ANALİZLER

İtalya’nın müstakbel başbakanı Giorgia Meloni, “Yüzüklerin Efendisi”ni sadece bir roman olarak değil, aynı zamanda kutsal bir metin olarak görüyor. Gençliğinde Yüzüklerin Efendisi karakterleri gibi giyinip okulları ziyaret etti. “Hobbit Kampı”na katıldı. Bütün bunlar dışarıdan bakıldığında siyasi militanlıktan ziyade fantezi-kurgu türündeki bir esere dönük gençlik çağındaki bir hayranlık gibi görünebilir. Ancak eser İtalya'da farklı bir bağlama sahip. Yarım yüzyılı aşkın bir süredir Yüzüklerin Efendisi, post-Faşizmin torunlarının üzerine aşırı sağ bir kimliği yeniden inşa ettikleri bir omurga görevi görüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kılıçdaroğlu’nun “başörtülü kadınlar için yasal güvence” teklifine karşı, Çarşamba günü başörtüsüyle birlikte “kadın ve erkeğin birleşiminden oluşan aile kurumuna da güvence altına” alacak anayasa değişikliği istemişti. Erdoğan bugün (7 Ekim) Prag dönüşünde uçaktaki gazetecilerin sorularını cevaplandırırken aileyle ilgili düzenlemelerin LGBT konusuyla bağlantısını kurdu: “Son zamanlarda topluma LGBT’yi soktular. Biz olması gereken neyse onu yapacağız…” Erdoğan’ın bu çıkışı akıllara Nisan 2022 seçimlerinde aynı gün, aynı pusulada LGBT ve aile kurumu hakkında bir referandum düzenleyerek muhafazakâr-sağ seçmenin iradesini etkilemeye çalışan Macar lider Orban’ı getirdi.

Bosna Hersek seçimlerinde ne oldu? Türkiye sosyal medyasında yer alan yorumlarda olduğu gibi Boşnaklar ülkelerine ihanet mi etti? Savaşta dökülen kanlar boşa mı gitti? Seçimi yerli ve milli olmayanlar mı kazandı? Bu yorumlar geçerli değil, çünkü SDA seçmeni partinin liderine oy vermezken partisini sahiplendi. SDA seçmeninin ve geniş manada Boşnakların, -Bakir İzetbegoviç’in eşi Sebija İzetbegoviç’in de daha çok görünür olmasıyla birlikte- partinin her geçen gün aileyle daha fazla anılmasına güçlü bir itirazda bulunduğunu söyleyebiliriz.

“Anketörler geçmişte birçok kez olduğu gibi bugün de yanıldı. Brezilya'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda solun zafer ilan edeceği düşünülüyordu, ne var ki sağ populist cumhurbaşkanı seçim öncesi yapılan tahminlerden çok daha iyi bir performans gösterdi…” Guardian’dan Jon Henley, ABD seçimleri, Brexit gibi örnekleri de hatırlatarak anket şirketlerinin sık sık neden yanıldığını irdeliyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünkü AK Parti grup toplantısında Kılıçdaroğlu’nun “başörtülü kadınlar için yasal güvence” teklifini eleştirdi, el yükselterek anayasa değişikliği önerdi. Erdoğan konuşmasını bitirirken “kadın ve erkeğin birleşiminden oluşan aile kurumuna da güvence altına alalım” dedi. Erdoğan’ın önerisi akıllara Macar lider Viktor Orban’ın anayasa değişimi ve seçim taktiğini getirdi. Viktor Orban ve partisi, Nisan 2022’deki seçimlerle LGBTİ ve aile kurumu hakkındaki bir referandumu aynı güne getirmiş, seçimlerde muhafazakâr-sağ seçmenin iradesini etkilemeye çalışmıştı.