Beau-Rivage Palace Oteli'nde yapılan dışişleri bakanları düzeyindeki toplantıya, Suudi Arabistan, İran, Katar, Ürdün, Mısır ve Türkiye'nin Başika kampı nedeniyle sorun yaşadığı Irak da katıldı. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun temsil ettiği toplantıda, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura da vardı.
Yaklaşık 5 saat süren toplantıda, ateşkesin sağlanabilmesinin modaliteleri ve özellikle Halep'e insani yardımların ulaştırılması konusu üzerinde duruldu. Türkiye'nin Halep'e insani yardım ulaştırılması için uluslararası bir konvoy oluşturulmasını teklif ettiği toplantıda, katılımcı ülkeler bir anlayış birliğine varamadı.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Lozan'da, Suriye'deki şiddetin azaltılması ve insani yardımların ulaştırılması dâhil "önemli müttefiklerle" çok taraflı görüşeceği duyurmuştu. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, bu toplantıyla askıya alınan Rusya-ABD anlaşmasında yer alan prensipler temelinde bir diyaloğun başlatılmasını ümit ettiğini belirtmişti.
Washington yönetimi, Suriye konusunda Rusya ile sürdürdüğü ikili müzakereleri, Ekim ayında ayında yaşadığı anlaşmazlıklar sebebiyle tek taraflı olarak askıya almıştı. Toplantı öncesi yerel saatle 15.00'te, iki ülke arasındaki görüşmelerin askıya alınmasının ardından iki bakan bir araya gelerek Suriye'yi görüşmüştü.
Ateşkes ve siyasi çözüm
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Suriye toplantısının ardından gazetecilere konuştu. Çavuşoğlu, toplantıda Halep'te ateşkesin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması konusunu değerlendiklerini söyledi.
Lozan'da gayriresmi formatta bu sefer anlam ifade eden müzakereler yapılmasını amaçladıklarını belirten Çavuşoğlu, "Uluslararası Suriye Destek Grubu toplantısı olmadığı için bir karar çıkmadı. Farklı görüşler tabii olabilir. Biz Türkiye olarak özellikle ateşkesin sağlanması ve siyasi çözüme varan bir süreçte hangi adımların atılması konusunda fikirlerimizi net bir şekilde paylaştık. Her şeyden önce bombalamaların ve her türlü saldırıların da bir an önce durması ve gerçek anlamda çatışmaların durdurulması gerekiyor" dedi.
Türkiye'nin uluslararası konvoy teklifi
Vakit kaybedilmeden Halep'e insani yardımların ulaştırılması gerektiğinin altını çizen Bakan Çavuşoğlu, bu yardımların ulaştırılmasında ayrım yapılmaması gerektiğinin önemini vurguladı. Türkiye'nin bu noktada bir önerisi olduğunu açıklayan Çavuşoğlu, "Uluslararası bir konvoy oluşturulsun, yani farklı ülkelerin bayraklarıyla ve tırlarıyla insani yardımlar ulaştıralım. Hem bu sembolik olur hem de konvoya müdahale olmaz" diye konuştu.
"Siyasi müzakerelerin başlaması gerekiyor"
Kesin çözüm için siyasi müzakerelerin başlaması gerektiğini de vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Uygulaması zor da olsa bugün herkes her şartta siyasi müzakerelerin bir an önce başlaması gerektiği konusunda hemfikirdi. Her şartta rejimin ve muhalefetin müzakerecilerin masaya oturup, Suriye'nin geleceği ile ilgili fikirlerini paylaşması gerekiyor. Muhalefet, Suriye'nin geleceğine ilişkin vizyonunu bizlerle ve tüm dünyayla paylaştı. Gerçekten de bu konuda kendilerini ispatladılar. Rejimin de aynı anlayış içerisinde olması gerekiyor."
"Ateşkesin sağlanması lâzım"
Türkiye'nin, insani yardımların ulaştırılabilmesi için çatışmaların durdurulması gerektiğini söylediğini belirten Çavuşoğlu, şunları ifade etti:
"Halep'ten El Nusra teröristlerinin bir an önce temizlenmesi gerekiyor. Bu bölgede özellikle, muhalefetin de El Nusra'dan ayrılması gerekiyor. Burada 'El Nusra ayrılsın sonra ateşkes sağlansın' veya 'Önce ateşkes sağlansın ki muhalefet kendisini El Nusra'dan ayırsın, El Nusra ve diğer teröristler varsa bölgeden ayrılsın' konusunda farklı görüşler oldu. Gayriresmi formatta ve değişik görüş alışverişleri olduğu için farklı görüşlerini ortaya koyan oldu."
Bu çerçevede uzun süren görüşmeleri tamamladıklarını, gelecek günlerde özellikle insani yardımların ulaştırılması konusunda uzmanların görüşmeye devam edeceğini söyleyen Çavuşoğlu, ateşkesin biçimleri üzerinde görüşmelerin de süreceğini belirtti.
Kaynak: AA