ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Türkiye'ye Rusya'dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerini operasyonel hale getirmeme çağrısı yaptı. Pompeo ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye'ye yaptırımları beklemede tuttuğunu söyledi.
Bloomberg televizyonuna verdiği demeçte Pompeo, "S-400'lerin etkin hale getirilmesinin kabul edilemez olduğunu Türklere açıkça ifade ettik" diye konuştu. Türkiye'nin F-35 programından çıkartıldığını hatırlatan Pompeo, "Daha fazla yaptırım olabilir ancak dürüst olmak gerekirse istediğimiz S-400'lerin operasyonel hale gelmemesi. Hedefimiz bu. Aylardır Türklerle konuştuğumuz da bu" dedi.
Ankara’ya S-400 savunma sistemlerinin F-35 ile uyumlu olmadığını ifade ettiklerini belirten Pompeo, "Bugün bazı parçaların teslimini aldılar ve biz de bu kararı gözden geçirmeleri konusunda ısrar ediyoruz" diye konuştu.
ABD'de Türkiye'ye yaptırım tartışması
ABD'de Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham dün Twitter hesabından Türkiye ile ABD arasındaki S-400 kriziyle ilgili bir açıklama yaptı. Graham açıklamasında, "Türkiye'nin Rus S-400 füze sistemini etkin hale getirmesiyle ilişkilerin zarar görmesini engelleyecek bir yol bulmalıyız. Konu Türkiye ise aradığımız bir Kazan-Kazan olabilir Kaybet-Kaybet değil" ifadelerini kullandı.
Graham ayrıca bir serbest ticaret anlaşmasını tartışması ve müzakere etmesi halinde ABD'nin Türkiye ile daha güçlü ilişkiler kurabileceğine inandığını ifade etti. Cumhuriyetçi Senatör, iki ülkenin ekonomilerini entegre etmesinin "her iki ülke açısından bir Kazan-Kazan" anlamına geleceğini yazdı.
Temsilciler Meclisi Silahlı Kuvvetler Komitesi'ndeki en üst düzey Cumhuriyetçi siyasetçi olan Mac Thornberry de konuyla ilgili basın mensuplarına açıklama yaptı. Thornberry, "Türkiye önemli bir ülke, önemli bir NATO müttefiki ve öyle de olmayı sürdürüyor. Onlarla birlikte yaptığımız çok sayıda şey var. Yani bir mesaj göndermek isteyebilirsiniz ama onları ilelebet yabancılaştıramazsınız" ifadelerini kullandı.
ABD de Trump yönetimi Rus ordusuyla iş yaptığı gerekçesiyle Türkiye'ye yaptırım uygulayabiliyor. Trump'ın yaptırım kararını İran, Kuzey Kore ve Rusya'ya yaptırımların temelini oluşturan, "Amerika'nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası"na (CAATSA) dayandırması gerektiriyor.
ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi üyelerinin yaz tatilinde olması nedeniyle Türkiye'ye yaptırım içeren yeni bir yasanın onaylanması ise 9 Eylül'den önce mümkün gözükmüyor.
Trump Salı günü yaptırım konusunu ele almak için 40 Cumhuriyetçi senatörü Beyaz Saray'a davet etmişti. Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör Jim Risch toplantıda "ateşli bir tartışma" yaşandığını ancak bir sonuca varılamadığını söylemişti.
Cumhuriyetçiler Türkiye'ye yaptırımlar konusunda daha temkinli bir görünüm çizerken Demokratlar ise Trump'ın iki yıl önce ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen CAATSA'ya riayet etmesi gerektiğini savunuyor.
Dış İlişkiler Komitesi'ndeki en üst düzey Demokrat siyasetçi olan Senatör Bob Menendez Reuters'e yaptığı açıklamada yasanın açık ve anlaşılır olduğunu söyledi.
Demokrat Senatör Jeanne Shaheen de CAATSA'nın sonuçları olduğunu başka ülkelere göstermek gerektiğini belirtti. Shaheen, "Yönetim güç göstermek zorunda ve CAATSA temelinde bir eylemde bulunmayarak bozucu bir örneğin oluşmasına izin vermemeli" diye konuştu.