Güney Afrika’da 1994 seçimlerinden bu yana iktidarda olan Afrika Ulusal Kongresi (ANC), parlamento seçimlerinin ilk sonuçlarına göre çoğunluğu kaybediyor.
Oyların yüzde 50’den fazlası sayıldı. Resmi olmayan sonuçlara göre ANC yüzde 42 düzeyinde oya sahip, Demokratik İttifak (DA) ise oyların yüzde 23’ünü alıyor.
Hiçbir parti yüzde 50 oy alamazsa, en çok oyu alan parti bir ya da daha fazla partiyle koalisyon hükümeti kurmayı deneyecek.
Eski Cumhurbaşkanı Jacob Zuma’nın Ulusun Mızrağı (MK) partisi yüzde 11, sol partilerden Ekonomik Özgürlük Savaşçıları (EFF) ise yaklaşık yüzde 10 oy alıyor.
Kesin sonuçların hafta sonu ortaya çıkabileceği belirtiliyor.
Ülkenin yedinci genel seçimi olan dünkü oylamada yaklaşık 27 milyon kayıtlı seçmenin Ulusal Meclis milletvekillerini ve eyalet yasama meclisi üyelerini seçmek için sandık başına gitmesi bekleniyordu.
400 üyeli parlamento daha sonra Cumhurbaşkanını seçecek.
Uzmanlar bunu “sonucu en belirsiz seçim” olarak yorumluyordu.
Güney Afrika Cumhuriyeti, başkanlık sistemine dayanan parlamenter demokrasiyle yönetiliyor.
Ülkede ilk serbest ve demokratik seçimler 1994 yılında yapıldı. Beyaz rejime karşı mücadele veren Afrika Ulusal Kongresi (ANC) bu seçimi kazandı.
1999, 2004, 2009 ve 2014 yıllarında düzenlenen seçimlerde de tek başına iktidar oldu.
ANC, Mayıs 2019’da yapılan son seçimde ise oyların yüzde 57,5’ini alarak yeniden iktidar oldu. Parti bu seçimde, Ulusal Meclis’te 230 sandalyeye sahip olmuş ve ilk kez yüzde 60’ın altına düşmüştü.
Ülkede ANC’ye yönelik yolsuzluk, suç ve işsizlik eleştirileri oldukça yaygın olarak gündeme getiriliyor. Seçim öncesi yapılan anketlerde de 2019’da yüzde 57’lik oy oranına sahip partinin yüzde 42 düzeyine düşebileceği tahmin edilmişti.
Bu durum ANC’yi bir ya da daha çok partiyle koalisyon kurarak parlamento çoğunluğu elde etmeye zorlayabilir.
DA ittifakı içerisindeki partiler liberal ekonomiyi savunurken, her biri yüzde 10 düzeyinde oy alan EEF ve MK partileri devlet müdahalesine ve millileştirmeye yönelik adımları savunuyor. ANC’nin bu partilerden hangisiyle koalisyon kurmaya yöneleceği, ülkedeki ekonomi politikalarının belirleyicisi olacak.
ANC’nin en büyük hezimeti KwaZulu-Natal ilinde yaşadığı görülüyor. Zuma’nın partisi MK bu bölgede oyların yüzde 43’ünü alarak birinci parti konumunda, ANC ise yüzde 21 düzeyinde.
(BBC)