Aposto News’ün bugünkü bülteninde abonelerine geçtiği haberde şu bilgiler yer aldı:
- Kıbrıs Yatırım Programı (CIP), insanlara Kıbrıs Cumhuriyeti (Türkiye’de kullanılan biçimiyle Kıbrıs Rum Kesimi) topraklarında en az 2 milyon 150 bin Avroluk yatırım karşılığında ülkenin pasaportunun verilmesini öngörüyor. “Altın pasaport” olarak adlandırılan bu pasaporta sahip insanlar, Avrupa Birliği vatandaşı olarak 174 ülkeye vizesiz seyahat etme, AB üyesi 27 ülkede de bankacılık faaliyetlerinde bulunma, oturma ve çalışma haklarına sahip oluyor.
– Program koşulları ve eleştiriler: 2013 yılında uygulamaya konulan program kapsamında yatırımcılar, temiz sicil kayıtlarını resmî makamlara göstermekle yükümlüydü, ancak süreç şeffaflıktan yoksundu. 2018’de Avrupa Komisyonu temsilcilerinin programın AB’nin yolsuzlukla mücadelesine zarar verdiği, yasadışı ticari işlemlerin ve para aklamanın önünü açtığı eleştirisinden sonra koşullar sıkılaştırılmıştı. Sicil kaydının yanı sıra, politik olarak görünürlük kazanmış ve kamu kaynaklarına erişim elde etmiş insanlar, yolsuz yöntemlerle servet edinme imkânları geniş olduğu için program kapsamından çıkartılmıştı. Öte yandan, karar geriye doğru işlememiş, değişiklik tarihine kadar vatandaşlık hakkı elde etmiş insanlar, vatandaş olarak kalmıştı. Program, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin AB ve yolsuzluk karşıtı sivil toplum kuruluşları tarafından sistematik olarak suçlulara vatandaşlık vermek ve AB kurumlarına olan güveni zedelemekle suçlanmasına sebep olmuş, programın kaldırılması talep edilmişti.
- Yeni yasa: Kıbrıs Cumhuriyeti’nde milletvekilleri, skandallara karışanların vatandaşlığının kaldırılması yetkisini içeren yasayı onaylamıştı. Ancak siyasetçiler, vatandaşlık satın alanların isimlerini yayımlamaya karşı çıkmıştı. Yeni yasa çerçevesinde tüm geçmiş başvuruların incelendiği, yaklaşık 30 kişinin vatandaşlıklarını kaybedebileceği duyurulmuştu. Bu isimlerin arasında ABD tarafından Venezuela hükümeti için yasadışı döviz anlaşmasıyla milyonları aklamaktan yaptırım uygulanan eski banker Leonardo Gonzalez Dellan ve Ukrayna’da ziraat şirketiyle bağlantılı para aklama ve zimmetine para geçirme soruşturması altındaki Oleg Bakhmatiuk da bulunuyordu.
- Al Jazeera’nin Kıbrıs dosyası: Al Jazeera’nin araştırmacı gazetecilik birimi, 2017 ile 2019 yılları arasında AB pasaportu verilen kişi sayısının 2 bin 500 olduğunu ortaya çıkardı. Dahası, çoğunluğu Rusya, Çin ve Ukraynalı bu kişilerin arasında anavatanlarından uzakta yaşayan ve ülkelerinde haklarında yasal hükümler verilmeden hemen önce AB pasaportu elde edenler olduğu açıklandı. Yolsuzluk karşıtı çevreler, pasaport sahibi haline gelen onlarca kimsenin bunu elde edememesi gerektiğini ve bu kişilerin suç kapsamındaki faaliyetleri sebebiyle pasaportların ellerinden alınabileceğini söylüyor.
- 23 Ağustos’ta yayımlanan belgeler: Başvurusu onaylananlar arasında o tarihte ülkesinde yolsuzluk soruşturması altında olan Burisma enerji şirketinin sahibi Ukraynalı iş adamı Mikola Zloçevski, Rusya merkezli enerji devi Gazprom’un eski yöneticisi, Rusya’nın görevi kötüye kullananlar listesindeki Nikolay Gornovskiy, gasp suçundan hapis yatan Rusya vatandaşı Ali Beglov ve hisse devrinde dolandırıcılıktan cezaevine giren Çinli iş insanı Cang Kıçiang bulunuyor.
- 24 Ağustos’ta yayımlanan belgeler: Başvurusu onaylananlar arasında Afganistanlı eski asker ve siyasetçi Mir Rahman Rahimi, Suudi Arabistan’da yatırım politikaları konusunda söz sahibi iş insanı Muhammed Abdül Latif Cemal, para politikaları konusunda söz sahibi Halid Ahmed el Cufali, eski Lübnan Başbakanı Necip Mikati’nin kardeşi Taha Mikati ve Birleşik Arap Emirlikleri adına ticaret görüşmeleri yürüten Hüseyin el Novayis yer alıyor. Oysa, bu kişilerin tamamı, politik görünürlük kazanan şahıs tanımına uyuyor ve programdan faydalanamıyor olması gerekiyor.
– Devamı: Al Jazeera, sızdırılan dosyalardan bilgileri açıklamaya devam edeceğini belirtiyor. Bu skandalın devamında, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin AB tarafından bir yaptırıma uğratılıp uğratılmayacağı, Doğu Akdeniz konusunda Kıbrıs Cumhuriyeti’yle ters düşen Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor.