Haber Analiz: Akın Özçer
27 Eylülde yapılan Katalan özerk parlamento (Parlament) seçimlerinde bağımsızlıkçılar salt çoğunluğa ulaşmıştı ama 10 sandalye kazanan radikal Sol’daki bağımsızlıkçı Halk Birliği Adaylığı CUP (Candidatura d'Unitat Popular) Mas’ın ortak adaylığını üstlendiği iki güçlü partiye destek olursa. Çünkü başkanlığını Artur Mas’ın yaptığı Katalunya Demokratik Yakınlaşması CDC ( Convergència Democràtica de Catalunya) ile Oriol Junqueras’ın başkanı olduğu Katalunya Cumhuriyetçi Solu ERC (Esquerra Republicana de Catalunya) ortak listesi Evet için Birlikte ( Junts pel Sí) ya da kısa adıyla JxSí listeleri 135 sandalyeli Parlament’te sadece 62 milletvekilliği kazanmıştı.
CUP, bugüne kadar üstlenmiş olduğu özerk hükümet (Generalitat) başkanlığında yıpranmış olan Artur Mas’ın yeniden başkan olmasına kararlılıkla karşı çıktığı için özerk hükümet bir türlü kurulamıyordu. Mas başkanlıktan çekilmemiş ve iki kez güven oylamasına gitmiş ama CUP’un destek vermemekte direnmesi nedeniyle kurduğu hükümet güvenoyu alamamıştı.
Parlament iç tüzüğü, ilk güven oylamasından itibaren 60 gün içinde hükümet kurulamaması durumunda, otomatik olarak tekrar seçime gidilmesini öngörüyor. Katalunya’da bu süre bugün (10 Ocak) doluyor. Artur Mas, iç tüzük gereği yarın tekrar seçim kararı alınacağını, yeni seçimlerin 6 Martta yapılacağını açıklamıştı.
CDC/ERC ortaklığının CUP ile sürdürdüğü görüşmeler Cuma akşamı da olumlu bir sonuca ulaşmamış ve tekrar seçim kapıya dayanmıştı. Bu durumdan başta Parlament’in güçlü grubu Ciutadan’s (C’s) olmak üzere bağımsızlık karşıtı partiler memnundu. C’s ve PP açıkça tekrar seçimden yana tutumlarını açıklamıştı. Tekrar seçimden bağımsızlık yanlısı cephe kayıpla çıkabilirdi doğal olarak.
JxSí cephesi de aynı nedenle CUP’a yükleniyor ve Katalunya’nın elindeki tarihi fırsatı kaçırmakta olduğunun altını çiziyordu. CUP inadı bırakmalı ve Artur Mas’a güvenoyu vermeliydi. CUP cephesinden ise bu tarihi fırsatın kaçırılması bir kişinin, Mas’ın üzerine atılıyor ve hükümetin Mas’ın inadı nedeniyle kurulamadığı vurgulanıyordu.
Bağımsızlık cephesinde kapalı kapılar ardında nelerin tartışıldığı bilinmez ama dün akşam saatlerinde Artur Mas’ın Generalitat başkanlığı adaylığından çekildiğini ve yerini Girona Belediye Başkanı Carles Puigdemont’a bıraktığını açıklaması Son dakika gelişmesi olarak verildi. Sonuçta 5 yıldır Generalitat Başkanı ve partisinin ve Katalunya’nın bağımsızlıkçı dönüşümünün baş mimarı olan Artur Mas, bu dönüşümün devamı için kendisini feda etmek zorunda kaldı.
Carles Puigdemont, CDC’nin en bağımsızlıkçı kanadının temsilcisi olarak biliniyor. 1962 Girona doğumlu Puigdemont, Özerklik Statüsü Estatut’un yürürlüğe girdiği 1980’den bu yana bağımsızlıkçı eğilimiyle tanınıyor. 2011 belediye seçimlerinde sosyalistlerin 32 yıllık kalesi Girona’da Belediye Başkanı seçilmiş bulunuyor. Bugün başkanlığında kurulacak özerk hükümetin, CUP’un desteğiyle güvenoyu alacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Puigdemont özerk hükümetinin, JxSí cephesinin öngördüğü 18 ay içinde bağımsızlık ilanına yönelik planı uygulamaya koyması halinde, Katalunya’nın, önümüzdeki dönemde henüz hükümeti bulunmayan ve tekrar seçim olasılığının yüksek olduğu İspanya ile sorunlarının artmasına neden olacağına kuşku yok. Bunu önümüzdeki dönemde hep birlikte göreceğiz.