Uluslararası Yazarlar Birliği PEN’in Ukrayna temsilciliği, Facebook sayfasından “Ailesinin bilgisi dahilinde Yazar Victoria Amelina’nın kalbinin 1 Temmuz’da durduğunu büyük bir acıyla bildiriyoruz” ifadeleriyle Victoria Amelina’nın ölümünü duyurdu.
Rusya savaş suçları saha araştırmacısı Victoria Amelina, Kramatorsk’taki restorana düzenlenen saldırısı sırasında Truth Hounds (Savaş Suçları Grubu) üyesi bir grup Kolombiyalı gazeteci, yazar ve siyasetçiden dan oluşan bir heyete eşlik ediyordu. Heyetteki diğer gazeteci ve yazarlar hafif yaralarla kurtuldu.
2022’den bu yana Rusya’nın işlediği savaş suçlarını belgelemek ve hesap verebilirliği savunmak için cephe hattında ya da yakınında bulunan çocuklarla yararına çalışan yazar, Rus askerleri tarafından kaçırılıp öldürülen Volodimir Vakulenko’nun savaş günlüğünü, ortaya çıkarmış ve yakın zamanda (23 Haziran) Kiev’de düzenlenen Book Arsenal festivalinde sunmuştu.
Dördü çocuk 12 kişinin öldüğü ve onlarca kişinin yaralandığı Kramatorsk şehrindeki Ria Pizza restoranına düzenlenen füze saldırısı sonrası, sivilleri hedef aldığı suçlamasını reddeden Rusya, Ukrayna ordusunu ve yabancı paralı askerleri hedef aldığını söylemişti.
Truth Hounds (savaş suçları grubu) ve PEN’in ortak açıklamasına göre “O gün, herhangi bir saldırıyı meşru kılacak askerî bir sebep yoktu. Saldırısının sebep olduğu yıkım analiz edildiğinde ve tanıklarına ifadesine göre yüksek isabet becerisi olan Iskander tipi füze kullanan Ruslar, tam olarak nereyi vuracaklarını biliyordu.”
Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana Rus güçleri tarafından işlenen savaş suçlarını belgeleyen 37 yaşındaki yazar ve şair Victoria Amelina, Doğu Ukrayna Donetsk bölgesindeki New York Edebiyat Festivali’nin kurucusudur.
2014 Maidan’da yaşananları anlattığı ve 2015’te yayımlanan ilk romanı The Fall Syndrome: about Homo Compatiens birçok ödül aldı. Yazarın ikinci kitabı Someone, or Water Heart 2016’da yayımlandı. 1990’larda, Polonyalı yazar Stanisław Lem’in evinde kalan bir Sovyet albay ailesini konu eden Dom’s Dream Kingdom adlı romanı yayımlandığı 2017’de Litakcent Edebiyat Ödülü ve 2019 yılında da Avrupa Birliği Edebiyat Ödülü finaline kaldı.
Amelina, 2018 yılında Hindistan’da düzenlenen 84. Dünya PEN Kongresi’ne, PEN Ukrayna delegesi olarak katıldı ve Rusya’daki Ukraynalı siyasi tutuklu Oleg Sentsov hakkında bir konuşma yaptı.
Şiirleri, düzyazıları ve denemeleri İngilizce, Almanca, Lehçe ve farklı dillere çevrilen Victoria Amelina 2017’de yayımlanan Dom’s Dream Kingdom adlı romanıyla Unesco Edebiyat Şehri ve Avrupa Birliği edebiyat ödülleri için kısa listeye alınmıştı.