Çin, Ukrayna’yı işgal etmesi nedeniyle Batılı ülkelerin Rusya’ya verdiği diplomatik ve ekonomik tepkilerin içinde kendisini bulmak istemediğini kaydetti.
Çin devlet medyası, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin Pazartesi günü İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares ile yaptığı uzun telefon görüşmesinde hükümetinin bu arzusunu ifade ettiğini bildirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı’nın Pazartesi günü dökümünü yayınladığı telefon görüşmesine göre Çin Dışişleri Bakanı Wang, İspanya Dışişleri Bakanı Albares’e, Pekin’in Ukrayna “krizine taraf olmadığını” ve üç haftadan uzun süre önce başlayan işgal nedeniyle Moskova’ya uygulanan ekonomik yaptırımlardan “etkilenmek” istemediğini söyledi.
Çin ve İspanya dışişleri bakanları arasındaki telefon görüşmesi, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Ulusal Güvenlik Konseyi ile Dışişleri Bakanlığı’ndan yetkililerin Roma’da Çin’in üst düzey dış siyaset danışmanı Yang Jiechi ile biraraya geldiği sırada gerçekleşti. Biden yönetimi, Moskova’nın yaptırımlardan kaçınmasına yardımcı olması durumunda Pekin’in ciddi “sonuçlarla” karşılaşacağı uyarısında bulundu.
Basında Pazar günü Moskova’nın Çin’den askeri ve ekonomik yardım talebinde bulunduğuna ilişkin haberler çıkmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, Salı günü, Çin’in Moskova’nın talebine olumlu yanıt verdiği şeklinde Amerika’nın “dezenformasyon” yaydığı suçlamasını yineledi.
Zhao, yayılan haberleri “sadece profesyonellikten uzak değil, aynı zamanda ahlaksız ve sorumsuz” olarak niteledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Çin’in tutumunun “tamamen nesnel, tarafsız ve yapıcı” olduğunu belirtti.
Amerika Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da Pazartesi günü gazetecilere, Amerika’nın Çin’in ya da bir başka ülkenin Rusya’ya herhangi bir destek sağlayıp sağlamadığını çok yakından izlediğini söyledi.
Price, “Herhangi bir ülkenin Rusya’nın kayıplarını telafi etmesine ne seyirci kalacağımızı ne de izin vereceğimizi Pekin’e çok açık bir biçimde ilettik” ifadelerini kullandık.
CNN televizyonu, Pazartesi geç saatlerde, Amerika’nın Avrupa ve Asyalı müttefiklerine ilettiği diplomatik mesajda, Çin’in Ukrayna’yla savaşında Rusya’ya yardım etme istekliliği içinde olduğunun sinyalini verdiğini bildirdi. CNN, mesajın, yardımın sağlanıp sağlanmadığını açıkça ifade etmediğini kaydetti.
Boston College’den siyaset bilimi profesörü Robert Ross, Amerika’nın Sesi’ne, Çin’in Rusya’ya silah satışının “Amerika-Çin ilişkileri üzerinde yıkıcı etkisi olacağını çünkü bu durumun bir savaş durumunda Amerika ve Avrupa karşısında Çinliler’le Ruslar’ı aynı hizada buluşturacağını” söyledi.
Yale Üniversitesi bünyesindeki Jackson Küresel İlişkiler Enstitüsü’nden Stephen Roach, Rusya’yla olan ortaklık anlaşması nedeniyle Çin’in özel bir konumda bulunduğunu belirtti. Roach, Amerika’nın Sesi’ne, Çin’in Rusya üzerinde, Rusya’ya “eşi benzeri görüşmemiş yaptırımlar uygulayan” Batılı ülkelerden bile “çok daha fazla baskı gücü” olduğunu söyledi.
Roach, “Çin’in elinde Batı’da olmayan bir koz var, o da Rusya’yla olan ortaklık” şeklinde konuştu. (VOA Türkçe)