Hasan Kösebalaban

Doğal afetlerin ortaya çıkardığı dayanışma ve yardımlaşma atmosferinin ülkeler arasındaki husumeti azaltması ve ülke içindeki sosyal gerilimleri azaltması mümkün olsa da, özellikle ekonomik kriz dönemlerine denk gelen afetlerin, yabancı düşmanlığı ve sosyal fay hatlarından beslenen komplo teorilerinin çok hoşlandığı ortamlar oldukları bir gerçek. Türkiye’de deprem sonrasında meydana gelen üzücü yağmalama ve hırsızlık olaylarından dolayı sığınmacıların suçlandığına ve hedef haline getirildiğine dair haberleri okuyunca tam 100 yıl önce Japonya’da yaşanan 1923 Kanto Depremi’ni hatırladım.

Pelosi’nin sürpriz Tayvan ziyaretinden tam 50 yıl önce ABD Başkanı Richard Nixon, Tayvan, Japonya ve tüm bölgesel müttefiklerinden habersizce, soluğu Pekin’de alarak, komünist Çin’le ilişkileri tesis etmişti. Mao ile görüşmesinde Nixon “Bir milletin iç siyaset felsefesinin ne olduğu bizim için önemli değildir”demişti. 50 yıl sonra Pelosi ise Tayvan’da “Amerika'nın Tayvan'da ve dünyada demokrasiyi koruma kararlılığı sarsılmazdır” dedi. Aradan geçen yarım asırlık sürede ne oldu ki, ABD’nin stratejisi değişti ve Çin’i dünya siyasetine ve ekonomisine entegre etme stratejisi bütünüyle çöktü? Gerçekten de hem Mao’yu, hem de Çan Kay Şek’i mezarında ters döndürecek bir stratejik dönüşüm yaşanıyor.