ABD’de 25 Mart’ta gözaltına alınan Türk doktora öğrencisi Rümeysa Öztürk’ün hangi eyalette yargılanacağına dair duruşmanın ardından temyiz mahkemesi, 7 Mayıs’ta Vermont’a nakledilmesine karar vermişti.
Mahkeme doktora öğrencisinin Vermont’a nakli için bir hafta süre vermişti. Ancak avukatları kefalet duruşması için bir hafta beklenmemesi konusunda federal yargıcı ikna ettiler.
Yargıç sürecin hızlanması amacıyla Öztürk’ün duruşmaya uzaktan katılmasına onay verdi.
Kefalet duruşması başladı
ABD’de 25 Mart’ta gözaltına alınan Türk doktora öğrencisi Rümeysa Öztürk’ün kefalet duruşması başladı.
All Rise New editörü Adam Klasfeld, Öztürk’ün Zoom üzerinden yapılan duruşmayı takip ediyor.
Klasfeld’in X hesabından aktardıkları şöyle:
“Mahkeme, Zoom aracılığıyla basına ve kamuoyuna uzaktan erişim sağladı.”
“Ses bağlantısında teknik sorunlar var, derin yankılar var. Mahkeme aksaklıkları gidermeye çalışıyor.”
“Ses sorunları çözüldü: Mahkeme görevlisinin “Her şey değişmeden başlayalım” demesiyle gülüşmeler oluyor.
“Rümeysa Öztürk Louisiana’daki bir ICE tesisinden uzaktan bağlanıyor. Kameraya bakarak avukatıyla konuşuyor.”
“Herkes ayağa kalksın.” Yargıç Sessions kürsüye çıkarken Öztürk ayağa kalktı.”
“Hakim: Kefalet duruşmasına devam etmek mi istiyorsunuz, yoksa müvekkiliniz Vermont’ta bulunana kadar kefalet duruşmasını ertelemek mi istiyorsunuz? Avukatı, davaya şimdi devam etmek istediğini söylüyor.”
“Yargıç Sessions, Öztürk’e avukatının ifadesine katılıp katılmadığını sordu. Öztürk, “Evet, doğru Sayın Yargıç,” diye yanıtladı.”
“Yargıç Sessions, İkinci Daire Mahkemesi’nin Öztürk’ün nakli için süreyi uzatması nedeniyle kefalet duruşmasını bu güne ayarladığını söyledi. Öztürk’ün avukatı, kefalet duruşmasının hızla yeniden başlatılması için duruşmada hazır bulunma ve sanal olarak burada bulunma hakkından feragat ettiğini söyledi.”
“Öztürk’ün avukatı: ‘Sayın Öztürk’ün bugün serbest bırakılması için her şey ilk başvuru anından daha güçlü bir durum arz etmektedir’ “
“Yargıç Sessions, Öztürk’ün gözaltındayken sekiz ayrı astım krizi geçirdiğini söylediğini belirtti. Öztürk’ün avukatı yargıcı düzeltti: ‘O zamandan beri daha fazlası oldu.’ “
“Öztürk’ün avukatı hükümetin mesajının şu olduğunu söyledi: ‘Tek bir gazete makalesi yazdığınız için evinizden binlerce kilometre uzakta altı haftadan fazla gözaltında tutulabilirsiniz.’ “
“İlk tanık olan Rümeysa Öztürk, yemin etti. Kendisi dört tanıktan ilki. Hükümetin tanığı yok.”
“Öztürk ifadesine Tufts’taki doktora çalışmaları hakkındaki tanık ifadesi tutuklanması ve gözaltına alınmasından önceki konularla başladı.”
“Öztürk, Gazze’den İsrail’e, Rusya’dan Ukrayna’ya ve diğer yerlere kadar yaslı çocuklarla çalışmak görev aldığı projeyi anlattı: ‘Akademide çocuk gelişimi ve refahı için çalışan insanlar olarak, bazen doğrudan çalışmadığımız çocukların acısını unutuyoruz.’ “
“Judge Sessions, Öztürk’e çatışma bölgeleri de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki yaslı çocuklarla ilgili çalışmalarını sordu.
Öztürk: ‘Projenin amacı çocuklar değil, dünyanın dört bir yanındaki masum çocukları önemseyen insanlardır.’ “
Sorular Öztürk’ün sağlık durumuna yöneliyor: “Bana 2023 yılında astım teşhisi kondu.”
“Doktorunun kendisine parfüm, kimyasal madde, deterjan, kalabalık ortamlardan uzak durmasını, havalandırmaya dikkat etmesini önerdiğini aktardı. Stresin de durumu kötüleştiren bir etken olabileceğini söyledi.”
“Öztürk’ün avukatı, tutuklanmasının astımını tetikleyip tetiklemediğini sordu: ‘Kesinlikle stres, kaygı ve fiziksel – yorgunluk, açlık… astımımı gerçekten tetiklediğini düşünüyorum. Tutuklanırken de korkmuştum’ ve ağlıyordum.’ “
“30 Mart’ta Göçmen Tutukluluk Merkezi’nde ikinci astım krizini geçirdiğini söyledi: ‘Çok şiddetliydi.’ “
“Yargıç: ‘Bu sırada gözaltı merkezindeki sağlık merkezinde görüldünüz mü?’ Öztürk: ‘Bana temiz hava aldırmaları ve sağlık merkezine gitmem oldukça uzun sürdü.’ “
“Öztürk: ‘Ateşim olduğunu söylediler. Hemşire başörtümü kastederek “Şu şeyi başından çıkar” dedi’
Yargıç tekrar astım ataklarının sıklığının veya şiddetinin artıp artmadığını veya azalıp azalmadığını bilmek istediğini ifade etti.
“Öztürk: ‘Hem daha uzunlar hem de durdurulmaları daha zor.’ “
İkinci tanık Dr. McCannon dinlenirken Öztürk, astım krizi geçirdi
Öztürk’ün ifadesi sona erdi. İkinci tanık olarak Dr. Jessica McCannon konuşacak.
“McCannon, Öztürk’ün astım klinik geçmişi hakkında: ‘Tufts’ta olduğu dönemde COVID’e yakalanması dışında her şey yolunda.’ “
“Öztürk, şu anda astım krizi geçirdiğini ve hakimin kendisine tuvaleti kullanma izni verdiğini söyledi. Avukatları, duruşmanın kendisinin yokluğunda devam etmesini istediklerini belirttiler. Rümeysa tuvalete gitti, duruşma devam ediyor.”
“McCannon astım krizinini ağırlaştıran etkenlerden bazılarını şöyle sıraladı:
-Yaklaşık 24 kişinin oturabileceği kapasitede sıkışık bir cezaevi.
– O mekanda bulunan duşların nemine maruz kalma.
-Kemirgenler ve böcekler
-Öztürk’ün üzerindeki stres”
“Öztürk, astım krizi sonrası duruşmaya döndü.”
“McCannon: ‘Serbest bırakılırsa Öztürk’ün astım rahatsızlığı daha iyi olacak. Aksi takdirde Öztürk’ün astım kontrolü daha da kötüleşecektir. McCannon’un sorgulaması sona erdi.’ “
Yargıç kararı açıkladı: “Tutukluluğunun devam etmesi mümkün değil”
“Diğer tanıkların ifadelerinin ardından Yargıç Sessions: ‘Mahkeme, Bayan Öztürk’ün serbest bırakılması için gerekli olan üç faktörü de yeterince ortaya koyduğuna karar vermiştir.’ “
“Yargıç Sessions, hükümetin gözaltıyla ilgili sunduğu tek kanıtın köşe yazısı olduğunu söyledi: ‘Bu tam olarak böyledir. Görüş yazısı dikkate alınmadığı takdirde motivasyona dair hiçbir kanıt yoktur.’ “
“Yargıç Sessions: ‘Bu, akademik kariyerine tamamen kendini adamış, şefkatli ve merhametli bir kadın. Şiddete başvurduğuna ya da şiddeti savunduğuna dair hiçbir kanıt yok. Onun tutukluluğunun devam etmesi, vatandaş olmayan milyonlarca insanın konuşmasını engelliyor.”
“Mahkeme kararını açıkladı: ‘Tutukluluğunun devam etmesi mümkün değil.’ “
Duruşmaya kadar neler yaşanmıştı?
Öztürk, doktora öğrencisi olduğu Tufts Üniversitesi’nin öğrenci gazetesinde İsrail’in Gazze savaşına verdiği yanıtı eleştiren bir görüş yazısı yazdıktan sonra, İsrail yanlısı bir site tarafından fişlenmiş, ardından maskeli ABD göçmenlik yetkilileri tarafından sokak ortasında gözaltına alınmıştı.
Massachusetts eyaletinde gözaltına alınan Öztürk, burada ilgili tesislerde yer olmadığı gerekçesiyle önce komşu Vermont eyaletine, ardından da 1.600 kilometre güneydeki Louisiana’da bulunan bir göçmen gözaltı tesisine götürülmüştü.
Öztürk’ün avukatları, yargılanma sürecine Vermont eyaletinde devam edilmesi için talepte bulunmuştu.
Ancak ABD hükümetinin itirazı sonrası Öztürk’ün Vermont’a nakliyle ilgili geçici durdurma kararı alındı.
ABD Temyiz Mahkemesi İkinci Dairesi ise bu kararı bozarak nakil kararına uyulmasını istedi. Mahkeme, Öztürk’ün en geç 14 Mayıs’a kadar Vermont’taki Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi’ne (ICE) ait bir gözaltı merkezine nakledilmesine karar verdi.
Rümeysa Öztürk’ün biri federal mahkemede diğeri göç mahkemesinde olmak üzere iki davası var.
Avukatı Mahsa Khanbabai, federal mahkemede görülen davada Öztürk’ün serbest bırakılmasını talep ettiklerini söyledi.
Khanbabai, bu davanın bir sonraki duruşmasının 9 Mayıs’ta Vermont’ta görülmesinin planlandığını ve Öztürk’ün burada verilecek kararla serbest bırakılabileceğini aktarmıştı.
Tutuklu öğrencinin göç mahkemesindeki davasının sonraki duruşması ise 21 Mayıs’ta Louisiana’da görülecek.
Bu davada ABD yönetimi ve ABD İçişleri Bakanlığı, Öztürk’ün vizesinin ve öğrencilik durumunun iptalinin ardından sınır dışı edilmesini talep ediyor.
Bu davanın ilk duruşması 16 Nisan’da görülmüştü.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı 19 Nisan’da yaptığı açıklamada Öztürk’ün sürecinin yakından takip edildiğini belirtmişti.
Öztürk’ün avukatı, öğrencilik durumunu ihlal edecek hiçbir faaliyette bulunmadığını söyledi ve haftalardır tutuklu bulunmasının “on yıllara dayanan ABD göç hukukuna aykırı olduğunu” savundu.
Khanbabai, “Bence hükümet onu vazgeçip gitmesi için tutukladı” diye konuştu ve ekledi:
“Onu bir sembol olarak kullanarak diğer öğrencileri insan haklarını savunmaya karşı korkutmaya çalışıyorlar.”
Mahsa Khanbabai, Öztürk’e yönelik muamelenin ABD anayasası ve göç kanunlarına aykırı olduğunu vurguladı ve Donald Trump yönetimini ABD göç sistemini “silahlaştırmakla” suçladı.
ABD’de gündem olan Öztürk’ün gözaltı görüntüleriyle ilgili konuşan Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Öztürk dahil 300 kadar öğrencinin vizesinin iptal edildiğini açıklamıştı.
Hamas, ABD’de terör örgütü kabul ediliyor.
‘Hiçbir mahkemede hiçbir kanıt sunulmadı’
Öztürk’ün avukatı Khanbabai, savcılık makamlarının ve ABD yönetiminin müvekkiline yöneltilen suçlamalara dair imzası bulunan bir fikir yazısı hariç “hiçbir mahkemede hiçbir biçimde hiçbir kanıt sunmadığını” ifade etti ve şunları söyledi:
“Maalesef Gazze’deki soykırıma karşı konuştuğu için siyasi olarak hedef alındığı gün gibi ortada.”
ABD Başkanı Donald Trump, nisan ayında Time dergisine verdiği röportajda ABD Adalet Bakanlığı’na Öztürk’ün Hamas’ı desteklediğine dair kanıtları kamuoyuyla paylaşması talimatı vereceğini söylemiş ve şu ifadeleri kullanmıştı:
“Bununla hiçbir sorunum olmaz. Buna bakacağım, ancak spesifik olarak bu olaydan haberim yok.”
Öztürk’ün sağlığı ne durumda?
Mahsa Khanbabai, Rümeysa Öztürk ile her gün telefonda görüştüğünü ve sağlık durumunun kötüye gittiğini söyledi.
Avukat, Öztürk’ün 25 Mart’ta gözaltına alınmasından bu yana gözaltında olduğu süre boyunca 11 astım atağı yaşadığını açıkladı ve “astım rahatsızlığının kötüleşmesinden derin endişe duyuyoruz” diye konuştu.
Khanbabai, Öztürk’ün 24 kadınla aynı odada kaldığını ve ortak tuvalet ve duşların bu odanın içinde yer almasından dolayı Öztürk’ün astım ataklarının kötüleştiğini anlattı:
“Yani temel sorun tutuklu bulunması, tek çözümse serbest bırakılması.”
Khanbabai, Öztürk’ün hukuk ekibi olarak serbest bırakılması için mücadele etmeyi sürdüreceklerini belirtti:
“Sesimizi çıkararak hem ABD yönetimine hem de diğer yönetim ve hükümetlere dünyadaki insanların haysiyetlerini ayaklar altına alamayacaklarını göstereceğiz.”
‘Hüküm giydiği suç yok, hakları ihlal edildi’
Rümeysa Öztürk’ü 22 Nisan’da Louisiana’da ziyaret eden Temsilciler Meclisi üyesi Ayanna Pressley, BBC’ye verdiği röportajda tutuklu öğrencinin ruh halinin iyi olduğunu söyledi.
Massachusetts eyaletini temsil eden Demokrat Parti üyesi Pressley, “İlk tanışmamızda üzerimde bıraktığı izlenim şefkatli ve iyi biri olduğu yönünde” diye konuştu ve şunları kaydetti:
“Hatta görüşmemizin büyük kısmında kendi hakkında [konuşmak yerine], onunla birlikte tutuklu bulunan kadınları savundu.”
Öztürk, Louisiana’nın Basile kentindeki ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) tesisinde tutuluyor.
ICE, ABD’de kaçak göçmen operasyonlarını yürütüyor.
ABD’li Temsilci Ayanna Pressley (sağ), 23 Nisan’da Senatör Edward J. Markey (solda) ile Rümeysa Öztürk’ü ziyaret ettikten sonra basın toplantısı düzenledi.
Pressley, Öztürk’ün hiçbir suçtan hüküm giymediğini ve gözaltı ve tutukluluk sürecinde anayasal haklarından mahrum bırakıldığını söyledi:
“Tek sözde suç, Filistin halkının insanlığını merkeze alan bir görüş yazısında imzası olması. Bu ifade özgürlüğünün ihlalidir.”
Öztürk’ün gözaltına alınmasını “kaçırılma” olarak niteleyen temsilci, Donald Trump yönetiminin üniversite öğrencilerine yönelik politikasını sert dille eleştirdi:
“İnsanlar sırf hasmane bir yönetimin karşısında oldukları için ailelerinden, topluluklarından, toplumdan uzaklaştırılıyor.
“Bunlar muhalif sesleri susturmaya çalışan bir diktatörün yapacağı faaliyetler.”
Ne olmuştu?
Boston’daki Tufts Üniversitesi’nde çocuk gelişimi üzerine doktora yapan 30 yaşındaki Rümeysa Öztürk, 25 Mart’ta evinden çıkıp iftara giderken maskeli ICE ajanları tarafından gözaltına alındı.
Öztürk, daha sonra evinden 1.600 kilometre uzaktaki Louisiana’da bulunan bir göçmen gözaltı tesisine götürüldü.
ABD yönetimin tarafından vizesi iptal edilen Türk öğrenci, Mart sonundan beri burada tutuluyor.
