20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü, dünyanın farklı noktalarında gerçekleştirilen etkinliklerle kutlanırken dünya çocuklar için güvenilir ve güzel bir yer olmaktan hâlâ çok uzak.
CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, 20 Kasım Dünya Çocuklar Günü’ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Tanrıkulu, açıklamasında Dünya Çocuk Hakları Günü için hazırladığı raporun ayrıntılarını da paylaştı.
Tanrıkulu’nun paylaştığı raporda şu noktalar öne çıkıyor:
Her yıl ortalama 12 milyon kız çocuğu 18 yaşından önce evlendiriliyor
100’den fazla ülkede 1500 üye örgütle çocuk evliliklerine karşı mücadele eden küresel ağ Girls Not Brides’ın verilerine göre her yıl ortalama 12 milyon kız çocuğu 18 yaşından önce evlendiriliyor.
Yerinden edilen 71 milyon insanın 31 milyonu çocuk
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği UNHCR’ın 2019 verilerine göre dünyada yerinden edilen 71 milyon insanın 31 milyonu çocuk. 13 milyon çocuk savaş ve çatışmalar sebebiyle ülkelerinden ayrılıp başka ülkelere sığınmak zorunda bırakıldı.
Türkiye’deki kayıtlı mültecilerin yarısı çocuklardan oluşuyor
Mülteciler Derneği verilerine göre, Türkiye’de kayıtlı yaklaşık 4 milyon mültecinin 1 milyon 764 bin 863’nü (yüzde 47,4) 0-18 yaş arası çocuklar oluşturuyor.
Mülteci hakları alanında çalışan Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşu Lost in Europe’un verilerine göre, Ocak 2018 ile Haziran 2019 arasında Avrupa Birliği ülkelerine ulaşmaya çalışan 440 çocuk ve genç yollarda hayatını kaybetti.
Almanya Kamu Radyo Televizyon Kurumu Radyo Berlin Brandenburg’un bildirdiğine göre, sözü edilen zaman zarfında hayatını kaybeden 440 çocuk ve genç arasında 35 de bebek bulunuyordu. Kuruluş, hayatını kaybedenlerin çoğunun boğularak can verdiğini belirtiyor. Söz konusu bebek, çocuk ve gençlerin Türkiye, Libya veya Fas üzerinden Akdeniz’i geçerek Avrupa’ya ulaşmaya çalıştığı bildiriliyor.
Uluslararası Göç Örgütü, Akdeniz’i geçerken hayatını kaybeden çocukların bütün dünyada hayatını kaybeden mülteci çocukların dörtte birinin oluşturduğunu bildiriyor. Hayatını kaybettiği bildirilen 440 çocuk ve genç arasında Avrupa içinde yollarda veya sığınmacı kamplarında hayatını kaybedenler de yer alıyor.
Dünyada 152 milyon çocuk işçi var
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre, dünyada 152 milyon çocuk işçi var. Her 10 çocuktan 7’si ağır ve tehlikeli işlerde çalışıyor.
Türkiye’de çocuklar hâlâ çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri kabul edilen alanlarda, yani sokakta, küçük ve orta ölçekli işletmelerde ağır ve tehlikeli işlerde, tarım alanlarında çalıştırılıyor.
Son 8 yılda en az 513 çocuk iş cinayetlerinde öldü
İş Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin verilerine göre ise son sekiz yılda en az 513 çocuk iş kazalarında öldü. Bu ölümleri çocuk haklar kuruluşları ‘cinayet’ olarak niteliyor.
Hapishanelerde 1170 tutuklu, 426 hükümlü çocuk var
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün (CTE) verilerine göre 5 Ocak 2021 tarihi itibariyle Türkiye hapishanelerinde 12-18 yaş aralığında 1170 tutuklu çocuk, 426 hükümlü çocuk var ve yıl içerisinde en az 1 çocuk cezaevinde hayatını kaybetti.
Salgın çocukların eğitim hakkını engelledi
Covid-19 salgını çocukların eğitim hakkının önünde büyük bir engel oluşturdu. Salgınla birlikte okulların kapanması ve “uzaktan eğitim” uygulamasına geçilmesi ile bilgisayarı ve internet bağlantısı olmayan yüz binlerce çocuk yeterli eğitim imkânından faydalanamadı.
UNESCO verilerine göre dünya genelinde 262 milyon çocuğun okula erişimi yok.
İlk 10 ayda Türkiye’de öldürülen çocuk sayısı en az 27, cinsel istismara uğrayan ise en az 160
Bianet tarafından düzenli olarak yayımlanan Erkek Şiddeti Çetelesi’ne göre, 2021 yılının ilk on ayında erkekler tarafından öldürülen çocuk sayısı en az 27. 2021 yılının ilk on ayında güvenlik güçlerinin silah kullandığı olaylarda en az 2 çocuk yaşamını yitirdi, 2 çocuk yaralandı. Yıl içinde polis ve asker araçlarının neden olduğu olaylarda en az 4 çocuk yaşamını yitirdi, 2 çocuk yaralandı. 2021 yılının ilk on ayında en az 2 çocuk kara mayınları ya da sahipsiz bomba ve patlayıcılar nedeniyle yaşamını yitirdi, 1 çocuk yaralandı.
Bianet’in raporuna göre, 2021 yılının ilk on ayında en az 160 çocuk, erkeklerin cinsel istismarına uğradı.
Koruyucu aile yanında kalan çocukların sayısı son 19 yılda 16 kat arttı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yapan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, koruyucu aile yanında kalan çocuk sayısının 19 yılda 16 kat arttığını söyledi.
TÜİK verileri 2014-2017 yılları arasında 7 bin 466’sı erkek, 51 bin 818’i kız olmak üzere toplam 59 bin 284 çocuğun cinsel istismara maruz kaldığını gösteriyor.
Aşırı yoksulluk sınırı içerisinde 385 milyon çocuk var
UNICEF verilerine göre, dünyada aşırı yoksulluk sınırı içinde 862 milyon kişi var, bunların 385 milyonu çocuk.
2040 yılında iklim krizi nedeniyle her 4 çocuktan birinin temiz suya erişiminin olmayacağı tahmin ediliyor.