2 Eylül’deki CHP İstanbul kongre iptali ve “geçici yönetim” (kayyum) kararı, dünya medyasında çok farklı yankılar buldu… Financial Times, Reuters, AP News gibi önde gelen küresel haber mecraları konuya doğal olarak hemen yer ayırdı. İsveç’ten İspanya’ya, İtalya’dan Almanya’ya, Almanya’dan Rusya’ya, Yunanistan’dan Bulgaristan’a, Belçika’dan Makedonya’ya, Portekiz’den Endonezya’ya dek uzanan yankılardan söz etmek mümkün…
Farklı kaynakları tararken bazı önde gelen ajansların metinlerinin tekrarını içeren metinlere rastlamak mümkün olsa da, belli ki, hafife alınmayacak sayıda “özgün” manşet, yorum ve özgün haber metni de kaleme alınmış. Yani dünyanın birçok köşesindeki birçok farklı insan emek verip Türkiye’deki gelişmeleri kendi diliyle aktarmayı veya açıklamayı denemiş. Aynı ülkedeki farklı gazeteler arasında bile ciddi algı ve üslup farkları söz konusu olabiliyor… Bazı yerler, konuyu daha “haber şeklinde” ve tarafsız dille işlemeyi tercih ederken, başka yerlerse daha köşe yazısı tarzı/yorum ağırlıklı yaklaşıyor.
“Popüler bir isim olmayan Kılıçdaroğlu…”
İsveçli Dagens Nyheter’deki uzun bir köşe yazısının içerdiği bir tez şöyle: “Popüler bir isim olan Özel’in görevden alınması durumunda, mahkemenin popüler bir isim olmayan Kılıçdaroğlu’nun CHP genel başkanlığına iadesine karar vermesi bekleniyor.”
Belçika’dan lalibre.be: “Analistlere göre, Türk hükümeti, geçen yıl yerel seçimlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İslamcı-muhafazakar Adalet ve Kalkınma Partisi’ne karşı zafer kazanan CHP’yi zayıflatmaya çalışıyor.”
“Erdoğan Putin ve Şi ile poz verirken…”
Almanya’nın ünlü kamu yayıncısı Tagesschau, “Türk muhaliflerine yönelik yeni baskınlar”dan söz ediyor. Almanya’nın köklü sosyalist gazetesi Taz (die tageszeitung) şu ifadeyi kullanıyor: “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çin’de Putin ve Şi Cinping ile poz verirken; Salı öğleden sonra, CHP’nin İstanbul’daki tüm yönetim kurulu, İstanbul parti başkanı Özgür Çelik de dahil olmak üzere, görevden alındı.”
Fransız Le Monde: “Türkiye’nin en zengin ve en büyük şehri olan İstanbul’da belediye başkanı Mart ayından bu yana hapisteyken, belediye başkanına yönelik yolsuzluk iddialarının ardından seçilmiş yetkilileri hedef alan çok sayıda soruşturma ve tutuklama nedeniyle CHP giderek artan bir yargı baskısı altında.”
İspanyol El País gazetesi, Türkiye’nin ana muhalefet partisinin köşeye sıkıştırıldığına dikkat çekiyor. Portekizli Público.pt, CHP’ye indirilen bir hukuki darbeden söz ediyor. Bulgar haber sitesi 24chasa.bg de şöyle diyor: “Türk yetkililer muhalefet temsilcilerinin yeniden tutuklanmasını emretti.”
“Erdoğan, CHP üzerindeki denetimini sıkılaştırıyor”
Makedonya’dan gazete.mk: “Türkiye’de muhalefet yine darbe aldı, mahkeme en büyük muhalefet partisinin İstanbul şubesinin liderliğini görevden aldı.”
Makedonya’dan triling.mk: “Türkiye muhalefeti, Mart ayından bu yana hapiste olan popüler İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve geçen yılki yerel seçimlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iktidar partisini yenen CHP’ye yönelik soruşturmaların yoğunlaşmasından ötürü; Gürlek’i, ‘yetkililere itaat etmek’le suçluyor.”
Türkiye’yi belki de en yakından takip eden ülke olan Yunanistan’da da gerçekten de birçok farklı yayın organı konuyu kendi açısından ele alıyor…
Crisismonitor.gr adlı web sitesi, “Erdoğan, CHP üzerindeki denetimini sıkılaştırıyor” ifadesini kullanıyor.
Arnavutluk’taki lexo.al web sitesi, şöyle diyor: “Türkiye’de muhalefet yine darbe aldı, mahkeme en büyük muhalefet partisinin İstanbul şubesinin liderliğini görevden aldı.”
“Erdoğan’ın AKP’sinin kalesi Zeytinburnu’ndaki kalabalık ‘Hükümet istifa’ diye bağırdı”
Rusya’nın liberal ve iş dünyasına yakın çizgisiyle tanınan Kommersant gazetesi: “Muhalefet dağılma aşamasına giriyor.” (…) “Özgür Özel’in parti başkanlığından uzaklaştırılması durumunda, Türk muhalefetinin nihai çöküşünden bahsedebiliriz.”
Endonezya’daki finansal haber sitesi indopremier.com ise şöyle diyor: “Erdoğan’ın AKP’sinin kalesi olan İstanbul’un Zeytinburnu semtindeki kalabalık, ‘Hükümet istifa!’ diye bağırdı.”
“Sırada parti mi var?”
Gene bir Alman kamu yayıncısı olan Köln merkezli WDR ise konuya dair Türkçe haber bile yapmış: “CHP İstanbul’a kayyum atandı – Sırada parti mi var?” başlıklı bu haber, beni gerçekten gülümsetti. Çünkü çeviri yapmama gerek kalmadı, copy-paste yeterli oldu.