CHP, İyi Parti, DEVA, Gelecek, Demokrat ve Saadet Partisi liderlerinin oluşturduğu ve iktidarın karşısına “altılı masa” olarak çıkan muhalefet; seçim sürecinde ve sonrasında ortak çalışmak için kamuoyuna sundukları güvencelerin ayrıntılarını belirlemeye başladı. İlk ayrıntılı çalışma, altı partinin seçim güvenliğini sağlamak için oluşturduğu özel komisyondan geldi.
“Altılı Masa Seçim Güvenliği Komisyonu”; seçim öncesi, seçim takvimi süresi, seçim günü ve seçim sonrasını kapsayan dört aşamalı planını kamuoyuyla paylaştı. Komisyondaki parti temsilcileri; seçim günü yaşanacak elektrik kesintisi olasılığı dahil her duruma karşı da özel önlemler aldıklarını duyurdu: Elektrikler kesildiğinde ya oylama ya da oy sayımı durdurulacak. Gerektiğinde sandıkların üstüne oturulacak.
Komisyonun raporunu CHP’li Oğuz Kaan Salıcı, DEVA Partili İdris Şahin, Demokrat Partili İlay Aksoy, Gelecek Partili Ayhan Sefer Üstün, İyi Partili Şenol Sunat ve Saadet Partili Hasan Bitmez ortak basın açıklamasıyla duyurdu.
“Kralcı sarayın memurlarını uyarıyoruz”
Ortak açıklamada “oy namustur” diyen altı parti temsilcisi; vatandaşlara seçimlerin güvenlik içinde yapılacağı taahhüdü verdi:
“Görevlerini yasalarımıza ve hukuka uygun yapmaları için içişleri ve adalet bakanlarını uyarıyoruz. Seçimin yönetim ve güvenliğinden sorumlu olup devletin memurluğu vasfını layıkıyla yerine getiren şerefli ve adil kamu personelini takdir ediyor, kapı kulluğuna meraklı, kraldan çok kralcı sarayın memurlarını uyarıyoruz. Seçimlerin adil, serbest, eşit, şeffaf, düzen ve dürüstlük ilkeleri içinde gerçekleşmesi için her türlü tedbirin alınmasına yönelik olarak milletimizle işbirliği ve güç birliği içinde olacağımızı teyit ediyoruz. Oy namustur; dolayısıyla vatandaşlarımızın sandığa atacağı her oy, seçime katılan siyasi partilerin güvencesi altındadır. Altı siyasi parti olarak birlikte her türlü tedbiri alıyoruz.”
Seçim güvenliği için neler yapılacak? Seçmen kütüklerine yakın takip
Altılı masa seçim güvenliğini sağlamaya dönük dört aşamalı planın ilk aşaması olan “Seçim öncesi yapılacak çalışmalar” başlığında ilk olarak seçmen kütüklerini düzenli olarak inceleyip, üzerinde değerlendirmeler yapacak. Bu değerlendirmelerde;
*Türkiye genelindeki seçmen sayısı değişimi, konut satışı üzerinden ya da bankaya döviz yatırma/tahvil alma yöntemleriyle Türk vatandaşlığına geçenlerin dağılımı, anormal sayıda seçmen kaydı görünen haneler, vefat ettiği halde seçmen listelerinden düşürülmemiş vatandaşlar, konut vasfını kaybetmiş ya da böyle bir vasıf taşımayan adreslerde bulunan seçmenler ele alınacak.
Altılı masa; adres kayıt sistemine kayıtlı olmayan çok sayıda vatandaş olduğu öngörülerinden hareketle bu kişilerin belirsiz hallerinin yarattığı sorunun giderilmesine dönük tedbir alınması çağrısını yineledi:
“Adres kaydı olmadığı halde seçmen olan kişiler, eski adreslerinde seçmen olarak gösterildikleri takdirde seçmen ve askı listelerinde bir işaretle belirtilmeli, böylelikle ortaya çıkacak çelişki ve soru işaretlerinin önüle geçilmelidir.”
Altılı masa; seçmen kütüklerinin güncelleştirme sürecinde kesin olarak karar verme yetkisinin ilçe seçim kurulunda olması konusunda yasal düzenleme yapılmasında ısrarcı olacak. Altılı masa bu süreçte sayıları 100 bini bulan hükümlünün oy kullanma sürecinin takip edilmesinde, kısıtlı ve silah altında bulunan kişilerin yerine oy kullanılmasının önlenmesine dönük çağrısını da sürdürecek. Altılı masa bu konudaki itirazlarını, ilgili mercilere sunduktan sonra kamuoyu ile de paylaşacak.
200 bin sandığa altı koldan izleme
Altılı masa; yaklaşan seçimlerde yurt içinde ve yurt dışında yaklaşık 200 bin sandık kurulmasını bekliyor. Altı parti; seçim günü her sandık başında görevli bulunduracak. Benzer bir görevlendirme il seçim kurullarında da olacak. Altı parti de; kendi sandık görevlileri, müşahitleri, sandık alanı sorumluları ve teşkilatları aracılığıyla sandıklardan ıslak imzalı sandık sonuç tutanaklarını temin etmek için çalışacak. Altı parti de bu konuda işbirliği içinde olacak.
YSK’da temsilcisi bulunan siyasi partilerin YSK temsilcileri, YSK’nın tüm toplantılarına katılacak. Her siyasi parti, kendi avukat/hukukçu havuzunu oluşturacak. Seçimlerde itiraza yetkili kişilerin mümkün olduğunca avukat/hukukçular arasından belirlenmesi sağlanacak. Her siyasi parti, yurt dışı seçmen kütüklerini YSK’dan temin ederek üzerinde çalışacak, seçmen değişimini belirleyecek. Altı siyasi parti; seçim güvenliğine dönük çalışmalarına sivil toplum ve gönüllülerden de destek alacak.
Propaganda ihlaline son
Seçim güvenliğini sağlamaya dönük çalışmaların ikinci aşaması “seçim takvimi süresince yapılacak çalışmalar”ı kapsıyor. Her siyasi parti kanun gereği ilçe seçim kurullarınca tarafsız kamu görevlileri arasından seçilecek sandık kurulu başkanı ve üyesinin belirlenme sürecini takip edecek.
Her siyasi parti seçim sürecinde düzenleyeceği miting, toplantı gibi faaliyetlerini diğer siyasi partilerle paylaşacak. Böylelikle partiler arası program koordinasyonu sağlanacak. Altı parti; propaganda faaliyetlerinin eşit ve adil şekilde yürütülmesi konusunda işbirliği yapacak. Seçim yasakları ihlallerinin engellenmesi, kamu gücünün ve bürokrasinin kullanılmasının engellenmesi, TRT, Anadolu Ajansı, Basın İlan Kurumu, RTÜK gibi kuruluşların hukuka aykırı yayınları ve müdahaleleri konularında altı parti işbirliği içinde çalışacak.
Sandık başında büyük takip
Seçim güvenliğinin üçüncü aşaması “seçim günü yapılacak çalışmalar”ı kapsıyor. Bu çalışmaların başında sandık oluşumlarının takibi, sandık başı işlemlerinin takibi, seçmenin oy kullanmasının teşviki ve kolaylaştırılması geliyor. Altı parti sandık başında gerçekleşmesi muhtemel usulsüz işlemler, mükerrer oy kullanımı, kamu gücü kullanılarak yapılan manipülasyonlar, yerel ve yöresel müdahalelere karşı işbirliği içinde hareket edecek.
Seçimin tapusu: Islak imzalar
Seçim güvenliğinin dördüncü aşamasında “seçim sonrası yapılacak çalışmalar” var. Bu çalışmalar; itirazların takibi, ıslak imzalı sandık sonuç tutanağının alınması ve yetkili birime iletilmesi, oy torbasının ilçe seçim kuruluna intikali, ilçe ve il seçim kurullarındaki birleştirme işlemlerinin takibi, sandık sonuçlarının merkeze iletilmesi, YSK tarafından resmi seçim sonuçlarının ilanı başlıkları altında altı partinin işbirliği içinde çalışmasını öngörüyor. Altı parti de tüm bu süreçlerdeki usulsüzlükler hakkında ortak inceleme ve ortak itiraz haklarını kullanacak.
“Seçimin tapusu ıslak imzalardır” diyen parti temsilcileri, vatandaşların altılı masanın seçim güvenliği konusunda çifte sigorta yaptığını bilmesi gerektiği mesajı veriyor.