Dört hükümet başkanının ortak açıklamasında “Bölgede kalıcı barış ve istikrarı sağlamanın tek yolunun İsrail ve Filistin devletlerinin barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayacağı iki devletli bir çözümün hayata geçirilmesi olduğu konusunda hemfikiriz” denildi.
Zirvenin ardından konuşan Slovenya Başbakanı Robert Golob, Birleşmiş Milletler’de bir Filistin devletine yönelik siyasi desteğin güçlendirilmesi için “önümüzdeki hafta içinde” çok şey yapılabileceğine inandığını söyledi. Golob, Filistin’de yeni bir hükümetin kurulması için koşulların “olgunlaşacağı” anın “birkaç hafta, belki de bir ay” uzakta olabileceğinden “emin” olduğunu da sözlerine ekledi.
AB’nin 27 üye ülkesinden dokuzu halihazırda Filistinlilerin Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’ü içeren 1967 sınırlarına göre bir devlet kurma hakkını tanıyor.
Malta; Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Romanya ve Slovakya gibi eski doğu bloku ülkeleri ile birlikte 1988 yılından bu yana Filistinlilerin devlet kurma hakkını tanıyor.
İsveç 2014 yılında, Filistinlilerin devlet olma hakkını tek taraflı olarak tanıyan ilk AB
üyesi ülke oldu.
Slovenya başbakanı, Filistinlilerin devlet olma mücadelesinin bir diğer sadık destekçisi olarak görülen Belçika hükümeti adına da bir temsilcinin toplantıya katıldığını doğruladı.
Halihazırda AB Konseyi’nin 6 aylık dönem başkanlığını yürüten Belçika, Konsey’in çalışmalarını denetlemekten sorumlu ve dolayısıyla bu tür deklarasyonları imzalamaktan imtina ediyor.
Avrupa Birliği, Filistinlilerin devlet sahibi olmasını sağlayacak iki devletli çözümü desteklemesine ve Filistinlilere yardım eden en büyük donör olmasına rağmen, henüz bir Filistin devletinin tanınmasını oybirliğiyle desteklemedi.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel Cuma günü yaptığı açıklamada “Filistin’in tanınmasına ilişkin tartışma masada değildi” dedi:
“Ancak bu konuda ne düşündüğümü sizinle paylaşacağım. Eğer amaç her iki tarafın da -örneğin Filistin Yönetimi ve İsrail- atabileceği adımları göz önünde bulundurmak üzere bir tür süreç başlatmaksa, bunun faydalı bir süreç olabileceğini düşünüyorum.”
İspanya ve İrlanda Filistin’in AB tarafından tanınması için öncülük ediyor
Perşembe günü bir ilke imza atan AB’nin 27 lideri, İsrail ile Hamas arasındaki savaşın başlamasından bu yana ilk kez oybirliğiyle Gazze’de ateşkes çağrısında bulundu.
Geçtiğimiz Kasım ayında İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, yeni kurulan hükümetinin Filistin devletinin tanınmasını dış politika açısından ana önceliği haline getireceği sözünü vermişti.
Cuma günü Brüksel’de düzenlenen zirvenin ardından gazetecilere konuşan Sánchez:
“Bu adımı hep birlikte atmak istiyoruz. Kalıcı bir barışın temellerini atmak için bu kararlı bir adımdır” dedi.
Sánchez ayrıca dört liderin siyasi yelpazenin tüm taraflarını temsil etmesinin – İspanya ve Malta merkez sol partiler, Slovenya Liberal bir parti ve İrlanda merkez sağ bir parti tarafından yönetiliyor – Filistin’in tanınmasının gelecekteki herhangi bir barış süreci için gerekli olduğu konusunda geniş bir siyasi fikir birliği olduğunu gösterdiğini söyledi.
Şubat ayında İrlanda Taoiseach’ı Leo Varadkar da bir grup üye devletin Gazze’de devam eden savaş sona erdiğinde “daha eşit bir müzakere yapılabilmesi” için Filistin’i resmen tanımak üzere görüşmeler yürüttüğünü doğrulamıştı.