Mülteciler Küresel Paktı için bugün Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda oylama yapılacak. Pakt hukuken bağlayıcı olmayıp üye devletlerin gönüllü sorumluluğuna bırakılacak. Paktın amacı yüksek sayıda mülteci barındıran yoksul ülkelerin yükünü azaltmak. Ayrıca mültecilere eğitim sisteminden ve çalışma piyasasından yararlanma hakkı tanınıp, yardıma muhtaç olanlara yerleşme imkânı yaratılması da amaçlanıyor.
Mültecilerin devletler hukuku gereği korunması 1951 tarihli Cenevre Konvansiyonu ile teminat altına alınmıştı. Bütün dünyadaki mültecilerin sayısı 68,5 milyona yükselmiş bulunuyor. Kendi ülkesinde mülteci durumuna düşenlerin sayısı 40 milyonu buluyor. Mültecilerin büyük bölümü öncelikle Afrika ve Ortadoğu'daki nispeten fakir ülkelerde barındırılıyor.
Amaç yoksul ülkelerin yükünü azaltmak
Mülteciler Paktı, Fas'ın Marakeş kentinde onaylanan ve ekonomik nedenlerle başka ülkelere göç eden 277 milyon kişiyi ilgilendiren BM Göç Paktı'ndan daha farklı bir nitelik taşıyor. Her iki antlaşma özellikle sağ popülist gruplarca eleştiriliyor.
Mülteciler Küresel Paktı ile ilgili hazırlıklar 2016 yılında başlatılmış ve 193 devlet göçmen ve mültecilere doğru davranma yükümlülüğünü kabul etmişti. BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi mülteciler paktının "dünya devletlerinin mülteciler bağlamındaki durumlara daha etkili tepki gösterebilme arayışını" yansıttığını söylemişti.
Mülteciler paktı, insani olduğu kadar kalkınma yardımlarını da kapsıyor ve öncelikle yüksek sayıda mülteci kabul eden ülkelerde altyapının geliştirilmesini amaçlıyor. Her 10 mülteciden 9'u Uganda, Ruanda, İran, Lübnan ve Orta Amerika'daki gelir düzeyinin düşük olduğu ülkelerde barınıyor.
Aynı zamanda mültecilere sürekli yerleşim imkânı sağlanması ve insani vize, aile birleşimi ve burslu eğitim koşullarından yararlanabilmeleri için mültecilerin üçüncü ülkelere göç edebilmelerinin kolaylaştırılması da amaçlanıyor.