Halkın direnişiyle atlatılan 15 Temmuz (2016) darbe girişiminin üstünden dört yıl geçti. Bu direnişte bazı siyasetçiler; ordu, emniyet ve yargı mensupları halkla birlikte hareket etti ve öne çıktı.
Peki, darbe girişiminden dört yıl sonra o gecenin bazı kahramanları bugün nerede? Bu dört yıl içinde başlarına neler geldi?
Serbestiyet, birçoklarının tersine o gece darbeye direndikleri hususunda hiçbir kuşku bulunmayan bazı milletvekili ve devlet görevlileriyle ilgili gelişmeleri derledi.
Milletvekilleri: 15 Temmuz gecesi, kapalı olmasına rağmen 107 milletvekili darbeye karşı direnmek için TBMM’ye geldi. Bu milletvekillerinden 81’i AK Parti, 16’sı CHP ve 10’u MHP milletvekiliydi. 81 AK Parti milletvekilinden 38’i bir sonraki seçimlerde aday gösterilmedi.
Tekrar aday gösterilmeyenler arasında o gece Meclis’e ilk giden AK Parti milletvekilleri Aydın Ünal ve Ahmet Gündoğdu da vardı.
AK Parti WhatsApp grubunda Meclis’e gitme fikrini ilk ortaya atan milletvekillerinden Mustafa Yeneroğlu da partisinden istifa ederek, DEVA Partisi’ne katıldı.
15 temmuz gecesi darbeye direnmek üzere önce İstanbul İl Başkanlığı’na, ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı karşılamak üzere havalimanına giden milletvekilleri Mehmet Metiner ve Metin Külünk de yeniden aday gösterilmedi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de o gece Meclis’e ilk ulaşan ve kürsüye çıkan milletvekilleri arasındaydı. Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın divana oturttuğu Özel, geçtiğimiz Mayıs ayında AK Parti sözcüleri tarafından darbecilikle suçlandı.
Mehmet Şanver: Korgeneral Mehmet Şanver, 15 Temmuz darbesi sırasında Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın iki numaralı koltuğu olan Muharip Hava Kuvvetleri’nin komutanıydı. 15 Temmuz akşamı, Moda’da kızının düğünündeydi ve aralarında Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal’ın da olduğu diğer davetli komutanlarla birlikte derdest edilip Akıncı Üssü’ne götürülmüştü. Emekli korgeneral Şanver’in darbe haberini aldıktan sonra darbeciler tarafından derdest edilene kadar bir buçuk saat boyunca kendisine bağlı Eskişehir’deki Hava Harekat Merkezi’ne verdiği darbe karşıtı emirler o gece darbeye karşı verilen ilk emirler oldu ve darbenin bastırılmasında önemli bir rol oynadı. Şanver, darbenin ardından yapılan Ağustos Şura’sında beklendiği üzere Hava Kuvvetleri Komutanlığı yerine, orgeneral rütbesiyle Harp Akademileri Komutanlığı’na atanınca görevi kabul etmeyerek istifa etti. Bugün DEVA Partisi kurucuları arasında yer alıyor.
Zekai Aksakallı: 15 Temmuz 2016’nın Özel Kuvvetler Komutanı Tümgeneral Aksakallı, Astsubay Ömer Halisdemir’e, Ankara’daki Özel Kuvvetler Komutanlığı’nı teslim almak üzere Diyarbakır’dan gelen Tuğgeneral Semih Terzi’yi vurma emrini vererek darbenin önlenmesi adına en kritik kararı almıştı. O gece televizyonlara bağlanarak “Paralel ihanet şebekesi darbe girişiminde bulunmaya çalışıyor ama başarılı olamayacak. Kısa sürede duruma el koyacağız. Duruma hakimiz. Yüce milletimiz merak etmesin” sözleriyle halkı teskin etmişti. Darbenin ardından, darbenin bastırılmasının kahraman komutanı olarak o gece yaptıkları haberlere konu oldu. Ankara’daki en güvenilir generallerden biriydi. Suriye’ye yönelik Fırat Kalkanı operasyonunu yönetti, böylece şöhreti daha da arttı. Ama ardından ifade verdiği mahkemede “TSK’da kriz ve olağanüstü durumlarda ilk haber alınır alınmaz ‘Personel kışlayı terk etmesin’ emri verilir. Birlik komutanları kışlalarında mesaiye devam eder. Her zaman uygulanan bu temel ve basit kural 15 Temmuz 2016’da ilk haber alındığı zaman uygulanmamıştır. Uygulansaydı darbe girişimi baştan açığa çıkardı” deyince Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ile karşı karşıya geldi. Herkes Ankara’da daha üst düzey bir pozisyona atanmasını beklerken, 2017 yılında Gelibolu’daki 2. Kolordu Komutanlığı’na atandı. Hâlâ korgeneral rütbesiyle bu görevde. Adı uzun süredir medyada anılmıyor.
Selim Temurci: Darbe sırasında AK Parti’nin İstanbul il başkanıydı. Darbeye karşı AK Parti il teşkilatını örgütledi, parti üyelerini partinin il ve ilçe başkanlıklarına çağırdı, Sütlüce’deki AK Parti İstanbul İl Başkanlığı’nı işgale gelen darbecilere direndi. Ardından Cumhurbaşkanı’nın uçağının ineceği Atatürk Havalimanı’nın darbecilerden kurtarılmasında rol oynadı. Darbe gecesi havalimanında kameraların karşısına geçen Cumhurbaşkanı’nın hemen yanı başındaydı. 2017 referandum kampanyasında da partinin il başkanıydı. Temurci, 9 Şubat 2018’de görevinden istifa etti. Ardından Ahmet Davutoğlu ile birlikte AK Parti’den istifa ederek Gelecek Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı.
Nedim Yamalı: 15 Temmuz sırasında AK Parti Ankara İl Başkanı’ydı. 146 vatandaşın darbeciler tarafından şehit edildiği başkentte darbeye karşı AK Parti teşkilatının direnişini örgütleyen isimlerden biriydi. 2018 yılında yapılan genel seçimlerde aday olmak için görevinden istifa etti. Fakat açıklanan milletvekili listesinde kendisine yer bulamadı. O da Ahmet Davutoğlu ile birlikte AK Parti’den istifa ederek Gelecek Partisi’nin kurucusu oldu.
Harun Kodalak: Ankara Cumhuriyet Başsavcısı’ydı. 15 Temmuz darbe girişiminin sürdüğü ve henüz Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklama yapmadığı saatlerde darbe girişimine soruşturma açtı. 2017 yılında HSYK 1. Daire tarafından, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı görevinden alınarak,tenzili rütbe ile Yargıtay’a düz savcı olarak atandı.
Necip İşçimen: Ankara Anayasal Düzene Karşı Suçlar Bürosu Başsavcı Vekili’ydi. Darbe girişiminin tüm hızıyla sürdüğü saatlerde cuntacılar hakkında soruşturma başlatıp yakalama kararı verdi. O gece bağlandığı NTV canlı yayınında, “Aziz Türk Milleti’nin üzerine silah sıkan, darbe heveslisi, eli kanlı katillere gereken cezalar verilecektir. Bunlarla hareket eden, cebir şiddet eylemine katılan sivil kişilerle ilgili de şahsım tarafından gözaltı kararı verilmiştir” şeklinde bir açıklama yaptı. Darbenin beyni olan Yurtta Sulh Konseyi üyelerinin yer aldığı çatı iddianamesini hazırladı. Ardından Bilişim Suçları Bürosu’na atandı.
Mustafa Çalışkan: Darbe sırasında İstanbul Emniyet Müdürü’ydü. Boğaziçi Köprüsü’ne giderek darbeye karşı direnişe katılmış, koruma polisi burada şehit olmuştu. 2018 yılında o geceye dair tanıklığını ve görüşlerini paylaştığı bir kitap yayımladı. 2020’nin Haziran ayında görevden alınarak, pasif bir görev olan Emniyet Genel Müdür Yardımcılığı’na atandı.