HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan’ın “Kendi adayımızı çıkaracağız” açıklamasıyla birlikte HDP’nin Altılı Masa’yla ortak aday müzakeresine kapıyı kapatıp kapatmadığı kadar, olası bir HDP adayının seçimi nasıl etkiyeceğine ilişkin tartışmalar sürüyor. HDP Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki ile kamuoyu araştırmacısı Reha Ruhavioğlu bu tartışmaları SerbestTV’de yayımlanan “Hilal Köylü ile Şimdiden Seçim 2023” programında değerlendirdi.
“Ortak aday beklentimize yanıt alamadık. Bu yüzden kendi adayımızı çıkarıyoruz”
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan neden “kendi cumhurbaşkanı adayımızı çıkaracağız” dedi? İktidarla pazarlık mı yapıyor HDP?
Mehmet Rüştü Tiryaki (HDP Batman milletvekili): İktidarla pazarlık yapmamız söz konusu değil. Her gün patır patır dokunulmazlık dosyaları meclise gelirken, seçilmiş eş genel başkanlarımız içerideyken, belediyelerimize kayyum atanırken, bir yandan da partimizi kapatma davası sürerken iktidarla pazarlık yapmamız mümkün değil. Hazine yardımımız da bloke edildi. Bu bir pazarlık değil. İktidarla da bir başkasıyla da pazarlık yapmıyoruz. Yeni bir şey söylemiyoruz. Biz, iktidarla mücadele ediyoruz ama muhalefetle aramızdaki ilişki bir mücadele ilişkisi değil, bir rekabet ilişkisi. Seçime ortak bir adayla gidilmesi gerektiğini ilk günden itibaren söyledik muhalefete. Hem meclisteki muhalefete hem de toplumdaki muhalefete söyledik. Ortak aday toplumun tüm kesimlerinin desteğini almalı, dedik. Ortak adayla seçime gidilmezse, HDP’nin kendi adayını çıkaracağını da açıkça söyledik. Sonrasında isim havuzu da yarattık. Toplumun her kesimiyle görüştük. Pervin Hanım açıklama yapmadan önce Emek ve Özgürlük İttifakı’yla da konuştuk bu konuyu. İlk günden itibaren ortak adaya çok yakınız. Fakat bir buçuk yıldır muhalefet partilerinden bir yanıt alamadık. Doğal olarak bir seçenek ortaya çıkarmamız gerekti. Sokaktaki partililerimiz de bunu istedi.
“HDP kendi adayıyla seçime girerse muhalefetin eli zayıflıyor”
Reha Ruhavioğlu (Kürt Çalışmaları Merkezi Müdürü): HDP siyaset yapıyor. Bugün HDP, beğenenleri beğenmeyenleri tarafından önümüzdeki seçimin en kilit partisi olarak konumlandırılıyor. Dolayısıyla HDP zaman zaman bu rolünün unutulduğunu düşünerek siyaset sahnesine doğru bir hamle yapıyor. HDP’nin kilit rolü 2019 yerel seçimlerinde de test edildi. HDP kilit parti ama muhalefet cephesinde bu kilit parti olmanın kıymetini görmüyor. Dolayısıyla seçmeni, muhalefete karşı da kırgınlık yaşıyor. Altılı Masa’nın HDP’den uzak durması Kürt seçmenin moral duygusunu düşürüyor, HDP de zaman zaman kendi seçmenine can veriyor. Altılı Masa, HDP’yle istişari ilişkilerini zayıflattı son dönemde. Bu yüzden HDP’nin kendi adayını çıkaracak olması masaya somut bir tercih dayatmasıdır. Buldan’ın son açıklaması, “Kararları verirken dikkatli olun” uyarısı anlamını da taşıyor. Masa, HDP’nin tercihlerini karşılamayacak bir ortak aday belirleyecek mi, belirlemeyecek mi? Soru budur.
HDP’nin kendi adayıyla seçime gittiği bir senaryoda muhalefet için birinci turda seçimi kazanmak neredeyse imkânsız. Bu manzaradan en kazançlı çıkacak olan Erdoğan’dır. HDP’nin de bu karardan etkilenme olasılığı var.
“Nasıl bir Türkiye’de yaşayacağız? Altılı Masa’yla bunu somut müzakere etmeliyiz”
HDP, Altılı Masa’yla ortak cumhurbaşkanı adayı müzakeresini ne zamana kadar açık tutacak?
Mehmet Rüştü Tiryaki: Altılı Masa’yla da pazarlık yapmadığımızı yeniden vurgulayalım. Biz gerçekten bir cumhurbaşkanı adayı göstereceğiz. Mümkünse birinci turda kazanmasını, değilse ikinci tura kalmasını istiyoruz. Hazırlıklarımızı bu yönde yürütüyoruz. Bizim istediğimiz kişiyi ortak cumhurbaşkanı adayı yaparlarsa, biz adayımızı geri çekelim diye bakmıyoruz Altılı Masa’ya. Biz aslında adaydan bağımsız bir şey konuşuyoruz. Temel ilkeleri konuşalım diyoruz. Altılı Masa, Kürt sorununun çözümü dahil diğer temel sorunları nasıl çözeceğini söylemiyor. Somut başlıklarda konuşmak istiyoruz. Tüm kapıları kapatmadık müzakere için. Kendi adayımızı söyleyerek başka bir tartışma yürütmemiz gerektiği mesajını veriyoruz. Nasıl bir Türkiye’de yaşayacağız sorusunun yanıt bulmasını istiyoruz.
Altılı Masa, HDP’yle görüşmeyi başarabilir mi?
Reha Ruhavioğlu: Masanın HDP’yle yeni bir ilişki sürecine girmesi zor görünüyor. İyi Parti ile HDP arasındaki gerilim sürdükçe daha da zor görünüyor. Kılıçdaroğlu masanın moderatörü olarak aslında HDP’yle istişareyi iyi götürdü. Muhalefet adaylık krizi yaşamasa, HDP’yle ilişkilere bakabilecekti. CHP’deki muhtemel adaylar tartışması bitse Altılı Masa daha hızlı ilerleyebilirdi.
Seçimin 2. tura kalması en kötü senaryolardan birisidir. Altılı Masa’nın HDP’nin taleplerini karşılama konusunda eksikleri var. Bunların seçime kadar konuşulması gerekiyor. Hem HDP hem Masa bu konuları düşünmeli. Eğer HDP aday çıkarırsa, seçim 2. tura kalır. Ve o senaryoda kazanan Erdoğan olur. Dolayısıyla bugünden itibaren Altılı Masa’nın kendi adayını belirlerken dikkat etmesi, HDP’nin beklentilerine uygun hareket etmesi gerekiyor.
Yayının tamamını izlemek için…