İdlib’de 30 Ağustos’ta düzenlenen ve daha önce haberi yapılmamış bir toplantıda Ahmed eş-Şara, kendisine bağlı komutanlar, üst düzey devlet görevlileri ve iş insanlarıyla bir araya geldi. Toplantının yapıldığı merkez, Şara’nın isyancı komutan olduğu dönemdeki eski karargâhıydı.
Toplantıya katılan iki kişinin aktardığına göre Şara, binanın önünde dizilen Cadillac Escalade, Range Rover ve Chevrolet Tahoe gibi lüks araçları görünce öfkelendi ve “Devletin bu kadar yüksek maaş verdiğini bilmiyordum” diye espri yaptıktan sonra ekledi:
“Devrimin çocukları olduğunuzu unuttunuz mu? Bu kadar çabuk mu yoldan çıktınız?”
Şara, lüks aracı olan devlet çalışanlarına anahtarlarını teslim etmeleri ya da yasa dışı gelir soruşturmasıyla karşı karşıya kalacaklarını söyledi. Toplantı sonunda birkaç kişi anahtarlarını teslim etti.
İsyandan devlete geçiş ve yeni rejimin sınavı
İktidara geldiği 10 ay içinde Şara, eski bir El Kaide mensubu bir komutan olmaktan çıkıp ülkenin lideri olmaya çalışırken birçok cephede zorlukla karşılaştı.
Sektörel çatışmalar, zorla tahliyeler, el koymalar ve yeni düzen içinde eski muhaliflerin hızla zenginleşmesi, halk arasında rahatsızlık yarattı.
Uzmanlar, Şara’nın en büyük sınavının “isyancı bir yapıdan kurumsal devlete geçiş” olduğunu belirtiyor.
Suriye araştırmacısı Hossam Jazmati, “Şara bir devlet kurumunun değil bir grubun ürünü. Gücü ittifaklara, kayırmacılığa ve tekelleşmeye dayanıyordu” dedi.
Yeni liderin en önemli avantajı ise, Esad’ı devirmiş olmanın getirdiği halk desteği. Ancak bu desteğin sürmesi, yolsuzluğa karşı ne kadar kararlı olduğuna bağlı görülüyor.
Aile içi güç dengeleri: İki kardeş zirvede, biri tasfiye edildi
Şara’nın iki ağabeyi hâlen devlette önemli görevlerde. Suriye-Rusya çifte vatandaşı olan Maher el-Şara, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği görevini yürütüyor, Hazem el-Şara ise yabancı ve yerel yatırımlardan sorumlu.
Ancak bir diğer ağabey Cemal eş-Şara, yeni başlatılan yolsuzluk soruşturmalarının hedefi oldu. Hükümete yakın 6 kaynak, Cemal eş-Şara’nın aile bağlantılarını kullanarak iş dünyasında toplantılar ve ticari anlaşmalar ayarladığını öne sürdü.
Ağustos ayında Şara, Cemal’in Şam’daki ofisinin kapatılmasını ve hiçbir devlet kurumunun onunla çalışmamasını emretti. Reuters muhabiri, kapıya vurulan kırmızı mum mühürünü görüntüledi.
Enformasyon Bakanlığı, “Cemal el-Şara’nın herhangi bir resmi görevi yoktur ve ticari bir faaliyet yürütmesine izin verilmemiştir” açıklamasını yaptı.
Cemal ise Reuters’a yaptığı yazılı açıklamada tüm iddiaları reddederek şunları söyledi:
“Özel bir ofisim yok, ticari faaliyet yürütmüyorum. Hakkımdaki söylentiler tamamen uydurma.”
Rüşvet iddiaları: “Bir işçimin serbest kalması için 100 bin dolar ödedim”
Esad rejimi sonrası Suriye’de rüşvet ve gayriresmî ödemeler hâlâ ciddi bir sorun. Bir sanayici, gözaltına alınan işçisinin serbest bırakılması için 100 bin dolar ödediğini; İşçinin işe dönebilmesi için bir 100 bin dolar daha istendiğini söyledi. Başka bir iş insanı ise bir çalışanını çıkarmak için 25 bin dolar ödediğini aktardı.
Reuters bu iddiaları bağımsız şekilde doğrulayamasa da Enformasyon Bakanlığı, “Yolsuzluk şüphesi olan bazı kişilerin derhal soruşturmaya yönlendirildiğini” teyit etti.