Emekli büyükelçi Yalım Eralp, 8 Nisan 2023’te Serbestiyet’te yayınlanan “Paralı askerler – özel ordular” başlıklı yazıda şu uyarıları yapmıştı:
“Son zamanlarda Amerika’da “Blackwater” ve Rusya’da “Wagner” üzerinden özel ordular (paralı askerler) konusu gündeme geldi. Hem de hiç hoş olmayan, hukuk dışı eylemleri ile… Eski çağlarda da benzer uygulamalar olduğu iddia edilse de bugünkülerin anlamı çok farklı; zira bugün paralı askerlerden ya da özel ordulardan faydalanan devletlerin güçlü nizami orduları da var.
(…)
Putin, Rusya’nın harp içinde olduğunu reddettiği için (bu nedenle Ukrayna’daki askeri varlığını ‘özel operasyon’ olarak adlandırıyor ve tersini iddia edenleri cezalandırıyor) seferberlik ilan edemeyince, daha önce Mali, Suriye ve Libya’da da kullandığı Wagner grubunu devreye sokmak zorunda kaldı. Çünkü nizami ordudan askere alınma celbi gelenlerin bir kısmı yurt dışına; Kazakistan, Gürcistan ve Türkiye gibi ülkelere kaçmıştı.
Wagner’in şu anda 60 bin askerinin olduğu tahmin ediliyor. Rus ordusu vatandaşlarını askere almakta zorlanınca Wagner 62 merkezde askere alma bürosu kurmuş. İddialara göre hapishanelerden de asker toplanıyormuş. Wagner’in ayda her askere 2650 dolar maaş verdiği iddia ediliyor.
Wagner “yetersiz” dediği Rus generallere açıkça, basın önünde hakaret edebiliyor, muharebelerin devam ettiği Bakhmut’ta idari binaya bayrağı Wagner yetkilisi çekebiliyor. Herhalde Wagner’in maaş dışındaki masrafları da devlet tarafından karşılanıyor. Anlaşılan Wagner kendini çok güçlü görüyor. O kadar ki, Batı’da bazı yazarlar Putin giderse yerine Wagner grubu geçer mi diye makaleler yazıyor.
(…)
Ekonominin özelleştirilmesi anlaşılabilir. Ama harbin özelleştirilmesi ve nizami ordu dışında özel ordulara yol açılması çok sakıncalı. Hatta tehlikeli.
‘Güvenlik şirketleri’ genelde ordudan ayrılan eski subaylar tarafından kuruluyor. Bir kısmı, işlevi bitince meşru olmayan işlere giriyor ve bir ölçüde “mafyalaşıyor”. Haiti’de mafya, devleti esir almış durumda. Mafyalara göz yummak, hele devlet içinde devlet yaratmak çok tehlikeli.”
Eralp, Serbest TV’de yayınlanan haftalık dış politika değerlendirme programı “Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor”un 18 Nisan’daki bölümünde de bu tehlikeye şu cümleler ile dikkat çekmişti:
“Wagner grubunun başındaki zat Putin’ bir çağrı yapıyor ‘Harbi bitir’ diye. ‘Ya bütün kuvvetlerini yükle ya da şu anki haliyle sonlandır’ anlamına geliyor bu. Wagner grubunun ayrıca bir parti kurma eğiliminde olduğu da söyleniyor.
Paralel ordu, paralı ordular tehlikeli şeylerdir. Bunu nitekim Sudan’da görüyoruz. Sudan’da paralı ordu hükümete darbe yaptı ve bir iç savaş devam ediyor. Herkes bunu durdurmaya çalışıyor ama başarılı olamıyorlar.”