Alaska nüfusunun yüzde 16’sını oluşturan Alaska yerlileri tarihte ilk kez ABD Kongresi’nde temsil edilecek. Alaska yerlisi Demokrat Parti üyesi Mary Peltola, 1 Eylül’de düzenlenen özel Temsilciler Meclisi seçimlerinde Alaska’nın eski valisi ve 2008 Cumhuriyetçi Başkan Yardımcısı adayı Sarah Palin’i yendi ve Alaska Temsilciler Meclisi üyesi seçildi. Peltola’nın seçim sloganı “Balık, Aile ve Özgürlük”tü.
Sarah Palin.
Mary Peltola, iklim aktivizmi ve yerel Alaska kabilelerinin hakları için Alaska yerel meclislerinde görev almış, Sarah Palin dahil Cumhuriyetçi isimlerle çalışmış hatta Lisa Murkowski gibi Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin kampanyasında yer almış merkez kanat bir Demokrat. Peltola’nın kampanyasının odağında kürtaj hakkı, iklim krizi, yerli hakları ve sosyal devlet uygulamaları vardı. Peltola kampanyası boyunca birleştirici bir dil kullandı, merkez kanat Cumhuriyetçilerin de oyunu almak için çabaladı.
Alaska’da tercihli oy sistemi geçerli olduğu için ılımlı adayların şansı daha yüksek. Bu seçim sisteminde seçmenlere adaylar arasında sıralama yapma imkânı tanınıyor. Seçmenler pusulada tercih sıralaması yaparak birinci oylarını bir adaya, ikinci, üçüncü oylarını başka adaylara verebiliyor. Sayım hiçbir adayın ilk oyların çoğunluğunu alamadığını gösterirse en düşük oy alan aday eleniyor ve elenen adaya oy veren seçmenlerin ikinci tercih oyları sisteme ekleniyor. Bu eleme süreci herhangi bir adaya yüzde 50’yi geçene dek devam ediyor. Peltola, ikinci oy tercihlerinin sisteme eklenmesiyle yüzde 50’yi geçti ve sürpriz bir şekilde eyalette güçlü olan, Trump’ın desteğini alan eski vali Sarah Palin’i yendi.
Peltola, Kasım 2022 seçimlerinde Sarah Palin ile bir daha karşı karşıya gelecek ve koltuğunu korumak için yarışacak. Çünkü Eylül’deki özel seçim Temsilciler Meclisi üyesi Cumhuriyetçi Don Young’ın ani ölümü nedeniyle düzenlenmişti.
Peltola’nın seçiminin Alaska yerlilerinin tarihi zaferinin yanı sıra merkez siyaset açısından da özel bir önemi var. Bu seçim, Cumhuriyetçilerin güçlü olduğu bir eyalette dahi Trump’çı bir aday karşısında ılımlı bir Demokratın seçilme şansının yüksek olduğunu gösterdi.