İsrail ordusu, çatışmaların başlangıcından bu yana yerleşim bölgelerini hedef alan gece bombardımanlarına devam ediyor. Filistin kaynakları, Cibaliye mülteci kampında ve çevre bölgelerde en az 65 kişinin ölümüyle sonuçlanan yeni “katliamlar” yaşandığını bildiriyor.
Gazze’de ölen Filistinlilerin sayısı en az 1.203’e yükseldi, 5.763 Filistinli ise yaralandı. Ölenlerin yüzde 60’ı çocuk ve kadınlardan oluşuyor. Batı Şeria’da, İsrailli yerleşimcilerin Filistin köylerine saldırmasıyla en az 29 Filistinli İsrail güçleri tarafından öldürüldü.
İsrail’de ölenlerin sayısı, en az 200’ü asker olmak üzere 1.300’e ulaştı 3.500’den fazla yaralı var. Öldürülen kadın ve çocuklara ilişkin bir veri bulunmuyor.
Filistinli militanlar, İsrail ordusunun “kontrolü yeniden ele geçirdiğini” söylemesine rağmen hâlâ İsrail topraklarına girip ve askerlerle çatıştıklarını söylüyor. Filistin roketleri Tel Aviv ve Hayfa’ya kadar ulaşıyor.
Al Jazeera Arapça, Hamas tarafından rehin tutulan İsrailli bir kadın ve çocuğunun serbest bırakıldığını gösteren görüntüleri yayınladı.
Muhalefet partileriyle ulusal birlik hükümetinin kurulduğunu duyuran İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, konuşmasında “her Hamas üyesi bu saatten sonra kendini ölü saymalı” dedi.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman telefonda üzerinden İsrail-Filistin’deki durumu görüştü. Her iki lider de “Filistin’de işlenen savaş suçlarının ele alınması gereğini” söyledi.
İsrail-Filistin savaşında ilk günden bu yana öne çıkanlar gelişmeler şöyle:
Rehin alınan İsraillilerin sayısı 100’e yakın olduğu açıklandı. 700’ün üzerinde kayıp var.
İsrail Ordusu: Bütün bölgeler bölgeler kontrol altına alındı ancak Hamas unsurları hala ülkede bulunuyor olabilir.
İsrail’in tüm yerleşim alanlarında kontrol sağlandı ve ülke içinde çatışmalar sona erdi, ancak İsrail topraklarında hala Hamas militanları bulunuyor olabilir.
Sınıra yakın yerleşim alanlarında tahliyeler sürüyor.
Gazze Şeridi’nde her dört saatte bir hava saldırıları düzenleniyor. Su ana kadar 300.000 yedek asker göreve çağrıldı.
İsrail’in Gazze’ye saldırılarında ölenlerin sayısı ise 788’e çıktı. Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail’in saldırılarında 4 bin 100 sivilin yaralandığını açıkladı.
Saldırıların arkasında İran mı var?
İsrail Cumhurbaşkanı: “Saldırıların mimarı İran” diyerek HAMAS’ın saldırılarının arkasında İran olduğunu ima etti. İranlı yetkililer ise bu iddiaları yalanladı.
İran: “Sonuna kadar Filistin’in yanındayız ancak (İsrail’e) verdikleri ‘karşılığın’ bir parçası değiliz”
“(İsrail) başarısızlıklarını İran’ın istihbarat gücüne ve operasyonel kabiliyetine atfetmeye çalışıyor.”
ABD Dışişleri Bakanı: “İran’ın saldırılara müdahil olduğuna dair doğrudan bilgimiz yok.”
• İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkenin “uzun ve zorlu bir savaşa girdiğini” ve ilk aşamanın önümüzdeki saatlerde biteceğini söyledi.
Ulusa sesleniş konuşması yapan Netanyahu, şunları söyledi:
“Bugün yaşananlar İsrail’de daha önce hiç görülmedi. Bu kara günün intikamını güçlü şekilde alacağız.
“Ordu Hamas’ın canını acıtmak için tüm gücünü kullanacak. Hamas’ın toplandığı, gizlendiği her yeri sakat bırakıp enkaza dönüştüreceğiz.
“Gazze sakinleri şimdi orayı terk edin çünkü her yerde tüm gücümüzle harekete geçeceğiz.
“Bu savaşı kazanacağız ama bedeli çok ağır. Bu hepimiz için zor bir gün. İsrail ordusu derhal Hamas’ın becerisini yok etmek için tüm gücünü kullanacak. Onları yıkım noktasına getireceğiz. İsrail’e ve vatandaşlarına yaşattıkları bu kara günün intikamını alacağız.”
• Hamas komutanı Muhammed Deif, İsrail’e 5.000 roket atıldığını söylerken, IDF sözcüsü bu sayının 2.500 olduğunu iddia ediyor.
• Netanyahu, savaş hali ilan edildikten sonra ana muhalefet lideri Yair Lapid ve Kahol Lavan lideri, eski savunma bakanı Benny Gantz’ı da içeren bir ulusal birlik hükümeti kurulmasını teklif etti.
• Filistin haber ajansı WAFA’nın haberine göre, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e, Filistinlilere yönelik “adaletsizliğin” İsrail ile yaşanan çatışmayı “patlama noktasına” sürüklediğini söyledi.
• Haberde Abbas’ın Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron’la görüşmesinde “bölgedeki çatışmalardaki tırmanışın siyasi çıkmazların bir sonucu olduğunu” ve “Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkının inkar edildiğini” vurguladığını bildirdi.
• BM Güvenlik Konseyi Pazar günü (bugün) toplanacak. BM sözcüsü Stephane Dujarric, yaptığı açıklamada, BM genel sekreteri António Guterres’in Hamas’ın saldırısını kınadığını ve “daha geniş bir çatışmayı önlemek için tüm diplomatik çabalara” çağrıda bulunduklarını söyledi.
• Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ABD’li ve İsrailli yetkililerin Hamas saldırısının ardından İsrail’in savunma ihtiyaçlarını görüştüklerini ve ABD’den İsrail’e askeri yardım duyurusunun yarın ilan edilebileceği yer aldı.
• Mısır Dışişleri Bakanlığı, Mısır’ın Filistin-İsrail gerilimini yumuşatmak amacıyla Suudi Arabistan ve Ürdün ile görüşmelerde bulunduğunu açıkladı.
• Ürdün dışişleri bakanlığından yapılan açıklamada, Ürdün dışişleri bakanı Ayman Safadi’nin Avrupa Birliği’nin dış politika sorumlusu Josep Borrell ile yaptığı telefon görüşmesinde Gazze’deki gerilimi durdurmak ve “işgali sona erdirmek için gerçek bir siyasi ufuk yaratmak” için uluslararası bir girişim ihtiyacını konuştukları ifade edildi.
• İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda bir süredir ABD ile müzakerelerde bulunan Suudi Arabistan, her iki tarafa da itidal çağrısında bulundu.
• CNN’e konuşan ABD’li bir üst düzey bir yetkili, İran’ın Hamas saldırılarına doğrudan müdahil olup olmadığını söylemek için henüz çok erken olduğunu söyledi. Yetkili, İran’ın saldırı gerçekleşmeden önce herhangi bir özel uyarıya veya göstergeye sahip olduğuna yönelik kanıtlar olduğunu da yalanladı.
• BM barış koruma gücü, “istikrarı korumak ve gerilimi önlemeye yardımcı olmak” amacıyla Lübnan-İsrail sınırı boyunca konuşlandırıldı.
• İsrail güvenlik kabinesi toplantısını tamamladı. Toplantı sonrası yapılan açıklamada Hamas ve İslami Cihad’ın askeri ve idari kapasitesini “yıllar boyu” yok etmeye yönelik olarak Gazze’ye elektrik ve yakıt tedarikinin ve mal ve eşya girişinin kesilmesinin kararlaştırıldığı ifade edildi. Gazze enerji tedariki açısından büyük ölçüde İsrail’e bağımlı.
İsrail Ordusu: İsrail Donanması Zikim plajının güneyindeki bir saldırıyı engelledi
“İsrail topraklarındaki Zikim Plajı bölgesinde yedi terörist tespit ettik. İsrail Deniz Kuvvetleri, teröristleri hedef alarak yerleşim bölgelerine sızmalarını engelledi.”
“İsrail savaş uçakları, Hamas terör örgütü tarafından karşı terör eylemleri gerçekleştirmek için kullanılan üç operasyonel komuta merkezini vurdu.”
Zikim Plajı, Gazze’nin İsrail ile olan kuzey sınırının hemen dışında yer alıyor.
ABD’li yetkili: “İran’ın İsrail’e yönelik saldırılara doğrudan dahil olup olmadığını söylemek için çok erken“
“İran devletinin olaya doğrudan dahil olup olmadığını söylemek için henüz çok erken. Onları yakından takip ediyoruz.”
“Hamas’ın İran tarafından finanse edildiğine, donatıldığına ve silahlandırıldığına dair hiçbir şüphe yok.”
“ABD, İran’ı sorumlu tutmak için adımlar atmaya devam edecek.”
İsrail güvenlik kabinesi toplantısından sonra yapılan açıklamada Hamas ve İslami Cihad’ın askeri ve idari kapasitesini “yıllar boyu” yok etmeye yönelik olarak Gazze’ye elektrik ve yakıt tedarikinin ve mal ve eşya girişinin kesilmesinin kararlaştırıldığı ifade edildi. Gazze enerji tedariki açısından büyük ölçüde İsrail’e bağımlı.
“En az 750 İsrailli kayıp”
Jerusalem Post’un resmi olmayan verilere dayandırdığı haberine göre, Hamas saldırısından bu yana en az 750 İsraillinin kayıp olduğu bildirildi.
İsrail yetkilileri, İsrailli askerlerin ve sivillerin rehin alınıp Gazze’ye götürüldüğünü kabul etseler de kesin bir rakam vermemişti.
İsrail, Lübnan sınırında Hizbullah’a ait bir karakolu vurdu
İsrail-Lübnan sınırında hattında Hizbullah ile İsrail ordusu arasında karşılıklı saldırılar yaşandı. Lübnan’ın güneyinden yapılan bir roket saldırısı, bugün erken saatlerde Şebaa’da yer alan bir İsrail karakoluna isabet etti.
Saldırının sorumluluğunu Hizbullah üstlendi:
“İşgal altındaki Lübnan toprakları kurtarma ve Filistin direnişiyle dayanışma amacıyla üç İsrail mevzisini vurduk.”
İsrail ordusu, Lübnan sınırında Hizbullah’a ait bir karakolu vurduğunu açıkladı. Herhangi bir can kaybı olup olmadığı belli değil.
BM barış gücü, İsrail-Lübnan sınırında itidal çağrısında şu ifadelere yer verdi:
“Durumu kontrol altına almak ve daha ciddi bir çatışmayı önlemek için Mavi Hattın her iki tarafındaki yetkililerle temas halindeyiz.”
Mısırlı polis İsrailli turistleri öldürdü
Mısır’da bir polisin İsrailli turistleri taşıyan bir otobüse ateş açması sonucu iki İsrailli turist hayatını kaybetti. Ateş açan polis gözaltına alındı.
Arap Birliği Genel Sekreteri diplomasi için Moskova yolunda
Filistin Devleti, Arap Birliği’ne acil toplantı çağrında bulundu. Arap Birliği genel sekreteri, Hamas’ın saldırılarıyla ilgili temaslarda bulunmak için Moskova yolunda.
Moskova, 1967 sınırları içerisinde ve başkenti Doğu Kudüs’te olacak bağımsız bir Filistin devletinin kurulması için müzakere çağrısında bulunmuştu.
Gazze Şeridi yakınında İsraillilerin yaşadığı yerleşim yerleri boşaltıldı
İsrail Ordusu’nun düzenleyeceği yeni saldırılar nedeniyle Gazze Şeridi yakınında İsraillilerin yoğun yaşadığı 20’den fazla yerleşim yeri boşaltıldı.
İsrail ‘askeri operasyon’dan ‘savaş durumu’na geçti
İsrail, Hamas’ın saldırısından 30 saat sonra ülkenin resmi olarak ‘savaş durumuna’ girdiğini ilan etti.
İsrail Ordusu, daha önce Filistin unsurlarının saldırısına yanıt olarak askeri operasyon düzenleyeceğini duyurmuştu.
Ancak Netanyahu’nun ofisinden, dün gece yapılan güvenlik kabinesi toplantısında “ülkenin savaş durumuna geçmesine yönelik karar alındığı” açıklandı.
Netanyahu’nun bildirgeyi meclis genel kuruluna getirmeden önce yarın parlamentonun dışişleri ve savunma komitesine onaylatması gerekecek.
Biden: ABD’den İsrail’e gidecek askeri yardım yolda
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre ABD Başkanı Joe Biden, Netanyahu’yla yaptığı telefon görüşmesinde “İsrail Savunma Kuvvetlerine ek yardımın şu anda İsrail’e doğru yola çıktığını ve önümüzdeki günlerde daha fazlasının geleceğini” söyledi:
“Başkan Biden, Hamas teröristlerini benzeri görülmemiş saldırısı karşısında İsrail Hükümetine ve halkına tam destek sözü verdi.”
İslami Cihad: “30 rehinemiz var“
İslami Cihad genel sekreteri Ziad el-Nahala, şunları söyledi:
“İsrail’de tutuluan Filistinli mahkumların serbest bırakılması dışında rehinelerin evlerine geri dönmeyecek. Düşman çoktan direncini kaybetti. Daha şimdiden hainlerin başı olan müttefikleri ABD’ye yardım için yalvardılar.”
“Festival alanında 260 ceset bulundu”
İsrail kurtarma servisi ZAKA, Gazze şeridi yakınında Filistin unsurlarının paraşütlerle indiği festival alanında en az 260 ceset bulduklarını açıkladı.
Reuters: Katar, İsrail ve Hamas arasında arabuluculuğa başladı
Katarlılar, rehin alınan İsraillilerin, İsrail’de gözaltına alınan 36 Filistinli kadın ve çocukla takas edilmesini önerdi.
Görüşmeler ABD ile koordineli yürütülüyor.
İsrail ve Hamas yetkilileri konuya ilişkin doğrudan yorum yapmadı.
Çin: “Çatışmanın tırmanmasından kaygı duyuyoruz”
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning şu açıklamaları yaptı:
“Çin, Filistin ile İsrail arasındaki çatışmanın son dönemde tırmanmasından büyük kaygı duyuyor. Filistin ile İsrail arasındaki çatışmanın neden olduğu sivil kayıplarından büyük üzüntü duyuyoruz. Sivillere zarar veren eylemlere karşı çıkıyor ve kınıyoruz. Uluslararası toplum kendi rolünü etkili bir şekilde oynamalı ve durumun soğutulmasını ortaklaşa desteklemelidir.
Filistin-İsrail çatışmalar döngüsünü çözmenin yolu, barış görüşmelerinin yeniden başlatılmasından, ‘iki devletli çözümün’ uygulanmasından, Filistin sorununun siyasi yollarla kapsamlı ve uygun şekilde çözülmesinin teşvik edilmesinden ve İsrail’in meşru kaygılarının güvence altına alınmasından geçmektedir. Çin, bu amaçla aralıksız çaba göstermek için uluslararası toplumla birlikte çalışmaya devam edecek.
Çin, Filistin ile İsrail arasındaki gerilimin ve şiddetin artmasından derin kaygı duyuyor, çatışmaların neden olduğu sivil kayıplarından derin üzüntü duyuyor, sivillere zarar veren eylemlere karşı çıkıyor ve kınıyoruz. En büyük öncelik, ateşi kesip savaşı bir an önce bitirmek, barışı sağlamak ve durumu sakinleştirmek için birlikte çalışmaktır.”
Hamas sözücüsü: “Aşkelon’da yaşayan İsraillilerin şehri terk etmek için saat 5’e kadar zamanı var“
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El-Kassam sözcüsü Ebu Ubeyde, şu açıklamayı yaptı:
“Düşmanın halkımızı yerinden etme ve onları Gazze Şeridi’nin çeşitli bölgelerindeki evlerinden kaçmaya zorlama suçuna yanıt olarak, işgal altındaki Aşkelon sakinlerine burayı saat 17.00’den önce terk etmeleri için süre veriyoruz.”
TBMM’de grubu olan 6 partiden ortak bildiri
TBMM özel kapalı Filistin oturumda 6 partinin ortak imzalı bildirge yayımlandı. Taraflara çatışmalara son verme çağrısı yapılan bildirgede “Kalıcı barış için müzakereye davet ediyoruz” denildi.
Bildiride şu ifadeler yer aldı:
“Filistin ve İsrail’de yaşanan çatışmalarda ağır sivil can kayıplarının var olması, sivil altyapının hedef alınması ve sivillerin en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak durumda bırakılmaları vicdanları yaralamaktadır. Krizin başka bölgelere de sirayet potansiyeli, bölgesel güvenlik ve istikrarı ciddi biçimde tehdit etmektedir.
Sivillerin her şartta korunması ve toplu cezalandırma mahiyetindeki uygulamalardan kaçınılması hukukun, vicdanın ve insanlığın gereğidir. Bu gerilimin telafi edilemez sonuçlar doğurmaması için tüm tarafları barış-güvenlik-istikrar vizyonumuz çerçevesinde itidale ve aklıselime davet ediyoruz.
Filistin-İsrail hattında son yaşananlar, uzun süredir tarifsiz sıkıntı, umutsuzluk ve acılara yol açan bu sorunun artık kalıcı bir çözüme kavuşturulması zaruretini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Filistin-İsrail meselesinin çözümü, sonuçları yönetmekten değil, sorunların temelinde yatan sebepleri ortadan kaldırmaktan geçmektedir. Son olaylar, 56 yıldır devam eden hukuksuz işgal ve buna bağlı politikaların doğurduğu bir sonuçtur.
Toprakları, hayat ve gelecek umutları elinden alınan Filistin halkı bugün yeni ve emsali görülmemiş bir kuşatma altındadır. İki milyon insanın yaşadığı ve 16 yıllık ablukayla çoktan bir açık hava hapishanesine dönüşmüş bulunan Gazze’ye sağlanan gıda, enerji ve insani yardımların kesilmesi, sivil yerleşimlerin hedef gözetilmeksizin vurulması uluslararası hukukun açık ve ağır bir ihlalidir. Siviller arasında bir hiyerarşi yaratılması ırkçılığın ve ayrımcılığın bir başka tezahürüdür.
İşgalle başlayan, yasadışı yerleşimcilerin mülk gaspları, kutsal mekanların statüsünü hiçe sayan saldırı ve provokasyonlarla devam eden ihlaller zinciri ve çifte standart uygulamalar, iki devlet temelindeki çözüm vizyonunu da aşındırmaya devam etmektedir.
Bu itibarla, işgal altındaki Filistin topraklarında devam eden işgal uygulamalarının bir an önce sona ermesi ve adil bir barışa ulaşılması şarttır. Başta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi olmak üzere, tüm uluslararası toplumun, artık daha fazla gecikmeksizin iki devletli çözüm vizyonu temelinde tarafları adil bir çözüme imale etmek için sorumluluk alması gerekmektedir.
Ortadoğu’da kalıcı barışın ancak Filistin-İsrail meselesinin adil bir çözüme kavuşturulmasıyla mümkün olduğunu ve bunun, 1967 sınırları temelinde, başkenti Kudüs olan, bağımsız, egemen ve coğrafi bütünlüğü haiz bir Filistin Devleti’nin vücut bulmasıyla mümkün olabileceğini net bir şekilde yineliyoruz.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde grubu bulunan tüm siyasi partiler olarak, yukarıda sıraladığımız görüşler temelinde, Filistin ve İsrail’ de yaşanan çatışmaların taraflarından tırmanmaya son vermelerini ve sivilleri hedef almamalarını bekliyor; Gazze’de bitmeyen insani trajediyi derinleştiren kolektif cezalandırma yöntemleri ile hedefi doğrudan siviller olan tüm saldırıları kınıyor; Filistin ve İsrail ‘i, iki devlet temelinde adil ve kalıcı bir çözüme ulaşmaları için, daha fazla gecikmeksizin kalıcı barışa yönelik müzakerelere başlamaya davet ediyoruz.”
İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın kurucusu Salih el-Aruri: “kibbutzlarda sivillerin yanı sıra bazı güvenlik görevlileri ve askerler de bulunuyordu”
İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın kurucusu Salih el-Aruri, Filistinlilerin İsrail’in güneyine girmesi ve güvenlik güçlerinin sivil halkın arasına karışmasının ardından “işlerin kontrolden çıktığını” söyledi:
“Askeri üs aşılıp İsrail işgal güçleri gafil avlandığında tam bir şok içindeydiler. Ortada erkek ve kadın, silahlı ve silahsız çok sayıda insan vardı. Dolayısıyla işler kontrolden çıktı. Bu yüzden biz de kibbutzlara ve diğer yasa dışı yerleşim yerlerine girdik. Bu kibbutzlarda sivillerin yanı sıra bazı güvenlik görevlileri ve askerler de bulunuyordu. Bu yüzden birçok sivil ‘yan hasar’ olarak öldürüldü”
Yair Lapid “ulusal birlik hükümetine” katılmayacak
İsrail ana muhalefet lideri Yair Lapid, “ulusal birlik hükümetine” katılmayacağını açıkladı
İsrail ana muhalefet lideri Yair Lapid, Başbakan Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gantz ile kurulacak ulusal mutabak hükümetine katılmayacağını doğruladı.
Lapid daha önce bir ulusal mutabakat hükümeti kurmaya açık olduğunu söylemiş, ancak aşırı sağ partilerin güvenlik kabinesinde yer almamasını şart koşmuştu.
Lapid, Haaretz’e verdiği demeçte “Teklifim geçerli, aşırı sağcıları hükümetten uzaklaştıralım ve aklı başında, geniş, güçlü ve etkili bir hükümet için güçlerimizi birleştirelim” ifadesini kullandı.
Fransa, Filistin yanlısı protestoları yasakladı
Fransız hükümeti, Filistin yanlısı tüm gösterileri kamu düzenini tehdit ettiği gerekçesiyle yasakladıklarını açıkladı.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin valilere gönderdiği bir notta gösterilerin “kamu düzenini bozabileceğini” belirterek, gösterileri düzenleyenlerin tutuklanması gerektiğini ekledi.
Trump’ın Hizbullah militanlarına “çok akıllı”, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’a “pislik” demesine Beyaz Saray’dan tepki
Beyaz Saray basın sözcüsü yardımcısı:
“Herhangi bir Amerikalının neden İran destekli bir terör örgütünü ‘akıllı’ diye övdüğünü veya ABD’nin teröristleri İsrail’e saldırmamaları konusunda uyarmasına neden itiraz ettiğini anlamak mümkün değil.”