Saint Levant-Deira / Village People- Y.M.C.A.
Yıldıray Oğur: Halkımızla bu kez hemfikirim, Semicenk Batık Gemi
Cem Tunçer: Yapılan editler sayesinde on yıl aradan sonra yeniden doğan Hande Yener’in Bir Bela’sı.
Yaşar Sökmensüer: Enes ve Mehmet Kılınç kardeşlerden Ahmet Kaya’nın “Yorgun Demokrat” şarkısının yorumu. Ama sonra çektikleri klibiyle değil odalarında çektiği ilk, daha samimi hâliyle. Kendi payıma, “yorgunluğunu” anında alıyor insanın.
Tuncer Köseoğlu: Derinden (Eski bir şarkı ama en çok bunu dinledim).
Güzin Sarıoğlu: Şikayetim Var- Diren Polatoğulları’nın yeniden yorumladığı Kayahan şarkısı.
Gürbüz Özaltınlı: “Lan”. Zeynep Bastık – (Hep sevdiğim) Mabel Matiz düet versiyonu…
Hasan Ayer: Cheerleader, Porter Robinson
Ali Fikri Işık: Rewşen Hinar
Meltem Gürler: Eski şarkı ama ben en çok Zeynep Özyılmazel’den “Zaman Olur”u dinledim bu yıl.
Emir Kaba: Aleyna Tilki – Sana Güvenmiyorum.
YILIN DİZİSİ:
Ali Bayramoğlu: Say nothing
Etyen Mahçupyan: Riplay
Yalım Eralp: Kızıl Goncalar
Hilal Köylü: Kızıl Goncalar
Yıldıray Oğur: Bu yılın olaylarından aldığım seyir zevkini veren bir dizi izlemedim
Yunus Emre Erdölen: Disclaimer
Cem Tunçer: Ripley.
Yaşar Sökmensüer: BBC’nin “This Town” dizisi, oyuncuları, “hava”sı, dönem müzikleriyle de…
Tuncer Köseoğlu: Yüzyıllık Yalnızlık
Güzin Sarıoğlu: Kızıl Goncalar, Bahar
Gürbüz Özaltınlı: Yüzyıllık Yalnızlık (İlk 8 bölümünü izledik; toplam 16 bölüm tasarlanmış. Bunu öğrenmemiş olsam büyük hayal kırıklığıydı)
Hasan Ayer: Prens
Meltem Gürler: Kızıl Goncalar
Emir Kaba: Baştan sona bitirmeye ancak vakit bulduğum “Muhteşem Yüzyıl”
2024’Ü TANIMLAYAN BAZI KELİMELER:
Ali Bayramoğlu: Popülizm
Etyen Mahçupyan: Arayış, muğlaklık, yüzeysellik,
Alper Görmüş: Tekinsiz, simit, asgari, ama.
Yıldıray Oğur: Soykırım, ikiyüzlülük, çizfte standart, açılım, süreç
Yalım Eralp: Harp ve açlık
Hilal Köylü: Seçim, birinci, barış, enflasyon
Yunus Emre Erdölen: Son çeyrekte Esad devrilmese hatırlamayacağımız bir sene
Cem Tunçer: Algoritma, dijital yorgunluk, kalabalık yalnızlık, merhamet, yabancılaşma, yapay zeka ve yozlaşma.
Yaşar Sökmensüer: Hâlâ yapılanın, edilenin, üstüne fütursuzca söylenenin karşısında kelimeler kifayetsiz kalıyor nidalar öne çıkıyor herhalde. “Yahu!” mesela.
Tuncer Köseoğlu: Hayat pahalılığı, Apo, Suriye, Trump, iklim değişikliği
Güzin Sarıoğlu:
Bizde de ‘beyin çürümesi’
Refleksif düşünmenin naif bulunması
Kişisel olanın toplumsal olana yenilmesi
Taraf olmayanın bertaraf olması
Gürbüz Özaltınlı: SOYKIRIM (İsrail devlet siyaseti), SÜRPRİZ (Yerel seçimler – Bahçeli’nin Öcalan’ı Meclis’e davet edişi – Suriye’de muhalefetin 12 günde rejimi çökertişi – Ahmet Eş Şara’nın Golani’yi terk ve teslim ederek 10 milyon dolar ödüle hak kazanması)
Hasan Ayer: Hayret, şaşkınlık, afallamak, kaos, bilinmezlik, cehalet.
Selçuk Orhan: Yenidoğan çetesi, Narin Güran, Suriye, savaş, barış
Ali Fikri Işık: Sert kaotik ve belirsiz
Meltem Gürler: TDK’nın “kalabalık yalnızlık” seçimini sevdim ben. Benim için empati de bu sene öne çıktı.
Emir Kaba: Çözüm, Gazze, Suriye, Edep
2025’E MERHABA MESAJINIZ:
Etyen Mahçupyan: Biraz daha kendimizi anlamalıyız…
Yalım Eralp: 2024’den daha iyi olması
Yunus Emre Erdölen: Bu kadar law yeter, biraz da love
Yıldıray Oğur: İçerisi çok dolu, ilk bulduğun yere otur
Cem Tunçer: 2025, senden daha yavaş bir yıl olmanı diliyorum. Teknolojisiyle, siyasi gelişmeleriyle; birçok konuda yeniliğe tahammülümün sınırlarında olduğunu hissediyorum artık.
Yaşar Sökmensüer: Henüz tanışmadık, sadece merhaba merhaba.
Alper Görmüş: Yok
Tuncer Köseoğlu: Giden kadar kötü geçmemesi umuduyla…
Güzin Sarıoğlu: Hevesimiz, yaşama sevincimiz çok olsun, küçük adımlarla da olsa sorunlarımız çözülmeye başlasın. 2025 ‘yeni’ bir yıl olsun.
Gürbüz Özaltınlı: Devraldığın bilançodan iyisini bırak giderken.
Hasan Ayer: Umarım Orta Doğu halkları için huzurlu bir yıl olursun. Bölgenin buna ihtiyacı var. Benim de…
Selçuk Orhan: Barışı nasıl kurup koruyabileceğimize kafa yorma zamanı!
Ali Fikri Işık: Eşitlik ve saygının hukuku ile örülmüş Kürt-Türk kardeşliği
Meltem Gürler: Her şeye rağmen umut etmeye fırsat veren gelişmelerle geliyorsun; belki barış getirirsin, seni çok severiz.
Hilal Köylü: Her şeye rağmen umut, her şeye rağmen barış güzeldir.
Ali Bayramoğlu: Umut veren bir yol olsun
Emir Kaba: 24’e kıyasla daha iyi geçeceksin gibi… Umarım yanıltmazsın…
BONUS SORU: BU YIL KAZANDIĞINIZ EN DEĞERLİ DENEYİM NEDİR?
Ali Bayramoğlu: Kaybettiğim dostların hüznü
Etyen Mahçupyan: Serbestiyet’tekilerle olan dostluğum…
Alper Görmüş: Çanakkale’de yaşamak.
Yalım Eralp: İnternete inanmamak
Hilal Köylü: Yine ve yeniden: Bildiğim doğrudan şaşmamak ve öğrenmeye açık olmak. Daha çok dinlemek
Yunus Emre Erdölen: 16 saat aralıksız canlı yayın tecrübesi – teşekkürler Amerika
Cem Tunçer: Yaptığım kişisel ankete göre, tiyatroya giden insanlar gittikleri her 10 oyundan ancak 1’ini beğeniyor. Tiyatro vakit ayırılacak bir sanat dalı değil. Üstelik, beğenmediğin oyundan çıkman da zor. En değerli deneyimim, tiyatrodan ümidi kesmem oldu. 2024 bana bunu kazandırdı: Zamanımı.
Yaşar Sökmensüer: Yıllar geçtikçe “deneyim”in ömrünün kısalması.
Tuncer Köseoğlu: Olaylara daha sakin bakmak
Güzin Sarıoğlu: Kendi bahçemi süpürürken kendi gündemime yer açmayı öğreniyorum.
Gürbüz Özaltınlı: Zeytinyağının inceliklerine hayran kaldım. Merak ettim ve erken hasattan girip, polifenolden çıktım. 10-15 gün erken ya da geç sıkımın ne kadar fark ettiğine şaşırdım. Her şeyde olduğu gibi bu sektörde de diz boyu yalan dolan olduğunu gördüm vs. 2024’te bu tecrübeyi sevdim.
Hasan Ayer: Siyaseten daha sakin kalmak, uçmamak. Yani siyasete özcü kategorilerle yaklaşmamak. Bunun için Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe’a özel bir teşekkür.
Selçuk Orhan: Bildiğimi sandığım şeylerin pek de kıymeti olmadığını bir kere daha öğrendim.
Ali Fikri Işık: Komik aklın teskin edici etkisi
Meltem Gürler: İyiliğin işgüzarlıkla karıştığı ince bir çizgi var; birileri için onlar adına karar verip iyilik yaparken empatiyle iyi düşünmek gerek.
Emir Kaba: Sevdiğim biri için gerçek anlamda üzülmek, kahrolmak… Bunu değerli yapan, sonrasında kıymetini anlamak.