Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Türkiye arasında 27 Kasım tarihinde imzalanan "Güvenlik ve İşbirliği Mutabakat Muhtırası" TBMM Genel Kurulu'nda onaylandı.
Anadolu Ajansı'nın haberine göre muhtıra taraflar arasında iş birliği, Libya'da polis ve askeri sorumlulukları içeren Ani Müdahale Kuvveti kurulmasına Türkiye tarafından eğitim, danışmanlık, tecrübe aktarımı, planlama ve malzeme desteği verilmesi konusunu kapsıyor. Muhtıra ayrıca talep edilmesi halinde Türkiye ve Libya’da müşterek bir Savunma ve Güvenlik İş Birliği Ofisi kurulması, eğitim, teknik bilgi, destek, geliştirme, bakım, onarım, kurtarma, imha, liman ve müşavirlik desteği sağlanması ve mülkiyeti elde olmak kaydıyla kara, deniz ve hava araçları, teçhizatı, silahları, bina ve arazi (eğitim üsleri) tahsisi, kabul eden tarafın davetiyle, tarafların sınırları içerisinde, Silahlı Kuvvetlerinin bünyesinde bulunan Kara, Deniz, Hava Kuvvetlerinin faaliyet alanlarına yönelik müşterek olarak askeri planlama, tecrübe aktarımı, eğitim ve öğretim faaliyetleri ile silah sistemi ve teçhizatın kullanımına yönelik eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesi konularını içeriyor.
Mutabakat Türkiye'nin Libya'ya asker gönderip göndermeyeceği tartışmalarını da beraberinde getirmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daha önce yaptığı açıklamalarda "Libya hükümetinden talep gelmesi durumunda asker gönderilebileceğini" belirtmişti.
Libya'da çifte hükümet
2011'de Muammer Kaddafi'nin devrilmesinin ardından iç savaşa sürüklenen Libya, Birleşmiş Milletler'in de tanıdığı Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti ile ülkenin doğusunda Halife Hafter komutanlığındaki Libya Ulusal Ordusu desteğiyle kontrolü elinde bulunduran Tobruk merkezli hükümet arasında bölünmüş durumda.
Doğudaki hükümet Fransa, Rusya, Mısır, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri tarafından desteklenirken İtalya, Türkiye ve Katar Trablus'taki Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne destek veriyor.
ABD, Rusya'nın sahadaki varlığından endişeli
Washington'dan bugün yapılan açıklamada Libya'daki çatışmaların yoğunlaşması ve sahada Halife Hafter'i destekleyen Rus paralı askerlerinin sayısının artmasından dolayı endişeli olunduğu belirtildi. Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi ABD'nin Fayiz El Sarac liderliğindeki Ulusal Mutabakat Hükümeti'ni tanımayı sürdürdüğünü ancak çatışmada iki taraftan birinin yanında yer almadığını söyledi. Yetkili "Sahada (Rus) Wagner güçleri ve para askerlerinin sayısının artmasıyla çatışmada manzaranın değiştiğini ve yoğunlaştığını düşünüyoruz" diye konuştu. Ukrayna'nın doğusunda, Suriye'de ve dünyanın birçok bölgelerinde savaşlara katılan Rus Wagner Grubu özel askeri şirket olarak tanımlanıyor. Grubun doğrudan Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı olduğunu iddia edenler de bulunuyor.
Aynı yetkili Türkiye ile Libya arasında imzalanan "Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası”na da değindi. Muhtıranın "provokatif" olduğunu söyleyen ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi "Deniz sınırlarıyla Yunanistan ve Kıbrıs'ı da işin içine çekiyorsunuz… ABD açısından bu bir sorundur… Şimdi Akdeniz'de daha da istikrarsızlığı provoke etmenin zamanı değil" diye konuştu.