Gambiya, kadın sünneti yasağının kaldırılmasına yönelik adımlar attı. Bu Gambiya’yı, milyonlarca kadın ve kız çocuğuna yönelik uygulamaya karşı yasal tedbirleri kaldıran ilk ülke haline getirecek bir hamle olabilir. Batı Afrika ülkesinin parlamentosunda, pazartesi günü 42’ye karşı 4 oyla tartışmalı tasarıyı kabul için oy kullanıldı. Tasarının kanun haline gelmesi durumunda, uygulamaya üç yıla kadar hapis cezası öngören yasa kaldırılmış olacak.
Darbeyle iktidara gelen ve ülkeyi 2016 yılında devrilmeden önce 22 yıl boyunca demir yumrukla yöneten eski Gambiya Devlet Başkanı Yahya Jammeh, kadın sünnetini 2015 yılında “İslam’a aykırı olduğunu” söyleyerek yasaklamıştı. Jammeh yine 2015 yılında, ülkenin adını, ‘kolonyal geçmişiyle bağını koparmak’ için “Gambiya İslam Cumhuriyeti” yapmış, Commenwealth’ten ayrılarak Rusya ve Çin’e yaklaşmııştı.
Jammeh’in iktidarına seçimle son veren mevcut cumhurbaşkanı Adama Barrow ise 2017 yılının başında iktidara gelince ‘İslam’ ibaresini kaldırarak ülkenin adını tekrar “Gambiya Cumhuriyeti” haline getirmiş, Commenwealth’e tekrar dönüş ve Batı ile ilişkileri düzeltmek için adımlar atmıştı.
Kadın sünnetiyle ilgili tartışma, üç kadının, sekiz kız çocuğunu sünnet ettiği için para cezasına çarptırılması ve yasa uyarınca mahkum edilen ilk kişiler olmasıyla birlikte ağustos ayında alevlendi. Tasarı şimdi, üç ay sürmesi beklenen ayrıntılı bir inceleme süreci için parlamento komitesine gönderilecek. Tasarıyı sunan Foni Kansala vekili Almameh Gibba, kadın sünnetini yasaklamanın, çoğunluğu Müslüman olan bir ülkede vatandaşların “kültürlerini ve dinlerini yaşama” haklarını ihlal ettiğini ve “bu tür akımların Batı’dan geldiğini” savundu. “Tasarı, dini sadakati, kültürel normları ve değerleri korumayı amaçlıyor” dedi. Yasağa karşı olanlar genellikle bunun İslami kurallara aykırı olduğunu öne sürerken, ülkede kadın sünnetine karşı olanlar bu uygulamanın Kur’an’da hiçbir dayanağı olmadığını söylüyor. Aktivistler ve insan hakları örgütleri, önerilen yasanın, yıllardır kaydedilen ilerlemeyi tek hamlede yok ettiğini ve ülkenin insan hakları siciline zarar vereceğini ifade ediyor.
Kadın sünnetini sona erdirmeyi amaçlayan bir STK olan Safe Hands for Girls’ten Jaha Marie Dukureh, “çocuk istismarı” olduğunu söyledi. Dukureh’in kendisi de bu uygulamaya maruz kaldı. Aynı işlemin ardından kız kardeşinin kan kaybından ölmesini kendi gözleriyle izledi. Dukureh, “Bu ülkede kadın sünnetini alkışlayanların çoğu erkek. Bunlar, bizimle aynı şeyleri yaşamayan erkekler ve sünnet edilen kadınlar, acılarının nasıl bir şey olduğunu bu adamlara her gün anlatmaya devam ediyor. Çektiğimiz acıların ‘Batı etkisine’ indirgenmesi çok üzücü” dedi.