Financial Times’daki “Yatırımcılar şokta: Erdoğan Türkiye piyasalarını altüst etti” başlıklı makalenin başlangıç bölümlerinin çevirisini sunuyoruz.
(Katie Martin, Jonathan Wheatley, Adam Samson Londra’dan; Ayla Jean Yackley İstanbul’dan bildiriyor.)
Yeni gelişmekte olan piyasalara yatırım yapanlar, Türkiye’den nâhoş sürprizlere alıştı artık. Ama sonuncusu -sadece dört aydır görevdeki saygın merkez bankası başkanının hafta sonu ve gecenin geç saatlerinde işine son verilmesi- gene de herkesi serseme çevirdi.
Naci Ağbal’ın, ülkenin kilit faiz oranına 2 puan eklemesinin üzerinden ancak 36 saat geçmişken görevden alınması, Pazartesi sabah piyasalar açıldığında Türkiye’nin parasını, hisselerini ve senetlerini serbest düşüşe geçirdi. Uluslararası fon yöneticileri açısından, bu yeterince kötü zaten.
Ama Türkiye’nin kendi para piyasalarının da felce uğraması, darbeyi büsbütün ağırlaştırdı. Yatırımcılar, paralarını çekmelerinin ya da Türk Lirası varlıklarının riskini azaltmanın (“hedge” etmenin) çok zorlaştığını söylüyor. Bu da, yatırımcıların güvenine kalıcı bir darbe olarak yorumlanıyor.
Amundi, Avrupa’nın en büyük aktif yöneticisi. Amundi’nin yeni gelişmekte olan piyasalara bakan bölümünün Londra merkezini yöneten Yerlan Syzdykov, “Tam Türkiye’nin güvenilirliğini yeniden tesis ettiği bir noktaya gelirken insanı gerçekten çileden çıkaran bir durum söz konusu” diyor.
Syzdykov, Türkiye’nin gerek özel sektör, gerekse devlet borçlarının ödenebilirliğine güven temelinde ve Türk Lirasının uzun vâdede değerini koruyacağı varsayımına dayalı bahisleri kabul ediyordu ki, 20 Mart’ın erken saatlerinde Ağbal’ın görevden alındığı haberi herkesi şoke etti. Piyasalar öyle bir kaosa yuvarlandı ki, Syzdykov rota değiştiremedi.
“Çok zor iki gün geçti,” diyor Syzdykov. “Açık pozisyonlarımızı azaltmaya çalışıyoruz. Nötr noktaya getirebildik, ama aşırı yüklüydük. Koşullar [piyasa koşulları] çok ağır. Likidite buharlaşıverdi. Yabancı yatırımcılar çok sinirli, hayal kırıklığı içinde.”
Malî analistler ve fon yöneticisi meslekdtaşları, bu, olumsuza dönmüş yatırımlara hapsolmuşluk hissinin, Türkiye’nin gelecekte ihtiyaç duyacağı dış finansmanı sağlamasını çok zorlaştıracağı ve çok daha pahalı kılacağı kanısında.
Halen görevde olmayan eski bir Türk yetkilisi, “Piyasalar Ağbal’ın atanmasını köklü bir değişiklik gibi algıladı” diyor. “Risk fonları ve diğer yatırımcılar getirdiler paralarını. Ama ben cumhurbaşkanının asla değişmeyeceğini biliyordum. Bu da aslında bize kural diye bir şey olmadığını söylüyor. Cari işlemler açığınızı finanse edecek insanlara böyle davranamazsınız.”
Çeviri: Serbestiyet