Alper Görmüş
Eleştiriye tahammül yoksa ‘seviyesizlik’ kaçınılmaz
İsmail Kılıçarslan ve Kemal Öztürk’ün iktidarın ‘etrafı’yla ilgili olarak işaret ettikleri ‘seviyesizliğin’ temelinde neyin yattığı hususu masaya yatırılmadığı sürece, iktidarın etrafını saran “yeni yetme”lerden şikâyetçi olmak çok da anlamlı değil.
Bir otoriterlik kaynağı olarak ‘dava’ siyaseti
Tarihçi Şükrü Hanioğlu 22 Ocak’ta Sabah gazetesinde çok önemli bir yazı kaleme aldı. Hanioğlu’na göre, Türkiye’nin iki asrı aşkın süredir kısa teneffüs araları dışında sürekli biçimde otoriter siyaset üretmesinin temel nedeni, iktidarların güncel toplumsal taleplerden kopup “dava siyaseti”ne yönelmesi...
İktidara yakın medyanın hali ve referandum…
AK Parti iktidarından hemen öncesine denk gelen iki büyük siyasi mücadelede (2000 ve 2002’de) iktidar partileri unutamayacakları ağır yenilgiler aldılar. Bu sonuçta iktidarı destekleyen medyanın feci performansının da rolü vardı. Bugünün iktidarı destekleyen medyası o günlerin medyasına fena halde benziyor.
10 yıl önce Dink’in bedeninin yanı sıra neyi vurmuşlardı?
Hrant Dink, herhangi bir siyasi-toplumsal husumette karşılıklı cepheleri oluşturan tarafların birlikte nefret ettikleri o istisnai insani ve kamusal özelliklere sahip figürlerden biriydi. O insanlardandı ki, varlığıyla mevcut husumeti adeta anlamsızlaştırıyor, bu da geleceklerini husumetin devamında görenleri çılgına çeviriyordu.
AK Parti, 7 Haziran benzeri bir ihtara hazır olmalı
AK Partililer, yeterince memnun olmadıklarında partilerine ihtar da verebileceklerini daha önce iki seçimde gösterdiler. Son seçimden bu yana, henüz AK Partililerin tepkilerinin ölçül(e)mediği çok büyük değişimler yaşandı. Bunlar, AK Parti tabanında negatif bir enerji birikimine yol açmış olabilir. Eğer öyleyse, AK Parti, kendisini sevenlerin üçüncü ihtarına hazır olmalı.
‘İktidar kaybı’ korkusu ve çatışmacı muhafazakârlık
Cioran, “En büyük zalimler kafası kesilmemiş mazlumların arasından çıkar” demişti... Türkiye maalesef, iktidardaki toplumsal kesimlerin iktidarlarını kaybetmelerinden sonraki esenliklerinin, hazır iktidardayken bütün mazlumların “kafasını kesmekten” (varlıklarını bastırmaktan) geçtiğine inananların ülkesi olmaya doğru gidiyor.
Darbe komisyonu: ‘Yaşasın siyaset’ demiştim ama…
15 Temmuz’da canları pahasına darbeye direnen insanlara saygı göstermenin en iyi yolu, o gecenin bütün hakikatini gözler önüne sermek olabilirdi, artık klişe haline gelmiş cümlelerle onların ruhaniyetlerine hitap etmek değil... Komisyon, sadece o gece canlarını verenlere karşı değil, biz geride kalanlara karşı da görevlerini yerine getirmedi, tam bir hayal kırıklığı oldu.
Nöbetleşe tahammülsüzlük, nöbetleşe zorbalık…
Algıları esas alarak konuşursak, toplumumuzun bir “nöbetleşe tahammülsüzlük” ve onun üzerinden yürüyen bir “nöbetleşe zorbalık” toplumu haline geldiğini söyleyebiliriz: Nasıl ki bir zamanlar laik-seküler çevreler “çağdaşlık” adına kendilerininkine benzemeyen hayatlara karşı tahammülsüzdüler, şimdi de aynı tahammülsüzlük İslam’ın vaz’ettiği doğrular adına kendilerine yöneltilmiş durumda... Algı böyle.
Alevi gençliği (2016): ‘Mazlum, mağdur, masum, kaygılı…’
PODEM’in “Kentsel Alevilik ve Alevi Gençlerin Kimlik Arayışları” başlıklı araştırması, kentlerdeki Alevi gençlerinin ruh hallerini ve yönelimlerini saha çalışmasıyla belirlemeye çalışan önemli bir çalışma. Araştırma, bir kez daha Alevilerin duymak istediği şeyin kardeşlik ve sevgi değil, eşitlik ve saygı olduğunu gösteriyor.
Uğrunda ‘kendi ölülerimizi’ bile harcadığımız siyasi hırslarımız…
Siyaset ve ideolojiyle tıkabasa dolmuş insanların nasıl bir dünya yaratacaklarını anlamak için sosyal medyaya bakmak yeter. Fakat bu halin çok daha iç acıtıcı başka sonuçları da var ve bence bunların başında insanların siyasi cinayete kurban gitmiş “kendi ölüleri”ni bile siyasi hırsları uğruna araçsallaştırmaktan çekinmemeleri geliyor.
‘Kaos ortamını takiben ordu darbesi’ ihtimali (2)
Deniyor ki önce 12 Eylül öncesi koşullar oluşturulacak, sonra da yeni bir 12 Eylül olacak... Ne var ki gerek darbeyi “kaçınılmaz” hale getirecek “kaos ortamı”nın oluşmasını, gerekse de darbeye karar vermeyi mümkün kılacak koşullar bakımından iki dönem arasında çok büyük tecrübe farkları var. Düz bir akıl yürütmeyle “o zaman oldu, şimdi de olur” denemez.
‘Kaos ortamını takiben ordu darbesi’ ihtimali (1)
Eski Hava Kuvvetleri Savcısı ve Balyoz davası sanığı Hâkim Albay Ahmet Zeki Üçok’un “Kaos ortamı önlenemezse emir komuta zinciri içinde darbe olacak” uyarısı ne anlama geliyor? Bu samimi bir uyarı mı, bir tehdit mi, yoksa Cumhurbaşkanı’nı bir şeye zorlamayı amaçlayan taktik bir çıkış mı?
Modernliğe İslam ve İslamcılar da direnemedi
Mehmet Metiner’in büyük bir samimiyetle anlattığı huzursuzluğunun kökenleri üzerinde düşünmeye başladığımızda aklımıza ilk gelecek kavram ‘modernlik’ olacaktır. Metiner ve başka dindar entelektüellerin bize anlattığı huzursuzluk, hayatını Tanrı’nın emirlerine, kutsala göre düzenlemesi gerektiğine inanan insanların, Tanrı’nın men ettiği ya da dini açıdan ayıplanan şeylerin iğvasına kapılmalarından kaynaklanan ‘modern’ bir huzursuzluk...
CHP’nin anlamadığı: Siyasi pazarlık ilkesizlik demek değildir
CHP, başkanlık tartışmalarının başından itibaren siyasi pazarlığı düşkünlük ve ilkesizlik sayan temel muhalefet çizgisine uygun bir çizgi izledi ve “konuşacak bir şey yok, karşıyız”dan başka bir şey demedi... Kanaatimce CHP’nin siyasi pazarlıktan bu kadar uzak duruşunda, temsil ettiğine inandığı değerlerin “yüksekliği” nedeniyle kendisini başka siyasi güçlerden “daha eşit” hissetmesinin büyük rolü var.
HDP, düştüğü yerden nasıl kalkar?
PKK, şiddeti bir araç olarak kullanmanın da ötesinde, onu neredeyse amaç gibi gören bir örgüt... HDP’nin şiddet karşıtlığı ise PKK’nın şiddetini şöyle serâzâd kınayabilecek kadar ilkesel değil. HDP şiddetle çok derin bir hesaplaşmaya girişebilir, Kürtlerin hak mücadelesinde siyasetten başka hiçbir meşru araç tanımadığına kitleleri gerçekten inandırabilirse, işte o zaman düştüğü yerden kalkabilir.
Sadece bedenlerimiz aynı gemide…
Ne kadar can sıkıcı olsa da, şu “hepimiz aynı gemideyiz” klişesiyle gerçekçi bir hesaplaşmanın zamanı gelmedi mi? Karanlıkta ıslık çalmanın, “mış gibi” yapmanın âlemi yok, birbirimizi kandırmayalım: Çok uzun bir zamandır “biz” derken, bu topraklarda yaşayan insanların tamamını değil, sadece “biz”e benzeyenleri kast ediyoruz. Dolayısıyla: Bedenlerimiz aynı gemide olabilir fakat ruhlarımız kesinlikle değil.
AK Parti ‘siyasetsiz seçmen’lerin davranış modelini unuttu mu?
Türkiye’de oylarını sadece iş, hizmet, yatırım, proje gibi ölçülerle veren ve yüzde 20-25’lik bir kitle oluşturan “siyasetsiz seçmen”ler, “ülkenin beka kaygısı ile yüzyüze olması” nedeniyle oy verme alışkanlıklarını değiştirebilirler mi? AK Parti, bugüne kadar oylarının tamamını aldığı bu kitleden bu defa böyle bir ‘fedakârlık’ bekliyor gibi... Bu beklenti gerçekçi mi?
Ahmet Türk’ün tutuklanması: ‘Yok artık’ duygusuna devasa bir katkı
12 Eylül’den önce ‘sol’da ve ‘sağ’da terörün hedefi olarak seçilen ve toplumda ‘onlar bile’ ya da ‘yok artık’ duygusu yaratan ılımlı isimler geniş ‘sol’ ve geniş ‘sağ’daki ılımlı eğilimleri törpüleyip uçlarda birikmeyi teşvik etmişti... Hiç kimsenin şüphesi olmasın, Ahmet Türk’ün tutuklanması da Kürtler arasında ‘yok artık’ duygusuna yol açarak barışçı, uzlaşmacı eğilimleri törpüleyecek.
Akar’ı ve Fidan’ı çağırmayan komisyon ‘araştırma’ sıfatını hak eder mi?
MİT Müsteşarı Fidan 15 Temmuz gecesi, 20:30 ile 22:00 arasında konuklarıyla birlikte MİT binasında yemekteymiş... Yani o altın saatlerde ülkenin alt üst olma ihtimaline karşı neler yapılması gerektiği üzerine kafa yorulmuyor da yemeğe oturuluyor. Bu bana hiç makul ve mantıklı gelmiyor... Fidan gibi Akar’a da sorulması gereken hayati sorular var, fakat anlaşılan onlar TBMM komisyonuna çağrılmayacaklar.
AK Parti, çok ağır bir hatanın eşiğinde
Çocukların cinsel istismarını düzenleyen ceza maddesinde hükümetin önerdiği değişikliğin “ilk ve son kez” kaydıyla yapıldığını duymak yürek soğutucu bir etki yaratmıyor. Çünkü genel af, paralı askerlik, vergi affı örneklerinde defalarca görüldüğü gibi her “son kez”den sonra devamı mutlaka geliyor. Bunun geleceği bilindiği için suç daha kolay göze alınıyor ve bu iş zamanla berbat bir sarmala dönüşüyor.
Seçimler, ‘cool’ tercihler, tercihini çarpıtanlar
Seçim tahminleriyle gerçek sonuçlar arasındaki uyumsuzluk, post modern çağ seçimlerinin alâmet-i fârikalarından biri olmaya başladı... Bu farka yol açan etmenlerden biri de bazı seçmenlerin, “cool” sayılmayan tercihlerini gizlemeleri ya da çarpıtmaları...
Emre Taner’in tanıklığı: Zor zamanda konuşmak…
Kürt meselesinin terörist öldürmekle halledilemeyeceği hakikatini hükümete hatırlatmak esasen “dördüncü kuvvet” medyanın görevi... Fakat onlardan umudu kesmiş olacak ki, bu işi emekli bir bürokrat, eski MİT müsteşarı Emre Taner üstlendi.
Gezi’den bu yana ‘amigo’ ve ‘düşman’ gazeteciliğin serüveni (1)
Geldiğimiz noktada, toplumsal kutuplaşmanın “tarihî zirvesine” ulaştığını sanırım söyleyebiliriz. Fakat bundan daha vahim bir tespit yaparsak, o da yanlış olmayacak: Toplumsal kutuplaşmamız, tıpkı Dolar gibi her yeni zaman diliminde yeni “tarihî zirveler” yaşayacak ve maalesef bu böyle gidecek. Böyle bir ortamda kutupların gazetelerinin gazeteden çok siyasi mücadele bültenine benzemelerinde şaşılacak bir şey yok.
AK Parti’lilerin AK Parti’ye desteği mutlak mı?
Bu kadar kutuplaşmış bir toplumda, iktidarın, “Rakiplerimizi ne kadar baskılarsak baskılayalım, ‘sendelersek düşeriz’ korkusuyla hareket eden destekçilerimiz bizi mazur görür” hesabı yanlış bir hesap değil. Fakat bunun da bir sınırı var. O sınır aşıldığında bazı destekçiler ‘içlerinden’ de olsa söylenmeye başlar, ardından devamı gelir.
Cumhuriyet operasyonu: Kendi ayağına bir kurşun daha…
Anadolu Ajansı (AA), Cumhuriyet gazetesi soruşturmasının detaylarını yayımladı dün... AK Partili siyasetçilerin hiç değilse bir bölümünün, bu detayları okuduktan sonra soruşturmaya kuşkuyla yaklaşmaması, “n’oluyoruz” dememesi mümkün mü?
‘Kumpas’ı Yalçın Akdoğan da düzeltti
Ergenekon ve Balyoz davalarını “kumpas” olarak tanımlamanın siyasi maliyeti ağırlaştıkça, düzeltmeler de peş peşe geliyor. Başbakan Binali Yıldırım’ın “sapına kadar vardı”sınden sonra “kumpas”ı ilk telaffuz eden Yalçın Akdoğan da benzer biçimde konuştu: “Hiçbir şey yoktu diyemeyiz, FETÖ sulandırdı.”
‘Kumpas’tan, ‘Sapına kadar gerçekti’ye Ergenekon ve Balyoz (2)
AK Parti’deki, Başbakan Binali Yıldırım’ın "Ergenekon, Balyoz sapına kadar vardı” sözlerine yansıyan eğilim, henüz AK Parti’ye yakın medyada ve köşe yazarlarında karşılığını bulmuş değil. Benim kanaatim, Cumhurbaşkanı Erdoğan henüz bu konudaki eğilimini belli etmemişken ters köşe olmaktan korkulduğu için böyle davranılıyor.
‘Kumpas’tan, ‘Sapına kadar gerçekti’ye Ergenekon ve Balyoz (1)
İktidar, Başbakan Yıldırım’ın bugün dile getirdiği gibi Ergenekon ve Balyoz’un “sapına kadar gerçek” olduğunu, fakat Cemaat’in marifetleri nedeniyle davaların murdar edildiğini savunabilirdi. Bu yol seçilseydi, eski darbeciler sütten çıkmış ak kaşık pozlarında ensemizde boza pişiremezlerdi. Fakat öyle olmadı, iktidar ve iktidarı destekleyen basın “kumpas” dedi ve ondan sonra olanlar oldu.
‘Millîlik’ siyaseti, proje okullar ve Doğan grubu
Proje okullar meselesi, bir yanıyla hükümetin “millîlik” hamlesinin bir parçası... Kanaatimce laik-seküler medyanın, benzerlerinden farklı olarak, hükümetin bu “millî” hamlesine açık muhalefeti, bu medya kesiminin “millîlik” siyasetinden neş’et eden politikalardan hangilerini destekleyip hangilerini desteklemeyeceğine dair bir fikir veriyor.
15 Temmuz darbe komisyonu: Yaşasın siyaset
15 Temmuz darbe girişimini araştırmak üzere TBMM’de kurulan komisyon, 15 Temmuz’la hesaplaşmayı güvenlik ve yargı bürokrasisine terk eden fiili uygulamayı kırıp siyasete “aktör” olma fırsatı verebilir. Umalım ki bu büyük fırsat lüzumsuz gerilimlerin ve kavgaların uğruna heba edilmesin.