Meltem Gürler

Ben bir sonbahar çocuğuyum. Hep beklediğim, gelmesiyle mutlu olduğum zamanlar olageldi sonbahar zamanları benim. Bu sonbahar ise hem yaş dönümüme hem pandemiye denk geldi. Dünyanın neredeyse yeniden kurulduğu, bildiğimiz tüm kuralların değiştiği; o boşlukların, sessizliklerin bize çok daha fazla şey söylediği zamanlarda olduğumuzu düşündüm.

Otantik benliğimize, kendimize, özümüze yaklaşabilmek, sahici kendimiz olabilmek, otomatik davranışlarımızı ve bunların ardındaki düşünce sistematiğimizi de anlamayı gerektiriyor. Bambaşka biri olduğumuzu sanırken, bambaşka davranışlar sergileyebiliyoruz.

Diğerkâm olmanın, kendimiz gibi başkalarını da düşünmenin önemini pandemi bize tekrar hatırlattı. Tek başımıza iyi olmamızın mümkün olmadığını, ancak hep beraber iyi olabileceğimizi yeniden öğrendik. Birinin dahi virüsü kapması tüm dünyanın hasta olmasına yetti. Ve hepimiz iyi olmadan bundan kurtulamayacağımızı da anladık.

“Cevap, sorunun talihsizliğidir”, çünkü gelen cevapla olasılıkların üstü kapanır, netlik kazanılır. Ama ortaya çıkabilecek farklı sonuçlarla ve bazen de aklımıza bile gelmeyen, yepyeni bir olasılıkla vedalaşılır. Fakat ‘negatif kapasite’ sahibiyseniz, yani belirsizliğe tahammül edebilme beceriniz varsa, o yepyeni olasılıklara ulaşma şansınız da var demektir.

Hep aynı düşünen, benzer geçmişlerden gelip, benzer hayatlar yaşayan; bu nedenle tercihleri ve algıları, dolayısıyla fikirleri de benzer olan insanlar yerine; farklı özelliklere sahip ve bu sayede değişik bakış açıları yakalayabilen insanlardan oluşan yapılar doğal olarak daha üretken, daha pırıltılı, daha zengin, daha zeki oluyor.

Geçen ay pandeminin herkesi eve kapattığı günlerde, dünyanın en önemli nörobilim insanlarından Robert Sapolsky, California’daki evinden bağlanarak Boğaziçi Üniversitesi’nde bir ders verdi. Boğaziçi Üniversitesi bu...