1972’de fırlatılan Kosmos 482 adlı uzay aracının iniş modülünün Venüs’e gitmesi bekleniyordu fakat teknik bir hata nedeniyle dünyanın yörüngesinde kaldı.
Aracın Dünya yüzeyine ne zaman düşeceği tam olarak bilinmiyor ama bilim insanları Mayıs ayının ilk günleri olmasını bekliyor.
BBC Rusça’ya konuşan bir uzman, aracın yerleşim bölgelerine düşme riski bulunduğunu söyledi.
Bilim insanları, aracın düşme olasılığının yüksek olduğu bölgeler arasında Orta Doğu, Orta Asya ve Türkiye dahil Güneydoğu Avrupa’yı sayıyor.
Venüs uzay aracı Baykonur Uzay Üssü’nden 31 Mart 1972’de fırlatılmıştı.
Burada Soyuz misyonunun fırlatılışı sırasında görülen Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü, Kosmos 482’nin de fırlatıldığı yer.
Venera 8 uzay programının bir parçası olan iki uzay aracından biriydi. İki araç hem ekipman hem de özellikler açısından aynıydı.
Gezegenler arası keşif görevlerinde başarı olasılığını artırmak için sık yapılan bir uygulamaydı.
İnsanlı Soyuz görevlerinde tercih edilenlerle aynı aileden gelen Molniya-M roketleri kullanılmıştı. Kosmos 482’nin, daha ağır araçları daha yüksek irtifadaki yörüngelere ulaştırmak amacıyla yapılmış ek bir fırlatma safhası vardı.
Venera 8, dört gün önce fırlatılmış, konuma ulaşmış ve gezegenler arası keşif programını tam anlamıyla yerine getirmişti.
Fakat yedek aracın roketinde sorun yaşandı ve Dünya’nın yörüngesinden çıkmayı başaramadı.
Süper güçlü modül
Bir uzay aracının düşüşü, parçalanıp atmosferde yandığında ya da düşüş Dünya’dan hesaplı ve kontrollü olduğunda pek büyük bir sorun değil.
Örneğin büyük yörünge istasyonu Mir, yörüngesinden çıkartılmış, Dünya’ya doğru gönderilmiş ve enkaz Büyük Okyanus’a düşmüştü.
Fakat Kosmos 482’in düşüşü kontrollü olmayacak. Özellikle tehlikeli olansa büyük ihtimalle atmosferde parçalanmayacak ve yanmayacak olması.
Bunun nedeni modülün daha yoğun bir atmosfere sahip ve daha yüksek ısılı Venüs’e inmek için tasarlanmış olması.
Yani uzay aracı, Dünya’nın atmosferine kıyasla daha zorlu koşullarla başa çıkmak üzere üretildi.
Georgi Trişkin “İniş modeli Venüs’e daha zorlu bir giriş için tasarlandı. Dolayısıyla kalkanı ve kapalı bölümü atmosfere girişten sağ kurtulacak.
“Fakat aracın tam anlamıyla yaşaması düşük ihtimal. Gözlemler paraşütünü uzun süre önce serbest bıraktığını gösteriyor. Bu da yapının sağlamlığının bozulduğunu gösteriyor.”
Nereye düşecek?
Trişkin, yörünge güzergahının temel alındığı hesaplamaların, kalıntıların büyük ihtimalle karaya düşeceğini gösterdiğini söylüyor. Özellikle Mısır, Suriye, Türkiye ve Azerbaycan güzergahının üzerinde ve yerleşim birimlerine düşme riski var.
“Aracın tamamen kurtulacağını ve hesapladığımız gibi saatte 242 kilometre hızla yere düştüğünü var sayarsak, patlama enerjisi 1,1-1,2 MJ olacak, yani birkaç yüz gram TNT’nin patlaması gibi.”
Çeşitli tahminlere göre Kosmos 482 8 ila 14 Mayıs arasında Dünya’ya düşecek.