Başbakan Ahmet Davutoğlu, 1993 yılında Sırpların dinamitle havaya uçurduğu Bosna Hersek'in Banya Luka şehrindeki Ferhadiye camisinin açılışına katıldı. Türkiye'nin geçmişte olduğu gibi Bosna Hersek'te ve Bosna Hersek'in yanında olacağını söyledi. Davutoğlu şöyle konuştu:
"Biliniz ki 78 milyon kardeşinizin yüreği buradadır. Biliniz ki burada bir tek kardeşinizin burnu kanasa bizden kan fışkırır. Biliniz ki bir tek cami zarar görse canımız yanar. Bundan 23 sene önce Ferhadiye camii barbarca dinamitlenip yıkıldığında ben Malezya’da Boşnak öğrencilerimle derinden yıkılmıştık. Ve büyük lider, hepimizin lideri Aliye İzzetbegoviç oraya geldiğinde beraber ağlamıştık. Şimdi 23 sene sonra Ferhadiye camiinin açılışında bulunmak benim hayatımın en önemli anlarındandır ve emin olun İzzetbegoviç de bu anı görmektedir.
2011’de Banya Luka’ya geldiğimde inşaat neredeyse durmuştu. Dışişleri Bakanı olarak talimat verdim ve 'Her ne olursa olsun Ferhadiye cami açılacak' dedim. Elhamdürillah bugün bu açılışı gerçekleştiriyoruz. Emeği geçen herkese teşekkürü borç biliyorum.
Bugün bu açılışımız 3 açıdan önem taşıyor.
Birincisi insanlık vicdanı açısından. 23 yıl önce Ferhadiye camiini bombalayanlar sadece bir camii değil insanlık vicdanını yıkmışlardır. Bugün yeniden inşa ederken bu vicdanı inşaat ediyoruz. Buradaki her dini temsilciler de bu vicdanın inşa edildiğinin canlı şahitleridir. Bilinsin ki bu cami burada kaldıkça, ezan okundukça Banya Luka’nın vicdanı da göğe yükselecektir.
İkinci açı ortak kültür mirasımızdır. Bilinsin ki Bosna Hersek’te bizim ortak tarihimizle inşa edilen her şey bizim korumamız altındadır. Bu eserler bizim ortak kültürümüzün eseridir.Mostar köprüsünün açılışında da sayın cumhurbaşkanımızla birlikteydik. Şimdi de birlikteyiz. İnşallah Alaca camii açılışında da birlikte oluruz.78 milyon adına, Cumhurbaşkanımız ve hükümetimiz adına söz veriyorum Bosna Hersek’te yıkılan ortak mirasımız yeniden inşa edilecektir.Bizim burada niçin bulunduğumuzu kimse sorgulamasın. Kardeşlik için ve çok kültürlülük için bulunuyoruz. Buradaydık, buradayız ve burada olacağız ebediyete kadar.
Üçüncü boyut Bosna Hersek’in geleceğiyle ilgilidir. Bosna Hersek tüm din ve kimlikleriyle bir ve bütündür. Bosna Hersek’i ayırmak isteyenler aslında insanların yüreklerini ayırmak isterler. Banya Luka Saray Bosna’dan, Saray Bosna Mostar’dan asla ayrılamaz. Sreprenitza’da aziz şehitlerimiz bunun için hayatlarını vermişti. Ferhadiye’nin açılması bütün dünyaya barış mesajıdır. Bu barış mesajının doğru okunması lazım. Dünya’da çok az şehirde cami kilise havra yan yanadır. Belki bir İstanbul’da bir de Saray Bosna’da.
Bosna Hersek bu özelliği yıkılırsa ruhunu kaybeder. Allah bu özelliğin ebediyete kadar yaşamasına izin vermesin. Allah bize Aliye İzzetbegoviç’in tüm eserlerini korumayı nasip etsin.
Buradan İzzetbegoviç'e de seslenmek istiyorum; Ey büyük lider mekanın cennet, ruhun şad olsun. Uğrunda insanlık dersi vererek yürüttüğün mücadelenin bugünkü şahitleri biziz. Allah’a emanet olun."
23 yıl sonra inşa edildi
Bosna Hersek'in en önemli Osmanlı eserlerinden biri olarak kabul edilen Banya Luka şehrindeki Ferhadiye camisi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) destekleriyle yeniden inşa edildi.
Sırpların temellerine dinamit yerleştirmesi sonucu yıkıldığı 7 Mayıs 1993 tarihinden tam 23 yıl sonra yeniden faaliyet geçecek olan caminin açılış törenine Başbakan Davutoğlu'nun yanı sıra Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzetbegovic, Bosna Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez ve Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Husein Kavazovic de katıldı.
Bosna'daki savaşta 614 cami, 218 mescit, 69 Kur'an kursu, 4 tekke, 37 türbe ve 405 farklı vakıf eseri yıkılmıştı.
Kaynak: Al Jazeera