İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya yönelik girişimlerine tepki gösterdi. Gallant’a göre Ben Gvir’in Yahudi grupları Mescid-i Aksa’ya giriş izni vermesi açık bir güvenlik tehdidi. Eleştirelere muhalefet lideri Gantz da katılıyor.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya yönelik girişimlerini sert bir dille eleştirdi. Gallant Ben Gvir için kundakçı ve Ortadoğu’yu havaya uçurmaya çalışıyor ifadelerini kullandı:
“Itamar Ben-Gvir sürekli Ortadoğu’yu havaya uçurmaya çalışıyor.
Kutsal şehir Kudüs’teki Statüko’ya zarar verecek her türlü fikri kategorik olarak reddediyorum.”
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant bu X mesaj öncesi de isim vermeden aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir hakkında “Orta Doğu’yu ateşe vermek isteyen bir kundakçı” ifadesini kullandı.
Gallant: Ben Gvir bir Kundakçı
Gallant, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, isim vermeden Ben-Gvir’in olası Savaş Kabinesi’ne alınması konusuyla ilgili, “İsrail hükümetinde, Orta Doğu’yu ateşe vermek isteyen bir kundakçı oturuyor.”değerlendirmesinde bulundu.
Ben-Gvir’i olası Savaş Kabinesi’ne dahil edecek her türlü müzakereye karşı olduğunu vurgulayan Gallant, söz konusu Kabine’ye alınmasının Ben-Gvir’in planlarını gerçekleştirmesine imkan vermek anlamına geleceğini savundu.
Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir, İsrail Savaş Kabinesi üyeleri Gadi Eisenkot ve Benny Gantz’ın istifalarının ardından İsrail Savaş Kabinesi’ne üye olarak alınmayı istemişti.
Gazze’deki savaşın en büyük destekçilerinden biri olan Ben-Gvir, X sosyal medya paylaşımında, “Başbakandan, beni Savaş Kabinesi’ne dahil etmesini istedim. Artık cesur kararlar almanın, güneydeki (Gazze sınırı), kuzeydeki (Lübnan sınırı) halkın ve genel olarak tüm İsrail’in güvenliğini sağlamanın ve gerçek bir caydırıcılık oluşturmanın zamanı geldi.” ifadesini kullanmıştı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 11 Ekim 2023’te “olağanüstü hal hükümeti” olarak kurulan Savaş Kabinesi’ni 17 Haziran’da feshetmişti.
Gantz da Ben Gvir ve Netanyahu’yu eleştirdi
Ulusal Birlik lideri Benny Gantz da Başbakan Netanyahu’yu eleştirerek “rehineler konusunda adım atmak yerine Ben Gvir’e ek yetkiler veren yasalarla meşgul” dedi. Gantz, aşırı milliyetçi politikacının “sorumsuz açıklamalarla ülkenin güvenliğini bilerek tehlikeye attığını, ve Başbakan’ın onunla İsrail’in güvenliğinin en kutsal alanına girmek için müzakere ettiğini” ifade etti.
Peki Gallant ve Gantz Ben-Gvir’e neden tepki gösterdi?
İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Yahudilerin işgal altındaki Doğu Kudüs’te yer alan Mescid-i Aksa’da “ibadet etmesine izin verdiğini” belirtti.
Filistin karşıtlığıyla öne çıkan Ben-Gvir, Müslümanların ilk kıblesi olan Mescid-i Aksa’yı hedef almaya devam ediyor.
Ben-Gvir, İsrail Meclisi’nde Yahudilerin Mescid-i Aksa’ya “baskınını teşvik için” düzenlenen konferansta konuştu.
Geçen hafta Harem-i Şerif’e düzenlediği baskın sırasında burada dua ettiğini aktaran Ben-Gvir, “Ben siyasi kademedeyim ve siyasi kademe, Tapınak Tepesi’nde (Yahudilerin Mescid-i Aksa’ya verdiği isim) Yahudi ibadetine izin veriyor.” ifadelerini kullandı.
Mescid-i Aksa’ya ilişkin emellerini gizlemeyen Ben-Gvir, Harem-i Şerif’teki mevcut statükonun değiştirilmesini savunuyor.
Ben-Gvir, geçen ay da Yahudilerin Mescid-i Aksa’da dua etmesine izin verdiğini söylemişti. İsrail Başbakanlık Ofisi ise yaptığı yazılı açıklamayla Ben-Gvir’in aksine Harem-i Şerif’teki statükonun değişmediğini belirtmişti.
İsrailli aşırı sağcı Bakan, 18 Temmuz’da Mescid-i Aksa’ya baskın düzenlemişti. Yerel basında çıkan haberlere göre, Ben-Gvir’e baskında Mescid-i Aksa’nın Yahudileştirilmesini savunan Tapınak Hareketi’nden isimler de katılmıştı.
Mescid-i Aksa’ya ilişkin uluslararası statüko
Ürdün, 1994’te İsrail ile imzaladığı Vadi Araba Anlaşması uyarınca Kudüs’teki dini işlerden sorumlu ülke olarak kabul ediliyor.
Yine 2013’te Ürdün Kralı 2. Abdullah ile Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas arasında imzalanan anlaşmaya göre, Kudüs ve oradaki kutsal mekanların savunulması ve vesayet hakkı da Ürdün’e verildi.
Anlaşmaya göre Mescid-i Aksa; Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin himayesinde bulunuyor.
Daha önce Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin izni dahilinde Mescid-i Aksa’yı ziyaret eden Yahudiler, 2003’ten bu yana Vakıflar İdaresinin egemenliğini ihlal eden İsrail’in tek taraflı kararı çerçevesinde polis eşliğinde Müslümanların kutsal mabedine giriyor.
İsrail yönetimi, Mescid-i Aksa’da “sadece Müslümanların ibadet edebildiği diğer dinlerin mensuplarınınsa sadece ziyaret edebileceği” tarihi statükonun korunduğunu savunuyor.
Ancak fanatik Yahudi yerleşimcilerin İsrail polisi korumasında Aksa’ya düzenledikleri baskınlarda dua etmeleri ve dini ritüelleri yerine getirmeleri sıkça kameralara yansıyor.