DW Türkçe’den Alican Uludağ’ın haberine göre Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Cumhurbaşkanı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un eşi, TÜRGEV Yönetim Kurulu Başkanı Fatmanur Altun’a “İslamla ilgileri yok bu aç köpeklerin” diyen kişiye hakaret suçundan beraat kararı veren hâkim Günay Güner hakkında soruşturma başlattı. Kurul, olayı soruşturması için müfettiş görevlendirdi. Soruşturma kararı, Altun çiftinin Twitter üzerinden kararı eleştirmesinin ardından geldi.
İstanbul 16. Asliye Mahkemesi, TÜRGEV Başkanı Fatmanur Altun’la ilgili bir habere 2 Ağustos 2018’de “İslam’la ilgileri yok bu aç köpeklerin” paylaşımını yapan Nazan Demir adlı kişiye açılan hakaret davasında beraat kararı verdi. 18 Mart 2021’de verilen kararın gerekçesi, “isnat edilen eylemlerin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması” gösterildi.
Gerekçe: Olgusal temelleri var
Kararda, Fatmunur Altun’un kamuoyunda belli bir tanınmışlık düzeyine ulaştığı belirtilerek, “sanığın yorumda bulunduğu iddia edilen haber başlığına bakıldığında olay tarihinde güncel olan bir konuyla ilgili açıklamalarda bulunduğu” ifade edildi. Kararda, şu değerlendirme yapıldı:
“İfadenin içeriği değerlendirilirken belirlenmesi gereken ilk husus olarak söz konusu ifadenin somut bir olgu isnadı olmayıp, değer yargısı açıklaması olduğu belirlenmiş, bu değer yargısı açıklamasının belli düzeyde olgusal temel içerdiği anlaşılmıştır. Sonuç olarak belirli bir tanınmışlık düzeyi bulunan katılanın eylemlerinin öngörülebilir bir sonucu olarak dile getirilen ve yeterli altyapıya sahip değer yargısı açıklamasını dile getiren sanığın ifade özgürlüğünün korunması gerekliliğinin, katılanın şeref ve itibarına yapılan müdahalenin cezalandırılmasından ağır bastığı…”
Twitter’dan hakimi eleştirdi
Fatmanur Altun, söz konusu kararı Twitter hesabından, “‘İslamla ilgileri yok bu aç köpeklerin’ ifadesi hakaret değilmiş. Ayrıca bu ifadenin ‘olgusal temeli’ varmış. Yani ‘deney/gözlemle doğrulanabilecek kadar doğru’ bir ifade imiş. ‘Öz yurdunda garipsin, öz vatanında parya.’ Söyleyecek başkaca da söz bulamıyorum. Çok ama çok üzgünüm” sözleriyle paylaştı. Mesajın ekinde de mahkeme kararı yer aldı. Kararı paylaşırken hakaret konusu olayı “buzlayan” Altun, hâkimin adını ve gerekçesini ise açıkça takipçilerine gösterdi. Bu nedenle hâkimin adını deşifre eden Altun, devamında şunu yazdı:
“En üzüldüğüm de kendisinden adalet talep ettiğimiz bir hâkimin, hakareti ‘kitabına uydurarak’ daha da ileri götürmesi. İdeolojik taassubun ete kemiğe bürünmüş hali bu. Yargı gücüne yaslanan bir zorbalık olması ise cabası. Hala şoktayım.”
Fatmanur Altun’un eşi olan Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da Twitter hesabından isim vermeden hâkimi sert sözlerle eleştirdi. Altun, “Demokrasi, insan hakları ve adalet idealleri doğrultusunda, elbette bağımsız Türk yargısı içine sızan, adaletin tesisi ve temini için çalışmak yerine ideolojik körlükle, örgütsel saiklerle ve vesayet hevesiyle hareket eden unsurlarla mücadele edeceğiz. Adalet mülkün temelidir” mesajını paylaştı.
HSK’dan jet soruşturma
Altun ailesinin bu tepkisinin ardından HSK harekete geçti. HSK 1. Daire, hâkim Günay Güner hakkında soruşturma izni verdi ve olayı araştırması için başmüfettiş görevlendirdi. Müfettiş, dava dosyasını inceledikten sonra, hâkimin savunmasını alacak ve HSK’ya rapor sunacak. HSK da hâkim hakkında soruşturma sonunda disiplin cezası verip vermeyeceğine karar verecek.
Bahçeli için de hâkime inceleme
HSK, bu hafta da MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin bir hakaret davasında mağdur sıfatıyla ifadesinin alınması amacıyla Ankara’ya talimat yazan Hendek 1. Asliye Ceza Mahkemesi hâkimi hakkında da inceleme başlatmış, müfettiş görevlendirmişti.
Peki Türkiye’de yakın dönemde hangi sözler ifade özgürlüğü içerisinde değerlendirildi ve hangi sözler hakaret kabul edilerek soruşturmalar açıldı?
Serbestiyet araştırmıştı:
İfade özgürlüğü kapsamına girenler
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu hakkında söylediği sözler ifade özgürlüğü olarak değerlendirildi ve bu sözler hakkında soruşturma açılmasına gerek görülmedi:
- Sus da adam sansınlar.
- Türkiye’nin bu tarihi mücadelesini sürekli fitneyle iftirayla lekelemeye çalışan her kim olursa olsun haysiyetsizdir, onursuzdur, şerefsizdir, alçaktır, haindir.
- Yüreksiz.
- Siyasetle alakası yok.
- Zekâ yoksunu.
- Yalanların ve iftiraların yayılmasına hizmet eden.
- Cahil, izansız, vicdansız.
- Terbiyesiz.
- Beceriksiz, çaresiz, ilgisiz.
- Tescilli yalancı.
- İftiracı.
- Kalbi kin ve nefretle kararmış mahlûk.
- İnsanlıktan nasibini almamış.
Erdoğan’ın sınırsız ifade özgürlüğü var
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başka kişi ve gruplar hakkında söylediği sözler de ifade hürriyeti sınırları içinde kaldı:
- Gezi Parkı’ndaki protestolara katılanlara: “Bunlar terörist gençler.”
- ODTÜ protestolarına katılanlara: “Bunlar ateist, bunlar terörist.”
- Devlet Bahçeli’ye: “Aile nedir bilmez, bunun böyle bir derdi yok.”
- Cumhurbaşkanlığı Sistemi referandumunda ‘hayır’ diyenlere: “Bunlar bölücü terör örgütüne destek verenlerdir.”
İfade hürriyetinden en çok yararlananlar listesinde Soylu ikinci
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da ifade hürriyetini en geniş ölçekte kullanan siyasetçiler arasında.
Şikâyet olmasına rağmen yargı makamları Soylu’nun aşağıdaki sözleriyle ilgili soruşturmaya gerek görmedi:
- Ekrem İmamoğlu’na: “Ahmağa söylüyorum, bedelini ağır ödeyecek.”
- TİP milletvekili Barış Atay’a: “Tecavüzcü PKK yöneticilerinin talimatıyla HDP’den milletvekili olan PKK ve DHKP-C artığı; benden ‘tecavüzcü kollayıcı’ olmaz da senden tam tecavüzcü olur… Tuma’nın kollayıcısı dikkat yakalanma…”
- Sözcü yazarı Saygı Öztürk’e: “Bugünden sonra bu namus düşmanını kim muhatap alırsa, gözümde aynı namussuzluğun ortağıdır, haysiyet celladıdır.”
- ODA TV yazarı Müyesser Yıldız’a: “Benim üzüntüm PKK seviciliğin değil, devlet gömleği giymiş pespayelerle iş tutmandır.”
- Prof. Dr. Baskın Oran’a: “alçak, uşak.”
Ve ifade özgürlüğü kapsamına girmeyenler
Ama ifade hürriyeti konusunda Türkiye’de herkes bu kadar şanslı değil. Cumhurbaşkanına hakaretten ceza alanlar ya da soruşturulanlar:
- Sebahat Tuncel’in 1 yıl hapis cezası yemesine sebep olan “Recep Tayyip Erdoğan, kadın ve Kürt düşmanıdır” ifadesi.
Kemal Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında söylediği ve 5’er bin lira para cezası kesilen sözleri:
- “(Deniz Feneri davası) Bu dava aynı zamanda Sayın Başbakan’ın yakın arkadaşlarının hırsızlık, yolsuzluk yapma haklarını tescil eden davadır.”
- “Sen dini istismar ediyor, sömürüyorsun. Dindarlık taslıyorsun, senin dindarlıkla bir ilgin de yok.”
- “Recep Tayyip Erdoğan bir bölücüdür, toplumu böler. Erdoğan dindar görünümlü bir din tüccarıdır.”
Abdullah Gül’ün eski danışmanı ve gazeteci Ahmet Sever’in kitabında Erdoğan hakkında kullandığı ifadeler:
- “Kitapları bombadan daha tehlikeli gören bir iktidar daha doğrusu tek adam vardı karşımızda.”
- “Bir dediği bir dediğini tutmuyor devamlı kendisiyle çelişiyor.”
- “Her şey bir kişinin doymak bilmeyen güç ve yetki açlığına kurban edildi. İlk dönemde büyük emeklerle biriktirilen krediler ve sermaye tek adam tarafından adım adım hoyratça harcandı.”
- “Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidarda kalmasını sağlamak amacıyla bir sistem kuruldu. Herkesi sindirmek, korkutmak, yıldırmak ve susturmak için kurulan bu sistemin her yerde hafiyeleri zaptiyeleri var.”
Ve cezaya çarptırılan ya da soruşturulan başka ifadeler:
• Cem Uzan’ın 2003 yılında dönemin başbakanı Erdoğan’a yönelik söylediği ve 8 ay hapis cezası aldığı “Allahsız adam” ve “Kalleş” sözleri.
• Meral Akşener’in bir mitinginde sarf ettiği “Cumhurbaşkanının terörist dediği Denizlililer, nasılsınız, iyi misiniz? Koca yürekli Denizlililer, size terörist dediler, iyi misiniz? 18 milyon seçmene terörist diyen bir Cumhurbaşkanı. Bunun ne kadar acı, kötü bir tanımlama olduğunu biliyorsunuz” ifadeleri.
• Cumhuriyet gazetesi muhabiri Canan Coşkun’un Can Dündar ve Erdem Gül’ün tutuklanmasına ilişkin yazdığı “Erdoğan buyurdu, gazetecilik tutuklandı” haberinde kullandığı ifadeler.
• Alev Doğa isimli vatandaşın sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda kullandığı “Tanrı belanı versin leş Tayyip Erdoğan” ifadeleri.
• Halil Arda isimli vatandaşın Facebook hesabından yaptığı paylaşımda kullandığı “Erdoğan da eşcinseller gibi dönmüş, kısaca bunlara dönme diyoruz” cümlesi.
• TKP üyesi Taylan Özdemir’in sosyal medyada paylaştığı ve 11 ay hapis cezası aldığı “Bu ülkenin hırsızı da katili de aynı kişi ‘Recep Tayyip Erdoğan’ ve son olarak yargılanacaksınız #HırsızKatilErdoğan…” cümlesi.
• Antalya’da sokak röportajı sırasında yaptığı konuşmada iktidarı eleştiren, evi basılan ve gözaltına alınan 49 yaşındaki İsmail Demirbaş’ın kullandığı; “Recep Tayyip Erdoğan’ın vatan hainliğinden acilen yargılanması gerekiyor” ifadesi.
• Eski Devlet ve Sağlık Bakanı Rıfat Serdaroğlu’nun gözaltına alınmasına sebep olan, bir yazısında kullandığı “Namussuzlar baştacı, namuslular namuslu olmaktan hükümlü…” ifadesi.
Tiyatro oyuncusu Metin Akpınar’ına bir televizyon programında sarf ettiği cümleler:
- “Bireylerin özgür iradesiyle geleceklerini tayin edebildikleri rejim demokrasidir. Bizim polarizasyondan, bu kargaşadan kurtulabilmemizin tek çaresi de demokrasi diye düşünüyorum. Oraya ulaşabilirsek ne ala, kavga dövüş olmaz, biz bu işin içinden çıkarız. Ulaşamazsak her faşizmin olduğu gibi, karşılaştığı gibi belki liderini ayağından asarlar, belki mahzenlerde zehirlenerek ölür, belki adı geçen başka liderlerin yaşadığı gibi kötü sonlar yaşayabilir ama bize yazık olur, biz harap oluruz”.