Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde 8 Haziran’da gözaltına alınan, aralarında eski belediye başkanlarının da bulunduğu 6 kişi tutuklandı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında 8 Haziran’da gözaltına alınan Ergani eski belediye eş başkanları Ahmet Kaya, Ramazan Kartalmış ve Fesih Yalçın ile eski belediye başkan yardımcıları Gülistan Polat, Esveri Malkoç ve Cavidan Yaman, sevk edildikleri mahkemece tutuklandı.
Emniyetteki işlemlerinin ardından Ergani Adliyesi’ne getirilen siyasetçiler, savcılık tarafından 2014-2019 yılları arasında katıldıkları eylem, etkinlikler ve belediye faaliyetleriyle suçlanarak, “örgüt üyesi olma” iddiası ve tutuklanma talebiyle Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edildi. Siyasetçiler, mahkemedeki ifadelerinin ardından aynı iddiayla tutuklanarak cezaevine götürüldü.
Menzil’den PİA’ya yeni bir İslamcı Kürt hareketi
Tutuklanan Ahmet Kaya aynı zamanda İnsan ve Özgürlük Partisi (PİA) Eş Genel Başkanı. 2018 yılında İçişleri Bakanlığı’na verilen kurulma dilekçesi 2023 yılına kadar çeşitli gerekçelerle kabul edilmeyen PİA’nın kurucuları, İslamcı ve Kürt kimlikleriyle öne çıkan isimlerden oluşuyor. Partinin diğer eşbaşkanı, yayıncı Davut Güler, Malatyalılar grubunun önemli isimlerinden biri.
Tutuklanan eş başkan Ahmet Kaya ise 90’lı yıllarda Güneydoğu Anadolu’da yaşanan İlim-Menzil çatışmasındaki Menzil grubundan. Grubun Menzil tarikatıyla ilgisi bulunmuyor.
90’lı yıllarda Diyarbakır’da Menzil, Batman’da İlim kitabevleri merkezinde kurulan İslamcı gruplardan, daha sonra Hizbullah adını alan “İlim” grubunun, silahlı yönteme karşı çıktığı için Menzil kanadını şiddet yoluyla baskı altına alması, beraberinde kanlı bir tasfiye ve sindirme sürecini getirmişti. 1994’te Menzil kanadının lideri Fidan Güngör, İlim/Hizbullah tarafından kaçırılıp kaybedildi.
2001’de İlim/Hizbullah’a devletin kapsamlı bir operasyon yapmasının ardından uzun süre yeraltına çekilen İlim, önce Mustazaf-Der adıyla legalleşti, ardından HÜDA-PAR adıyla sivil siyasete girdi. Uzun yılların ardından Menzil’den geriye kalanlar da 2009’da STK’laşarak Öze Dönüş Platformu’nu kurdu.
Menzil grubundan isimlerin de içinde bulunduğu, ilk adı Halkın Umudu Partisi olan siyasi parti girişimi, daha sonra İnsan ve Özgürlük Partisi(PİA) adını aldı. 2018’den beri kuruluş dilekçeleri kabul edilmeyen PİA’nın kurulmasına ancak 2023’de izin verildi.
7 Ocak 2023’te Ankara Kızılay’da gerçekleştirilen 1. Olağan Kongresinde, Menzil grubu kökenli olan DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Mehmet Kamaç ve HDP-PİA ittifakından Ergani Belediye Eşbaşkanı seçilen Ahmet Kaya da hazır bulundu. Kongrede PİA Eşbaşkanlığına Davut Güler ve Ahmet Kaya seçildi.
PİA Genel Başkanı Ahmet Kaya, PİA-HDP ittifakı çerçevesinde 31 Mart 2019’daki yerel seçimlerde Ergani ilçesinden belediye başkanı seçilmişti. İçişleri Bakanlığı’nın hakkındaki soruşturmaları gerekçe göstermesi ile 23 Mart 2020 tarihinde Kaya görevden uzaklaştırılarak yerine ilçe kaymakamı kayyum atanmıştı.
PİA: Soruşturma dosyası içeriği itibarı ile bir hukuk garabetidir
Ahmet Kaya’nın tutuklanmasına PİA’dan tepki geldi:
“Yeni bir siyasi kumpas, yine siyasi darbe. Eş genel başkanımız Sayın Ahmet Kaya toplam bir yıl belediye eş başkanlığı yaptığı ve defalarca yargılandığı tüm davalardan beraat aldığı halde yine aynı iddialarla açılan soruşturmada tutuklandı. 2009-2024 yıllarını kapsayan 3 belediye eş başkanının tutuklanmaları ile sonuçlanan soruşturma dosyası içeriği itibarı ile bir hukuk garabetidir. Hukukun kendi kararlarını tanımayıp siyasi operasyonların aparatı olarak kullanıldığı bir vasatta hiç kimse kendini güvende hissedemez. Hukuk ve mahkeme adı altında siyasi talimatlarla alınan kararları hiç bir şekilde tanımıyoruz.”
08.06.2024 tarihinde, geçmişte yargılanıp aklandığı bazı iddialarla yeniden tutuklanan İnsan ve Özgürlük Partisi Eş Genel Başkanı Ahmet Kaya’dan da kamuoyuna şu duyuru geldi:
“Daha önce bu iddialardan yargılanıp beraat etmiştim. Hem adli hem de idari bütün soruşturma ve kovuşturmalardan aklanmıştım. Buna rağmen eski çürütülmüş iddialardan hukuksuz şekilde tutuklandım. Bu, Ergani’nin bütün eski başkanlarını ve sonrakileri töhmet altına sokma çabasında olan bir senaryodur. Yeniden kayyum atamak için yürütülen bir oyundur. Özellikle Ergani için hazırlanmış bir dosya. Tutarsa diğer yerlere de aynısı yapılacak.
“Ayrıca bu İnsan ve Özgürlük Partisi’ne (PİA) karşı da bir operasyondur. PİA’nın resmi kuruluşunu tamamlaması yıllarca engellendi. Şimdi de PİA’yı kriminalize etme çabası var. Ama biz her ne olursa olsun meşru siyasette ısrar edeceğiz. Geçmişte olduğu gibi bu oyunlar da boşa çıkacak. Bütün dost ve arkadaşlara selamlar… — Ahmet Kaya İnsan ve Özgürlük partisi Eş Genel Başkanı.”