Bülent Şahin Erdeğer

Sağ hareketler üzerine çalışan siyaset bilimci Sinan Baykent: “Kitlesel göçün yarattığı bir takım sosyolojik kültürel rahatsızlıklar, Brüksel'in Avrupa uluslarının ulusal egemenlik pratiğini çiğnemesi, pandemi sonrası yükselen enflasyon, düşen alım gücü ve İklim Yasaları’nın Brüksel bürokrasisi eliyle dayatılması, Ukrayna savaşı çok ciddi rahatsızlıklar yarattı. Aşırı sağ Avrupa'daki yerli emekçi sınıfının ekmek davasını kültürel bir temelde siyasallaştırmayı başardı. Ulusalcılar Avrupa sosyolojisindeki orta sınıfın güvenlik kaygılarını ve yaşam tarzı kaygılarını kültürel bir düzlemde siyasallaştırdı. Bu iki dinamiğin harmanı olarak bugün gördüğümüz makro konsept ortaya çıktı.”

Uzmanlar Hz. İsa'nın Çocukluk İncili'nin en eski el yazmasını deşifre etti. Dinler tarihçileri bir papirüs üzerine yaptıkları çalışma sırasında Hz. İsa’nın çocukluğunu anlatan incilin en eski nüshası olduğunu keşfettiler. Keşfedilen “Çocukluk İncili” Dört İncil’de anlatılmayan bölümler içeriyo.

Seçimlerde 6 aday yarışacak. Reformist Pezeşkiyan ile muhafazakar adaylar Kalibaf ve Celili favori. Ama seçimlere ilgi düşük. Reisi’nin kazandığı son seçimlerde katılım oranı %48’di.

Dünya kamuoyu gözlerini Gazze’ye çevirmişken Sudan iç savaşı şiddetlenerek sürüyor. Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmalara ek olarak HDK’nin sivillere yönelik işlediği savaş suçlarına 150 kişilik bir katliam eklendi. HDK milisleri Orta Sudan’da bir köye saldırdı.

Türkiyeli Yahudi gençlerin kurduğu sivil diyalog platformu Avlaremoz, Gazze’de yaşanan katliama karşı Filistin halkıyla dayanışma mesajları içeren açık bir mektup yayınladı. Avlaremoz’ın kurucularından ses tasarımcısı Eli Haligua ile konuştuk: “Bence Türkiye'deki Yahudilerin İsrail konusunda açıklama yapmak zorunda olmaması lazım. Herhangi bir Müslüman ülke bir katliam yaptığı zaman Türkiye'deki Müslümanlar bir bildiri yayınlamak zorunda değil. İnsan, Yahudi olduğu için değil sadece insan olduğu için bu savaşa karşı çıkmalı. İsrail Devleti aslında benim kendi aidiyetimi ve Yahudiliğimi de gasp ediyor. Azra Kohen’i okuyunca kanım dondu: Nefret söylemi cezalandırılmalı. Filistinlilerle ortak eylemler etkinlikler yapmak isteriz”

Filistinliler ve Araplarla ilgili ırkçı sözleri yüzünden tepkilere neden olan, yayınevinin kitaplarının satışını durdurduğu yazar Azra Kohen’in Filistinli ailelerin propaganda için çocuklarını İsrail’e hedef olabilecek yerlere bırakıp videolarını çektiği iddiası kadar hayat hikayesi de kurgusal. Karşımızda adı ve soyadından doğum tarihine, ailesiyle ilgili anlattıklarından aldığı eğitime, mesleki yeterliliğine kadar ustalıkla işlenmiş bir PR çalışması ve sanal bir kariyer var.

İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin ölümünün ardından yeni seçim takvimi 28 Haziran olarak ilan edildi. Seçimlerde yarışmaya aday isimler de belli olmaya başladı. Reisi’nin ultra-muhafazakar çizgisini sürdürmeye aday Celili ile rejimin onayını almış reformist Pezeşkiyan ve Sünniler adına aday adayı olan Celalizade ilk isimler arasında.

İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin cenaze töreni günlerdir sürüyor, cenaazeler şehir şehir dolaştırılıyor, özel salonlarda mersiyeler ve ağıtlar yakılıyor. Aslında herşey Şii kültüründeki cenaze merasimlerine uygun yapılıyor. Çünkü, temelinde yas olan Şii inancı nedeniyle İran’da matem gündelik hayatın en önemli unsuru. Okudukları mersiyelerle kitleleri ağlatan Meddahlar da bu kültürün popstarları.

BM Genel Kurulu'nda Srebrenica Soykırımı karar tasarısı oy çokluğu ile kabul edildi. 84 ‘Evet’e karşı, Sırbistan, Rusya, Macaristan, Suriye’nin aralarında olduğu 19 ülke ‘Hayır’ dedi. 68 ülke çekimser kaldı. Kararla, 11 Temmuz artık Uluslararası Srebrenica'yı Anma Günü oldu. Peki bu karar neden önemli?

Balkanlar BM Güvenlik Konseyi’nin 11 Temmuz tarihini Srebrenica Soykırımı Anma Günü olarak belirlenmesine yönelik 23 Mayıs oturumuna odaklandı. Belgrad soykırım kararı çıkarsa Türkiye’yi de soykırımla suçlayacak.

Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin Başdanışmanı Prof. Dr. Elvis Hoxha ile Balkanlar, Kosova, Arnavutlar ve Türkiye ilişkilerini konuştuk. Hoxha aynı zamanda felsefeci akademisyen kimliği ile öne çıkan bir entelektüel. Hoxha Türkiye-Arnavut ilişkilerinin Osmanlı’dan günümüze gelişimine ve eksiklerine dikkati çekerken Ankara’nın Rusya ile ilişkilerinin Balkanlardaki elini zayıflattığını düşünüyor.

Şahların Şahına karşı mücadele eden devrimci bir genç Şahinlerin Şahini bir statüko muhafızına nasıl dönüştü? İbrahim Reisi’nin son 45 yıllık öyküsü

İran rejiminin bir numaralı ismi olan ‘Devrim Rehberi’ Hamaney’in yerine aday gösterilen en güçlü isim kazada ölen Reisi’ydi. Reisi'nin ölümü Hamaney'in oğlu Mücteba Hamaney'in önünü açtı

Türkiye basınında Paşinyan'ın “Soykırımı reddettiği” iddia edildi. Oysa Paşinyan’ın açıklamalarının arka planında Ermenistan’ın tarihsel travmalar ekseninde şekillenen resmi ideolojisinden bağımsızlaşma çabası yatıyor

Cübbeli lakaplı Ahmet Mahmut Ünlü, aylık 200 bin TL karşılığında EKOL TV'de söyleşi programı yapmaya başladı.

Uluslararası Öğrenci Dernekleri Federasyonu (UDEF) Başkanı Abdullah İslam: "Türkiye'de 350 bin uluslararası öğrenci okuyor. Ekonomiye katkıları 2,5 milyar-3 milyar dolar. Bu 350.000 öğrencinin sadece 15.000’i devlet burslu. Hakkari dışındaki bütün illerde oluslararası öğrenci var. En az öğrenci Muş’ta, üçte biri İstanbul’da. Bir ilin, bir şehrin demografik yapısı, oradaki insanların meseleye bakış açıları ve şehirleşme, altyapı bunların hepsi bir parametre olarak dikkate alınmalı.”

Eğitim camiasının önde gelen ismi Eğitim Bilimleri Uzmanı-Öğretmen Cüneyt İltuş mesleğine başlamayı bekleyen 1 milyon öğretmenin 9 aydır bekletildiğini, ülkenin 200 bin öğretmene ihtiyacı olduğunu ancak 20 bin atama kararı verildiğini vurguluyor. KPSS’ye hazırlık kitapları ve verdiği eğitimlerle tanınan ve kendisi de Öğretmen olan Cüneyt İltuş aynı zamanda eğitim emekçilerinin haklarını savunan bir aktivist. İltuş’la KPSS’yi, öğretmenlere yönelik mülakat uygulamasını ve atamaları konuştuk.

İsmailağa cemaatindeki bölünme ‘delil yarışı’ ile sürüyor. Cübbeli Ahmet, İsmailağa merkezine karşı ‘Emir’ ilan ettiği İbrahim Efendi liderliğini mehdi gelene kadar rabıtanın sadece Mahmud Ustaosmanoğlu yapılacağı tezi üzerine kurmuştu. Cübbeli, delil olarak Mahmud Ustaosmanoğlu’nun “2001’de Hz. Muhammed bana sen son mürşidi kamilsin” dediğini iddia eden bir tanığın videosunu ileri sürdü: “Videosu yeni geldi. Her gün delillerimiz kuvvetleniyor.” Cübbeli Ahmet daha önce de Ustaosmanoğlu’nun kendisi için Allah ile görüştüğünü iddia etmişti.

7 Ekim’de başlayan çatışma ikliminden geri durmaya çalışan Şam rejimi ile Hamas, Hizbullah, Iraklı Şii örgütler ve Yemen’de Husileri öne süren İran rejimi arasında çıkar çatışması yaşanıyor. Suriye’de askeri güçleri bulunan İran ile Esad rejimi arasında soğuk rüzgarlar esiyor.

Şinasi Gündüz: “Siyonizm Avrupa'nın ulus devlet fikrinden etkilenerek diasporadaki Yahudi sorununu çözmek için üretilen bir ideoloji. Hristiyan Siyonistler, Yahudi Siyonistlerden daha fazladır. Hristiyanlıkta özellikle Reformasyon dönemi sonrasında bu ön plana çıktı.” “Gazze’deki soykırımı telin eden bir toplantı yapalım dedik. Cübbelerimizi giydik ve gittik oraya. Tüm İstanbul'da kaç kişiydik biliyor musunuz?: 200 kişi. Sadece İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde 180 akademisyen var. Bugün Yale’den Harvard'a birçok akademisyen ve öğrenci kendi kariyerini ortaya koyarak zulme hayır diyorsa bu çok onurlu bir şeydir. Üniversite insana gerçekten onurlu bir duruş kazandırmalı.”

ABD’de yaşayan ünlü İranlı düşünür Seyyid Hüseyin Nasr, 1979 İran devriminin ideologlarından Ali Şeriati’nin Şah rejimi tarafından desteklendiğini iddia etti. İran Öğrenciler Ajansı ISNA ise arşiv belgeleriyle Nasr’ın iddialarını yalanladı.

31 Mart yerel seçimlerinde CHP Fatih Belediye Başkan Adayı olarak yaptığı kampanyayla dikkat çeken ve seçimden sonra yeniden İBB Genel Sekreter Yardımcılığı’na geri dönen Mahir Polat: "Ağır travmatik modernite deneyimi kutuplara savrulmaya yol açtı. Artık Fatih-Harbiye dualizminden vazgeçip toplumun karma bir yapı olduğunu, insanın kendisinin de aslında tek boyutlu olmadığını, bambaşka yanları olduğunu anlamak gerek. Fatih seçimlerinde bunların hepsinin aşıldığı bir deneyim yaşadık."

Özgeçmişinde iyi derecede Arapça bildiği yazan, ilahiyat profesörü Ali Erbaş’a sorulan soru ammice değil standart Arapça yani fusha idi. Soruyu temel Arapça eğitimi alan birinin anlamaması mümkün değil. Ayrıca muhabir soruyu iki kez tekrarladı ve sorunun yarısı zaten Selahaddin-i Eyyubi ve Abdulkadir Geylani’yi içeren özel isimlerden ibaretti. Bu derece basit seviyede ve açıklıkta bir soru için tercüman istemesi Arapça anlama ve konuşmada Erbaş’ın yetersizliğini gösteriyor.

Mahmud Ustaosmanoğlu’nun ardından alevlenen post kavgası Cübbeli Ahmet’in İsmailağa cemaatinden atılmasıyla sonuçlanmıştı. Mevcut Şeyh Hasan Kılıç’ın da vefat etmesi tarikatta yeni lider kim olacak sorusunu gündeme getirdi. Kılıç’ın ölümünün ardından Erenler Vakfı’nın da başkanlığını yapan Ustaosmanoğlu’nun damadı Mahmud Eren başa geçebilir. Ancak Eren’in yaşının genç olması dolayısıyla İsmailağa İstişare Heyeti yaşça ve konum olarak daha kıdemli bir ismi örneğin Ahmet Ustaosmanoğlu, Salih Topçu, Ahmed Fikri Doğan ya da Ramazan İlhan gibi bir hoca “muayyen Şeyh” olarak seçebilir. Cübbeli Ahmet ise İsmailağa İstişare Heyeti'nden önce davranarak kendi Şeyhini ilan etti. Cübbeli, kendi YouTube kanalında sabah saatlerinde yayınladığı bir videoda Mahmud Ustaosmanoğlu'nun Şeyhi Ahıskalı Ali Haydar Efendi ile bağlantılı olduğu belirtilen İbrahim Hocayı şeyh ilan etti. Hasan Kılıç'ın cenazesinde, İsmailağa Cemaati tarafından "Camiamızın başında Ahmed Fikri Doğan Hocamız olacaktır" açıklaması yapıldı.

İran’ın İsrail’e saldırısının etkisiz şekilde sonuçlanmasının ardından şimdi gözler Tel Aviv’de. İsrail’in bu saldırıya cevabı ne olacak? Masada hangi seçenekler var?

İsrail’in İran’ın Şam Büyükelçiliği’ni vurmasının ardından Tahran’dan gelen intikam açıklamaları her iki tarafın da bölgesel bir savaşı göze alıp almadığı sorusunu gündeme taşıdı. İsrail’e misilleme konusunda İran’ın önünde üç seçenek bulunuyor.

Şam rejiminin istihbarat servisi el-Muhaberat’ın servis ettiği düşünülen ve dolaşımda olan bir habere göre, Harun Esad ve oğlu, Esad aşiretinin kalesi Lazkiye’nin Kardaha ilçesinde...

Gazeteci, yazar Adem Özköse, İslâmî camia içerisinde insan hakları ve hukuk hassasiyeti ile öne çıkan isimlerden. Özköse ile yerel seçimlerin sonrasında çıkan tabloyu, muhafazakar kesimlerin özeleştiri sürecini konuştuk: “Gönülden düşme vardı ama siyasi partiler alternatif oluşturamayınca, AK Parti seçmeni kendi alternatifini oluşturdu, sandığa gitmedi. Tepkisini, öfkesini böyle dile getirdi. Ekonomi bir neden. Kendisinden olmayanı konuşturmayan ya da kendinden olsa bile az biraz farklı düşünenleri cezalandırmaya çalışan bir düzen oluşturuldu. Benim çevremde sandığa gitmeyenler için bir sebep de İsrail ile ticaretin sürmesi oldu. Bundan sonrası kolay değil. Çok yazıldı, çizildi, söylendi. Demek ki bir tokat yemeleri gerekiyormuş. Seçmen bu kadar güçlü bir tokat atmasaydı, yine geçiştireceklerdi. Bu AK Parti için de büyük bir fırsat.”

Ticaret Bakanlığı’nın İsrail’e yönelik ekonomik kısıtlamalar ilan etmesinden bir gün önce Anadolu Ajansı, “Filistinli tüccar, Türkiye'den çelik ve diğer ürünlerin ithalinin Filistinliler için önemini değerlendirdi” başlıklı bir haberle İsrail ile ticaret eleştirilerine cevap vermişti. Ajansa konuşan Filistinli tüccar Batı Şeria'nın en büyük çelik tüccarı Mahmud el-Veher’di. Veher’in şirketinin tanıtımının Batı Şeria ve Gazze’deki Filistinlilerle ilişkilerini yöneten İsrail ordusu birimi COGAT’ın resmi sayfasında yapıldığı ortaya çıktı. Videoda Filistinli tüccar Veher ile işbirliklerini anlatan kişi ise İsrail istihbarat Bakanlığı’nda danışman olarak çalışan Albay Grisha Yakubovich. 28 yıl İsrail ordusunda görev yapmış Yakubovich’in eski görevlerinden biri de 1994’te İsrail çekilmeden önce Gazze’nin mülki idareciliği.

“İsrail’le Ticaret, Filistin’e İhanet” sloganını Türkiye’nin her yerinde yaptıkları protestolarla gündemleştiren grupların başında Direniş Çadırı geliyor. Sosyal medya üzerinden örgütlenen İslamcı gençlerden oluşan Direniş Çadırı’nın bağlı olduğu bir platform, lideri yok, gönüllüleri var. Kocaeli Derince’de yaşayan Murat Kurtuldu, grafik tasarımcı. Bir kartona yazdığı “İsrail’le ticaret Filistin’e ihanet” sloganı popülerleşti. Ankara gönüllüsü Harun Özkarakaş ise muayene işletmecisi, evli, iki çocuk babası: “Birileri emir almadan eylem yapamadığından herkesin öyle yapacağını düşünüyorlar. O sebeple anlamadıkları bir şeyin arkasında hemen bir bit yeniği arıyorlar. Biz kimiz sorusunun cevabı biz İsrail’le ticaretten rahatsız insanlarız. Bunu herhangi bir bagajla yapmıyoruz. Homojen bir yapı değiliz” diyor.