Erdoğan’ın gündeminde iki önemli başlık bulunuyor. Gerginliğin barışçıl bir şekilde diplomasi ile çözülmesi için Türkiye’nin oynayabileceği rolü Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky ile ele alacak Erdoğan, 30. yılını kutlayan ve stratejik boyuta ulaşan Ankara-Kiev ilişkilerini serbest ticaret anlaşması imzalayarak derinleştirmeyi amaçlıyor.
Ziyaretin hemen öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, Erdoğan’ın arabulucu rol oynama teklifini memnuniyetle karşıladıklarını, Rusya’nın da kabul etmesi halinde Ukrayna’nın doğusunda yaşanan krizin çözümü için yapılacak barış görüşmelerinin Türkiye’de gerçekleşebileceğini söyledi:
“Ukrayna barış görüşmelerini İstanbul’a veya Türkiye’de başka şehre taşımaktan memnuniyet duyar. Ancak Rusya da bunu kabul etmeli.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan da, Ukrayna ziyareti öncesi Esenboğa Havalimanı’nda basın toplantısı düzenledi. Rusya ile Ukrayna arasında son aylarda tırmanan gerilime de değinen Erdoğan, “Stratejik ortağımız ve komşumuz Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini desteklediğimizi her platformda dile getiriyoruz. Bölgede güven ve barış ortamının tesisi amacıyla üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyorum” dedi.
Ziyaret öncesi iki taraftan ‘savunma işbirliği’ açıklaması geldi
Erdoğan’ın basın toplantısının hemen öncesinde, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “İki ülke arasında diyaloğun ve barışın yeniden tesisi için Türkiye’nin üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu” açıkladı. Bloomberg’e konuşan Altun, Ukrayna ile savunma işbirliğinin Rusya’yı rahatsız ettiği iddialarına da yanıt verdi:
“Biz yaptığımız işbirliklerini bir başka ülkeyi hedefleyip hayata geçirmiyoruz. Bunu en iyi bilen ülkelerin başında Rusya geliyor. Ukrayna ile anlaşmalardan geri adım atmayacağız.”
Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov da, iki ülke arasında Türkiye’nin insansız hava araçlarının Ukrayna’da üretilmesi üzerine bir çerçeve anlaşması imzalanacağını söyledi.
10. Yüksek Düzeyi Stratejik Konsey toplantısı da yapılacak
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Erdoğan ve Zelensky’nin 10. Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısı için Kiev’de bir araya gelecekleri ve stratejik ortaklık düzeyindeki ikili ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirerek işbirliğini daha da derinleştirme olanaklarını ele alacakları kaydedildi.
Aynı açıklamada, iki liderin bölgesel ve uluslararası konular hakkında da görüş alışverişinde bulunacakları vurgulandı. Erdoğan, aralarında Dışişleri, Savunma, Ticaret ve Enerji bakanlarının da yer aldığı kalabalık bir heyetle Kiev’e gidiyor. Ziyaret, 1991’de bağımsızlığını kazanan Ukrayna ile Türkiye’nin ilişkilerinin 30. yılına denk gelmesi açısından sembolik önemde.
Erdoğan’ın Kiev ziyaretini uluslararası diplomasi açısından önemli kılan unsur, Rusya ve Ukrayna arasında devam eden ve artık Rusya-Batı bunalımına dönüşen siyasi ve askeri gerilimin yaşandığı bir döneme denk gelmesi.
Başta ABD, NATO ve AB olmak üzere Batı bloku, Rusya’yı Ukrayna’ya karşı bir işgal harekatına başlamaması konusunda uyarırken, Moskova ise kendi ulusal güvenlik çıkarlarının karşılanması konusunda Batı’dan yeterince anlayış ve adım görmediğinden şikayet ediyor.
Türkiye ise hem Ukrayna hem de Rusya ile özel ilişkisi ve diyaloğu olduğunu anımsatarak, taraflar arasındaki güven bunalımının ortadan kaldırılması için devreye girebileceği mesajını veriyor.