Facebook’un sahibi Meta Platforms, ağırlıklı olarak Çin merkezli bir çevrimiçi dezenformasyon ağına bağlı 500’den fazla hesabı kapattı.
Bu hesaplar, Amerikan devletinin, Covid-19’un kökenlerini bulmaya yönelik çalışmalara müdahale ettiğini iddia eden ‘Wilson Edwards’ adlı sahte bir İsviçreli biyoloğun iddialarının sosyal medyada yayılmasına yardımcı oluyordu.
Bu süre zarfında Çin devlet medyasına bağlı kuruluşlar, konuyla ilgili haberlerinde Edwards’ın yorumlarına geniş bir biçimde yer verdi.
Ancak İsviçre büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, gerçek hayatta böyle bir kişinin var olma ihtimalinin düşük olduğu ileri sürülüyor.
Meta’nın olaydan sonra yayımladığı rapora göre, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’deki İngilizce konuşan kitlelerle Tayvan, Hong Kong ve Tibet’teki Çince konuşan kitleleri hedef alan bu dezenformasyon kampanyası “büyük ölçüde başarısız” oldu.
Temmuz ayının başlarında, biyolog olduğunu iddia eden Wilson Edwards adlı İsviçreli bir sosyal medya kullanıcısı, Facebook ve Twitter’da, ABD’nin, virüsün ortaya çıkışının sorumluluğunu Çin’e yüklemek amacıyla Dünya Sağlık Örgütü’nde Covid-19’un kökenlerini araştıran bilim adamlarına baskı uyguladığına dair bilgiler paylaştı.
CGTN, Shanghai Daily ve Global Times da dâhil olmak üzere Çin devlet medyasına bağlı yayın kuruluşları, haberlerinde sözde biyoloğun Facebook paylaşımlarına referans verdiler.
Ne var ki İsviçre büyükelçiliği, Ağustos ayında söz konusu Facebook hesabının, paylaştığı ilk gönderiden yalnızca iki hafta önce açıldığını ve sitede ekli sadece üç arkadaşı olduğu için Wilson Edwards’ın muhtemelen gerçek bir kişi olmadığını duyurdu.
Büyükelçilik, açıklamasında, ”’Wilson Edwards’ adında bir İsviçre vatandaşına dair herhangi bir kayıt bulunmadığını ve bu imzayı taşıyan hiçbir akademik makaleye ulaşılamadığını” belirterek, Çin devlet medyasına bağlı yayın kuruluşlarına bu hesaba atıfta bulunan bütün paylaşımlarını kaldırma çağrısında bulundu.
Meta Platforms’un Kasım ayında yayımladığı bir raporda, konu hakkında başlatılan soruşturmanın ardından olayın, “Sichuan Silence Information Technology Co Ltd adlı bir şirketin çalışanları da dâhil olmak üzere hem Çin’de yaşayanlarla hem de dünyanın dört bir yanında Çin devletine bağlı altyapı şirketleriyle bağlantılı kişilerle” ilişkili olduğunun tespit edildiği öne sürüldü.
Sichuan Silence Information, kendi internet sitesindeki açıklama bölümünde, “Çin Kamu Güvenliği Bakanlığı’na ve Çin’in siber güvenlik acil müdahale birimi CNCERT’e teknik destek sağlayan bir ağ ve bilgi güvenliği şirketi” olarak tanımlanıyor.
Facebook, sahte İsviçreli biyolog etrafında gerçekleştirilen dezenformasyon faaliyetlerine ilişkin kamuya açık raporları inceledikten sonra toplamda 524 Facebook hesabını, 20 sayfayı, 4 grubu ve 86 Instagram hesabını kapattığını açıkladı.
Meta, Wilson Edwards adlı hesabın başlangıçtaki gönderisinin ilk olarak sahte Facebook hesapları tarafından beğenilip paylaşıldığını, sonrasında ise büyük bölümü Çin devletine bağlı altyapı şirketlerinin 20’den fazla ülkede bulunan çalışanlarının oluşturduğu gerçek kullanıcılar tarafından yayıldığını belirtiyor.
Covid-19’un kökenlerine ilişkin devam eden incelemeler, virüsün kaynağının salgının ortaya çıkmasından neredeyse iki yıl geçmesine rağmen hâlâ belirsizliğini koruması nedeniyle ABD, Çin ve diğer ülkeler arasında bir gerilim kaynağı olmaya devam ediyor. (BBC)
Çeviren: Deniz Karakullukcu