Cezayir İç Savaşı’nın son yıllarında, dünyadaki çoğu insanın varlığından dahi haberi olmayan Biban Mesbah köyünde Sahra Çölü’nde kaynak ustası olan Amar Khelif’in bir kız çocuğu, Imane dünyaya geldi.
Doğduğunda, o coğrafyada sık sık görülen bir durumla, interseksüel (çift cinsiyetli) olarak doğdu.
Babası Amar, Olimpiyatlardaki tartışmaların ardından onunla görüşmeye gelen gazetecilere doğum belgesini yani kızının bir kız olduğunu göstermişti.
Küçük Imane, 6 kız ve 1 erkek kardeşi ile eski tuğlalardan yapılmış, sıvasız bir evde büyüdü.
Resmi olarak güncel nüfusunun dahi belli olmadığı bu köy, gelecekte bir boksör çıkartacağından bihaber, yaşamına devam ederken ülkedeki iç savaş yavaş yavaş sonlanmaya, hayat nispeten normale dönmeye başlamıştı.
Yıllar geçtikçe Imane büyüyor, köyündeki erkeklerle futbol oynuyor, güreş tutuyordu.
Asfaltsız köyün kumlu zemininde oynadıkları futbol maçlarında öne çıkıyor, erkeklerle tuttuğu güreşlerde kazanıyordu.
Imane, kaderini değiştirecek o adımı yine köyünde attı.
Futbol ve güreş arasında geçen köy yaşamında sıradan bir günde Imane’ın performansı ve diğer kız çocuklarından farklı olan fiziği, Sivil Savunma Kulübü’nde görevli bir gencin dikkatini çekti.
Kulübün antrenörü Muhammed Şua’ya, Imane’dan bahsetti.
Alelade bir köyde yaşan bir gencin bu denli “farklı” tasvir edilmesi, antrenör Muhammed Şua’nın ilgisini çekti.
Imane’ın babası Amar ile görüşmek için merkezden kilometrelerce uzakta olan o köye gitti.
Ancak Imane’ın yaşadığı köyde, uzak mesafelere gitmek ve seyahat etmek hem maliyetliydi hem de köy ahalisi tarafından hoş karşılanmıyordu.
Baba Khelif önce reddettiği antrenörün yoğun ısrarına karşı gelemedi, kızının spora başlamasına müsaade etti.
Imane büyük bir hırsla köyünden 10km uzaktaki kulübe gitmeye başlamıştı. Fakat kulübün evden bu kadar uzak olması, sonrasında maddi imkansızlıkları tekrardan hatırlattı.
Imane, aynı zamanda köyde bulduğu hurdaları, Imane’ın annesi ise evde yaptığı kuskusları satıyordu.
Imane, köy ve kulüp arasındaki yolda ekmek bile satmıştı.
Baba Amar Khelif’in bu durumdan rahatsız olması çok da uzun sürmedi.
Imane antrenmanından sonra her gün farklı bir arabayla köye dönmek zorunda kalıyor, bu durum da köy ahalisi tarafından hoş karşılanmıyordu.
Kızı ile konuşan Amar, ondan sporu bırakmasını istedi. Babasına karşı gelme adeti olmayan Imane ise bu sefer orta yolu bulmaya çalıştı.
Imane’ın aklına şehirde yaşayan halası ile konuşmak gelmişti. Çocukluğunda onların evine sıkça ziyarete gider, süt kardeşi olan kuzenleriyle oyunlar oynardı.
Halası, babası ile konuştuktan sonra baba Amar Khelif, Imane’ın spora devam etmesi konusunda ikna oldu.
Halasının eşi (aynı zamanda baba Khelif’in kuzeni) Raşid, Arap basınına baba Khelif’i nasıl ikna ettiklerini anlattı:
“Babası ile konuşup onun güvenliği konusunda güvence verdik. Bizimle şehirde yaşamaya başladığı zaman sporu için gerekli yemeklerle ilgilendik, onu evlatlarımızdan ayrı tutmadık. Imane da böylece köylülerin söylentileri ve geleneklerimizin katılığından uzak bir hayat sürmeye başladı.”
Halası ve eniştesi onun spora devam etmesi için bakırlarını bile satmıştı.
Imane da spor hayatındaki başarılarda halası ve eniştesi Raşid’in katkısını hiç unutmadı.
Köyden uzakta: Şampiyonluklar ve Cinsiyet tartışmaları
Imane ilk olarak dikkatleri 2018 yılında Cezayir’de katıldığı Akdeniz Oyunları’nda kazandığı altın madalya ile çekti.
Aynı yıl 19 yaşında, Yeni Delhi’deki Dünya Kadınlar Boks Şampiyonası’nda 17. oldu.
Bir yıl sonra Rusya’daki 2019 Dünya Şampiyonası’nda Cezayir’i temsil etti ve 33. Oldu.
2020 Tokyo Olimpiyatları, Khelif için önemli bir dönüm noktasıydı.
60 kg kategorisinde mücadele eden Khelif, büyük bir azim göstererek çeyrek finale kadar yükseldi. Ancak, burada İrlandalı boksör Kellie Harrington’a yenilerek olimpiyat macerasına veda etti.
Bu yenilgiye rağmen, Tokyo’da sergilediği performans ona uluslararası alanda saygı kazandırdı ve kariyerinde daha büyük adımlar atmasına zemin hazırladı.
Khelif’in kariyerindeki en önemli başarılardan biri, 2022 yılında İstanbul’da düzenlenen Dünya Şampiyonası’nda geldi. Welterweight kategorisinde finale kadar yükselen Khelif, finalde İrlandalı Amy Broadhurst ile karşılaştı ve gümüş madalya kazandı.
Bu başarı, onun dünya çapında tanınan bir boksör olmasını sağladı ve Cezayir’in spor tarihine adını yazdırdı.
Ardından Afrika ve Akdeniz oyunlarındaki altın madalyalar geldi.
2023 yılında Yeni Delhi’de Uluslararası Boks Birliği (IBA) tarafından düzenlenen Kadınlar Dünya Şampiyonası’nda finale çıkmaya hak kazandıktan sonra ise cinsel kimliğiyle ilgili tartışmalar başladı.
IBA yetkililerinin yaptırdığı testlerde hormon seviyeleriyle ilgili uygunsuzluk tespit edildiği gerekçesiyle diskalifiye edildi.
Karar IBA ile Olimpiyat Komitesi IOC’u karşı karşıya getirdi.
Rusya’nın öncüsü olduğu İBA, geçen Haziran ayında IOC tarafından tanınırlığını kaybetti.
IOC, IBA’i eleştirerek “IBA’in ani ve keyfi” kararı yüzünden bu sporcuların zor duruma düşürüldüğünü söyledi:
“Yıllardır üst düzey müsabakalarda yarışan bu iki sporcuya yönelik bugün gerçekleşen öfke, doğru düzgün bir süreç uygulanmadan alınan bu keyfi karar yüzünden kaynaklandı.”
Imane, spor kariyerinde ilk defa böyle bir durumla karşılaşmıştı. Bunun son olacağını düşünüyordu. Ta ki 2024 Paris Olimpiyatları’na gelene kadar…
İtalyan boksör Angela Carini’yle çıktığı ilk maçında sadece 46 saniye içinde rakibini oyun dışı bırakması, bu tartışmaların tekrardan alevlenmesine sebep oldu.
Bir anda İmane karşısında Elon Musk’tan, Kremlin sözcüsüne, Harry Potter’ın yazarı Rowling’ten Pierce Morgan’a, Andrew Tate’e kadar büyük ve güçlü isimleri buldu.
Ama onun diskalifiye edilmesini isteyenler, Angela Carini’nin özür açıklamasının ardından geriye çekildi:
“Bu tartışmalar beni çok üzüyor. Rakibim için de üzgünüm. Uluslararası Olimpiyat Komitesi onun yarışabileceğini söylediyse, bu karara saygı duyuyorum. Bu yapmak istediğim bir şey değildi. Aslında ondan ve diğer herkesten özür dilemek istiyorum. Olimpiyat hayallerim sona erdiği için sinirlenmiştim. Khelif’e karşı hiçbir kişisel husumetim yok. Aslında onunla tekrar karşılaşsaydım, ona sarılırdım.”
Cezayirli Boksör, finale çıkarken tekbir getirerek haksızlıklara isyan etti:
“Zorbalık insanları yok edebilir, insanların düşüncelerini, ruhunu ve zihnini öldürebilir. Ve insanları bölebilir… Ailem benim için endişeleniyor. İnşallah bu kriz bir altın madalya ile sonuçlanır ve bu en iyi yanıt olur.”
Öyle de bitti.
31 Ocakta üstlendiği UNİCEF Büyükelçiliği görevinden sonra artık o bir olimpiyat şampiyonu.