ANALİZLER

“CHP oy oranını sabitlerken o, desteğini yüzde 48’e çıkardı, bu elbette bir başarıdır. Türkiye’nin Kılıçdaroğlu gibi kibar, üslubu yumuşak, mütevazı, özel/ev hayatı ortalama bir vatandaşınkiyle aynı olan, çatışmacı/kutuplaştırıcı dil kullanmayan bir siyasetçiye ihtiyacı vardır.” “Kılıçdaroğlu’nu kim Ümit Özdağ’la ittifak kurmaya ikna ettiyse, onu feci şekilde yanıltmış oldu” “Kılıçdaroğlu’na kaybettiren medyasının insanı ürküten yayınları oldu. O ne kadar güvercin ise destekçi medya o kadar şahin!” “Eski İslamcı aydınlar, verili durumu artık referans alıp bunda herhangi bir gariplik görmüyorlar. Artık onların zihinlerinde ideal politik yerini tamamen verili olana yani reel politiğe terketmiş bulunuyor”.

İmamoğlu’nun siyasi yasağının Yargıtay tarafından onaylanması durumunda, genel başkan olabilmesi açık yasa hükmü gereğince mümkün değil. Aynı tartışma, 21 yıl önce AK Parti’nin kuruluşunda da yaşanmış, siyasi yasaklı olan Erdoğan’ın genel başkan olmasının önü Anayasa Mahkemesi’nin Hasan Celal Güzel hakkında verdiği bir kararla açılmıştı. Kararın ardından Abdullah Gül, AK Parti’nin kuruluşunun hızlandığını açıklamış, Erdoğan’ı ziyaret eden Akşener ise o zamanlar içinde bulunduğu yeni parti çalışmalarının önünün açıldığını ve Erdoğan’ın bu karar vesilesiyle kurucu genel başkan olacağını belirtmişti. Erdoğan ve AK Parti’nin 2002 zaferinden sonra yasa değişti, açık hükümle siyasi yasaklı bir kişinin genel başkan olamayacağı açık bir şekilde düzenlendi.

Kılıçdaroğlu, büyükşehirler genelinde Millet İttifakı’nın 2019 yerel seçimlerinde aldığı oyların üzerinde oranlara ulaştı. Kılıçdaroğlu, 2019’a göre İzmir’de yüzde 9, Antalya’da yüzde 7, Mersin’de hem CHP’nin hem de İYİ Parti destekli Demokrat Parti adayının oy toplamlarından yüzde 3 daha fazla oy aldı. İstanbul’da, Ankara’da, Adana’da da 31 Mart’a göre küçük artışlar kaydetti. Erdoğan ise 31 Mart’ta Binali Yıldırım’ın aldığı oydan yüzde 0,3 azını aldı.

Serbestiyet yazarları Erdoğan’ın balkon konuşmasını değerlendiriyor. Ali Bayramoğlu: “Yaptığı konuşmadan hareketle rasyonaliteye dönüşün tek açık kapısı ekonomi; ama o da kesin değil.” Vahap Coşkun: “Anlaşılan Erdoğan, on ay sonra yapılacak olan seçimleri de düşünerek, kutuplaştırmanın dozunu düşürmeyecek.” Hilal Köylü: “Erdoğan da, destekçileri de bildiğini okudu.” Gülçin Avşar: “Erdoğan, kısa dönemde kâr etmenin yolunu bulmuş gibi gözüküyor.” Selim Kuneralp: “Balkon konuşmasında Batıya yanaşmak, AB ile ilişkileri normalleştirmek gibi bir işarete rastlamak mümkün değil.” Yıldıray Oğur: “Erdoğan, balkondan ilk Mart 2024 yerel seçim konuşmasını yaptı, on ay Türkiye’yi kazandıran gerilimin içinde tutacak.”

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna katılım, birinci tura göre ülke genelinde yüzde 2,76 oranında geriledi. Ancak HDP’nin güçlü olduğu Doğu ve Güneydoğu illerinde bu gerileme Türkiye ortalamasının çok üzerinde yaşandı. Katılımdaki düşüş Diyarbakır, Van, Muş, Siirt, Hakkari, Şırnak, Kars, Bitlis’te yüzde 5’i buldu; Ağrı ve Iğdır’da yüzde 7’nin üzerine çıktı. Bu illerde Kılıçdaroğlu’nun oy sayısı birinci tura göre azaldı. Ancak Erdoğan, katılımın düşmesine rağmen oylarını arttırdı. Ruhavioğlu: "Kılıçdaroğlu kazansa Kürt oylarıyla kazanmış olacaktı ama özellikle ikinci turda katılım Türkiye genelinde düşmüş olduğu için, Kürt oyları her iki turda Türkiye ortalamasına denk olsa bile kazanan-kaybeden dengesini değiştirmeye yetmiyor, Kılıçdaroğlu’nun kaybetmesini önleyemiyordu."