Geçen hafta NATO zirvesinde merakla beklenen Erdoğan-Biden zirvesinden manşetlik haber çıkmadı. Zirveyle ilgili en çok tartışılan ise bir fotoğraf karesi oldu.
Kare, zirve sırasında Biden, oturan Erdoğan’ın yanına gelerek pandemi tokalaşması olarak bilinen yumruklu tokalaşma için elini uzattığında AFP tarafından çekilip servis edilmişti.
Karede Erdoğan, Biden’ın elini öpmek için davranmış gibi görünüyordu. Halbuki selam vermek için ayağa kalkmaktaydı.
İlk bakışta yanıltıcı olan bu anlık kare ertesi gün İngiliz Financial Times gazetesinin birinci sayfasında yer aldı.
Fotoğrafın kullanılmasına hem iktidar hem de muhalafetten tepkiler geldi.
Özellikle iktidar sözcüleri ve medyası yapılan “algı operasyonuna” tepki gösterdi.
O tepkilerden bazıları:
,
Hatta algı operasyonunu tersine çevirmeye çalışanlar da oldu.
AK Parti Nevşehir Milletvekili Yücel Menekşe, Ahaber yayınında “Aklıselim insan Biden’ın Başkan Erdoğan’ın ayağına geldiğini görür” dedi.
Halbuki fotoğraflar üzerinden ‘algı’ oluşturma çabası Türkiye medyasının yabancısı değil.
İşte Türkiye’de medyanın çok sevdiği o anlık fotoğraflardan bazıları….
1- Ecevit’in Clinton fotoğrafı
Başbakan Ecevit’in 1999’da ABD Başkanı Clinton ile Oval Ofis’te çektirdiği fotoğraf yıllarca aleyhinde kullanıldı.
1.88 boyu olan Clinton, 1.73 boyu olan Ecevit’le denk görünebilmek için koltuğa doğru yaslandığını söylemişti ama özellikle AK Parti, bu fotoğraf karesini yıllarca propagandasında kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bir konuşmasında bu fotoğraf için şöyle demişti:
“Ana muhalefetin başındaki adamın geçmişine baktığın zaman, zaten bunlar Amerika’daki liderlerin, afedersin lider poposunu tırabzana dayıyor, o da karşısında el pençe divan duruyor. Bu dönemler geride kaldı, böyle bir Türkiye yok artık. Her yerde karşımızdaki neyse, biz de oyuz. Öyle el pençe duran bir Türkiye yok. Bunu herkes görecek, bilecek, buna göre konuşacak. Eğer siz şahsiyetinizden taviz verir hale geldiğiniz zaman, sizin sırtınızda daha çok boza pişirirler. Dik duruş, bizim için önemli.”
Fotoğraf, AK Parti’nin Antalya Elmalı ilçe teşkilatınca seçim afişi olarak kullanılmıştı:
2– Avusturya Başbakanı Erdoğan karşısında el pençe divan durdu mu?
Erdoğan-Biden görüşmesindeki kareyi ‘kirli operasyon’ olarak duyuran Yenişafak; 2014 yılında Erdoğan’ın, Avusturya’nın genç Dışişleri Bakanı Kurz ile olan görüşmesinden bir kareyi şöyle paylaşmıştı:
İktidara yakın haber portalları da kareyi paylaşarak, Erdoğan’ın ‘karizması’ üzerinden haber yapmışlardı.
3- Erdoğan Obama’dan makas mı aldı?
15 Kasım 2015’te Antalya’da gerçekleştirilen G-20 zirvesinin aile fotoğrafı çekimi sırasında Anadolu Ajansı tarafından servis edilen anlık bir fotoğraf karesi çok konuşuldu. Fotoğraf aslında tamamen fotoğrafın çekildiği açıyla ilgili bir göz yanılsamasıydı.
Ertesi gün fotoğraf bütün gazetelerin manşetlerindeydi.
Biden karesine en sert tepkiyi gösteren Yeni Şafak gazetesi bu kareyi sevmişti.
Fotoğraf üzerine uzun süre mizah da yapıldı.
Konu uluslararası medyaya da yansıyınca, Erdoğan’ın o dönem danışmanlığını yapan Mustafa Varank, görselin kamera açısından kaynaklandığını açıklayarak o anların videosunu paylaştı.
4- İbrahin Kalın, Bolton’u bir köşeye çekip haddini bildirdi mi?
2019’da Beştepe’deCumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton arasındaki görüşmenin fotoğrafı da iktidar medyasının çok hoşuna gitmişti.
Kare Cumhurbaşkanlığı üzerinden AA tarafından servis edildi.
Aslında herhangi anlamı olmayan yine anlık bir kareydi.
Karenin hemen devamında iki isim samimi bir biçimde tokalaşmıştı
Ama bu fotoğraf karesi üzerine de çok sayıda kahramanlık hikayeleri yazıldı.
5- Macron Erdoğan karşısında kedi gibi mi oldu?
2019 yılında Japonya’nın Osaka şehrinde düzenlenen G-20 zirvesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransa Cumhurbaşkanı Macron arasındaki anlık bir fotoğraf karesi de iktidar medyasının ‘gurur kaynağı’ na dönüşmüştü.
Anadolu Ajansı’nın servis ettiği fotoğraf karelerinden birinde Erdoğan’ın eli Macron’un omuzunda görünüyordu.
Aslında Macron’un eli de Erdoğan’ın kolundaydı.
Anadolu Ajansı’nın servis ettiği fotoğraf ertesi gün yine gazetelerin birinci sayfalarındaydı.
Fotoğraf karesini son olarak geçen yıl Macron’la yaşanan kriz sırasında Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın yeniden kullandı.
6- Merkel Erdoğan’a hayran hayran baktı mı?
Türk medyasının anlık fotoğraf haberlerinin en çok mağduru olan lider görev süresi Eylül’de dolacak Alman Başbakanı Merkel oldu. Merkel’in her pozundan anlamlar çıkarılıp haber yapıldı.