Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi (TEAM), kendi verilerine göre seçmenlerin oy eğilimlerindeki değişimden yola çıkarak milletvekili dağılımıyla ilgili olası senaryoları yayımladı. Son durum TEAM’ın sosyal medya hesabında 13 maddede şöyle özetlendi:
1. 5521 kişi ile 27 ilde yüz yüze görüşmelerle geçen hafta tamamladığımız araştırmanın sonuçlarına göre: AK Parti Aralık’ta yeniden % 35’e erişti (Mayıs’ta % 31’e düşmüştü).
2. Cumhur İttifakı (Cİ), 2019’dan beri düzenli bir düşüş trendinde idi. Son 6 aylık ortalamalarla düşüş trendini kırdı ve yukarı yönlü hareketlendi. 6 puana kadar açılmış olan 6’lı Masa-Cİ farkı kapandı. Mayıs’tan bu yana 6’lı Masa toplamı 2 puan düştü.
3. Cumhur İttifakı, 2019’da başlayan ekonomik kriz, adalet, eğitim, pandemi yönetimi gibi konulardaki sorunlar vb birçok nedenle düşüşteydi. Cİ, düşüşü ekonomik paketler, dış politika hamleleri, sosyal konut, asgari ücret artışları, EYT gündemi vb. hamlelerle durdurdu.
4. Cumhur İttifakı’ndaki bu toparlanma daha çok AK Parti’den kopan kararsızların dönüşünden kaynaklı. Muhalefet ise henüz muhalif eğilimli kararsızları cezbedemiyor. Performansı beğenilmiyor, iç tartışmaları olumsuz yansıyor.
5. Cİ’nin yükselişi ve muhalefetin dağınıklığı sonucunda “Erdoğan kazanır” algısı yeniden hakimiyet kazandı. Bu algı kritik eşiği geçti: “Erdoğan kazanır” diyenler son 1 yılda %47’den 57’ye çıktı. Erdoğan böylece kararsızları yanına çekip muhalefetteki dinamizmi olumsuz etkiliyor.
6. Son dönemdeki yükselişi ile Cumhur İttifakı, meclis çoğunluğunu elde edebildiği kritik eşiğe ulaştı. Bu yüzden farklı senaryolara göre MV dağılımlarını hesap etmek önemli hale geldi.
7. Cumhur İttifakı’nın en az ne kadar oy oranıyla meclis çoğunluğunu kazanabileceğini, TEAM’in verileri ile ve ilçe bazlı oy değişimini yansıtan bölgesel modelleme sisteminden hareketle, Cumhur İ.’nın ve 6’lı Masa’nın liste stratejileri senaryolarına göre hesap ettik.
8. Yeni seçim yasası, 2018’de Millet İttifakı’na 21 vekil fazladan kazandıran “ittifaka dayalı vekil dağılımı”nı kaldırıp ittifakları ortak listeye zorluyor. Yeni yasa 3 ana sebeple 6’lı masaya dezavantaj, Cumhur İttifakı’na avantaj getiriyor:
9. 1-Vekil dağılımının hesaplandığı sistem (D’Hondt) çok sayıda ilde 1. partinin (toplamda AK Parti’nin) lehine sonuç veriyor. 2-Az nüfuslu iller, nüfusuna oranla daha fazla vekil çıkarıyor, Cumhur İ. bu illerde üstün. 3-Az sandalyeli bölgelerde MV sayısı kolay değişmiyor.
10. İttifaklardaki partiler her ilde kendi listesiyle seçime girerlerse, Cumhur İttifakı % 43 oy oranını yakaladığı durumda meclis çoğunluğunu kazanabiliyor.
11. Cumhur İttifakı’nın kritik illerde ortak strateji izlediği, 6’lı masanın her ilde ayrı listelerle seçime girdiği “Cİ lehine” senaryoda eşik çok daha düşük: Bu durumda Cİ %41 ile meclis çoğunluğunu elde edebiliyor.
12. 6’lı Masa bu bölgelerde Cİ’nin stratejisine karşılık verir ve kritik bölgelerde ortak liste ile girerse, durumu kendi lehine çevirebiliyor. Ancak bu senaryoda dahi Cİ’nin meclis çoğunluğunu alması için %45.5 ya da üstü oy alması yeterli oluyor.
13. Aday tartışmaları gündeminden sıra gelmeyen meclis senaryoları gündemi hayati önem taşıyor. Zira Cumhur İttifakı’nın CB seçimlerinde ikinci tura meclis çoğunluğunu alarak girmesinin, araftaki ve kararsız seçmenler üzerinde Erdoğan lehine etki oluşturması oldukça muhtemel.