Avrupa Birliği kamuoyu, Türkiye’deki göçmenlerin Yunanistan sınırlarına dayanması karşısında önce bir şaşkınlık yaşadı. Ardından, mültecilerin ses bombalarıyla dağıtılmasıyla ortaya çıkan manzaralar karşısında tepkiler başladı. Kararsızlık yaşayan ülkelerden biri, Almanya. Alman hükümeti, insan haklarını önceleyen bir tutum sergilemekle, mültecileri ortada bırakmak konusunda bölünmüş durumda.
Almanya’nın Stuttgart yakınlarındaki 42 bin nüfuslu Rottenburg isimli küçük bir belediyenin CDU’lu (Hristiyan Demokrat Birliği) başkanı “Biz mülteci alabiliriz” diyerek, duyarlı çevrelerin tepkisine önayak oldu. Almanya’da iktidarın büyük ortağı CDU-CSU’nun Grup Başkanı Ralf Brinkhaus ise CSU’lu bakan Seehofer’e tepkiliydi.
Brinkhaus, mültecilere olumlu davranışta bulunduğunu düşündüğü İçişleri Bakanı Seehofer’e Meclis’te bağırarak şunları söyledi: “Siz hiçbir şeyin farkında değilsiniz. İnsanlar mülteci istemiyor. Siz hükümette konuşuyorsunuz, bense seçim bölgemde halkla iletişim içindeyim.”
Almanya’nın etkili gazetelerinden Süddeutsche Zeitung’un dış politika redaktörü Tobias Nick de 9 Mart tarihli analiz yazısında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, mülteci krizini kullanarak Avrupa’yı böldüğünü öne sürdü: “Türkiye’yle olan çatışma Yunanistan’ı zorluyor. Yunanistan’ın ayakta kalabilmek için çok yönlü desteğimize ihtiyacı var.
Yunan sınır güçlerinin, Türkiye tarafından sınıra gönderilen insanlara fırlattığı gaz bombaları, Tayyip Erdoğan tarafından kullanılıyor. Erdoğan, bu görüntüleri, AB ülkelerinin iş ciddiye bindiğinde insan haklarını ikinci plana atabildiği mesajını vermek için kullanıyor.”
Nick, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Avrupa’ya şantaj yapmakla suçluyor. “Bu oyuna gelmeyelim, Avrupa bölünmesin, birlikte ve aynı değerler çerçevesinde hareket edelim” çağrısında bulunarak, mültecilere daha makul davranmayı savunuyor.
Güvenlikçiler
Özgürlükçüler
Polonya ve Macaristan gibi, birliğe yeni katılan Doğu Avrupa ülkelerinin mülteci kabul etmeme konusundaki tutumları da Batı medyasında eleştiriliyor. Bir ses de İspanya’dan: İspanya Birleşmiş Milletler Mülteciler Komisyonu sözcüsü Maria Jesus Vega da Yunanistan’ın göçmenlere yönelik tutumunu kınayan bir açıklama yaptı.
“Bu tutum 1951 BM Cenevre Sözleşmesini anlamsız hale getiriyor” dedi. Bütün bu tartışmaların kritik noktalarından birisi insan hakları meselesi. Yunanistan sınırından gelen görüntüler, Avrupa’da insan hakları konusunda duyarlı çevrelerin tepkisine yol açıyor.
Hükümetler ve AB, bu durumu savunmakta zorluk çekiyor. AB kamuoyu tam anlamıyla bölünmüş durumda: “Güvenlikçiler” ve “Özgürlükçüler”… AB değerleri mülteciler konusunda bir sınavdan geçiyor. İnsan hayatının önemi, insanların daha iyi bir hayat yaşama isteği AB kapılarına dayanmış durumda. Zengin dünya, bencillikle, insani değerler açısından bir kez daha sınanıyor.