ABD öncülüğündeki yabancı güçlerin çekilmesine koşut, Taliban, Afganistan’ın önemli bölümünü ele geçirirken, yabancı güçlerle işbirliği yapan Afganların akıbeti büyük soru işareti oluşturuyor. Washington, ABD için çalışan Afganlar için çeşitli mülteci programlarını devreye sokarken, gözler diğer ülkelere çevrildi.
‘Kimseyi muallakta bırakmayacağız’
Kopenhag, ABD’nin izinden giderek, Danimarka ordusu için çalışmış Afganları tahliye edeceğini açıkladı.
Berlingske gazetesine konuşan Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod “Afganistan’da özelikle tehdit edilen çalışanları kısa süre içinde tahliye etmeye ve sığınma işlemlerini Afganistan’dan Danimarka’ya taşımaya hazırız” dedi. Tahliyenin nasıl gerçekleşeceğine değinmeyen Kofod, ‘Danimarka’nın kimseyi muallakta bırakmayacağını’ söyledi.
İsveç’in 15 civarında Afgan çevirmene ödülü
Danimarka’nın komşusu İsveç’ten ise göçmen kurulunun ret kararının ardından 15 civarında Afgan çevirmeni kaderlerine terk etme beyanı geldi.
İsveç Radyosu’na konuşan Afgan çevirmenlerden biri “İsveç ordusuna hizmet ettik, askerlerle cephede birlikte çalıştık. Gece gündüz omuz omuzaydık. Ödülü de işte bu oldu” dedi.
Hükümetin savı anayasanın ihlali
Sağcı parti Ilımlı Birlik, ‘sığınmacı kotası sisteminde İsveç ordusu işe işbirliği yapmış Afgan çevirmenlerle çalışanlara öncelik verilmesi’ için göçmen kuruluna çağrı yaptı. Sosyal Demokrat Partili Adalet ve Göç Bakanı Morgan Johansson ise ‘hükümetin bireysel dosyalara müdahalesinin anayasanın ihlali anlamına gelebileceğini’ söylerken, Savunma Bakanı Peter Hultqvist de kendisine destek çıktı. Bunun üzerine kamuoyundan daha önce 9 bin Afgan’a göçmen kurulunun reddetmesine rağmen oturma izni verildiğini hatırlatan sesler yükseldi.
‘Elbette koruma sunulması lazım’
Birleşmiş Milletler’e bağlı Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargıçlık yapmış olan avukat Krister Thelin “Afganistan’da İsveç birliklerine yardım etmiş çevirmenlere elbette koruma sunulması gerekmektedir. Çıkarılan engeller bunu sağlamaktaki isteksizliği gözler önüne seriyor” dedi.
‘Bugüne dek İsveç göç kurallarına 40 takla attırmıştınız’
Gazeteci Fredrik Johansson, İsveç göç politikalarının tutarlılığı ve itibarıyla ilgili söyleme “İsveç geçmişte sığınma hakkı tanınmayan 9 bin Afgan’ın İsveç’te kalmaları için birçok kez kuralları değiştirdi ya da esnetti. Burada uluslararası görevdeki İsveç ordusunun çabalarına önemli katkıda bulunmuş 10’dan fazla kişiden söz ediyoruz” diye itiraz etti.
ABD’den Afganlara Türkiye işareti
Afganistan’da ABD hükümeti veya ABD ordusuyla işbirliği yapanları başta çevirmenlerle aileleri olmak üzere Özel Göçmen Vizesi (SIV) ile ABD’ye yerleştirme operasyonu yürüten Washington, ayrıca ABD’nin finanse ettiği projeler, ABD merkezli STK’ler ve medya kuruluşları için çalışan Afganlar için üçüncü ülkelere gidip oradan sığınma başvurusu yapmalarını içeren ‘Öncelik İki’ isimli yeni bir program başlattı. Program, Türkiye’yi de Afganların sığınma başvuruları tamamlanana dek 12-14 ay bekleyecekleri üçüncü ülke olarak gösteriyor.
Afganistan Taliban’ın eline düştü düşecek
Afganistan’da ABD’nin çekilmesiyle hükümet güçleri büyük çöküş yaşıyor. Dün kuzeyde birkaç saat arayla üç vilayet merkezini ele geçirerek kontrolüne aldığı vilayet merkezi sayısını 5’e çıkaran Taliban, ülkenin yüzde 80’inden fazlasını kontrol ettiği iddiasında.