Adalet Bakanı Bekir Bozdağ aradan üç ay geçtikten sonra, 15 Temmuz darbe girişiminin arkasındaki isim Fethullah Gülen’in iadesi için ABD’ye gidiyor. Çarşamba günü Washington’da Adalet Bakanı Loretta Elizabeth Lynch ve üst düzey yetkililerle görüşecek. Bozdağ’a TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, komisyon üyeleri AKP’li Hakkı Köylü, CHP’li Ömer Suha Aldan ve MHP’li İsmail Faruk Aksu da eşlik ediyor.
'İlişkiler bir terörist yüzünden olumsuz bir noktaya gelmesin'
Salı günü öğlen saatlerinde yola çıkan Bozdağ, öncesinde gazetecilerin sorularına şu yanıtları verdi:
"ABD için Usame Bin Ladin ne anlam ifade ediyorsa, Türkiye devleti için de Fetullah Gülen o anlamı ifade ediyor. İade edilmemesi veya iade sürecinin zamana yayılması Türkiye ile ABD arasındaki ilişkileri olumsuz etkileyecektir. Biz istiyoruz ki Türkiye ile ABD arasındaki ilişkiler, bir terörist yüzünden olumsuz bir noktaya gelmesin.
Dosyada bize göre terörist Fetullah Gülen'in Türkiye'ye iadesi için gerekli olandan daha fazlası var. Bugüne kadar Türkiye'den istenen iadeler veya geçici tutuklama talepleri, sadece ABD'nin değil başka ülkelerin Türkiye'den istedikleri, bunlarla mukayese ettiğimizde de dosyaların sıhhati açısından baktığımızda en dolu dosya Fetullah Gülen'in geçici tutuklanma talebini içeren dosya ve iade dosyalarıdır. Altı dolu dosyalar, iadesi için aramızdaki sözleşmenin öngördüğü şartları fazlasıyla taşımaktadır."
Son olarak 10 Eylül tarihinde, 15 Temmuz darbe teşebbüsü ile ilgili Ankara Sulh Ceza Hakimliği’nin verdiği yakalama kararı ABD’ye iletildi. Bu, 1981 tarihli sözleşmenin 10.maddesine dayanarak yapıldı ve Gülen’in acil tutuklanması gerektiği belirtildi. Adalet Bakanı Bozdağ bu konuda “neden acil tutuklanması gerektiğine ilişkin somut gerekçeler ve bu gerekçelerin üzerine inşa edildiği somut deliller de dosyanın içerisine konuldu” demişti.
28 Eylül’de ‘bir iki güne kadar’ geçici tutuklama talebiyle ilgili nihai değerlendirme sonucunun iletilmesinin beklendiğini söylemişti. Ancak henüz bir yanıt alınamadı.
Bozdağ, 10 Eylül tarihinden itibaren soruşturmalar kapsamında elde edilen yeni delilleri ABD Adalet Bakanı Lynch ile paylaşacak.
ABD Adalet Bakanlığı yetkilileri Ankara'daydı
Darbeden yaklaşık bir ay sonra, 22 Ağustos’ta ABD Adalet Bakanlığı’ndan bir uzman ekip gelmiş, darbe iddianamesiyle ilgili belgeler Türk yetkililerle birlikte incelenmişti. Aynı günlerde ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden da Ankara’ya gelmiş ve şunları söylemişti:
“Daha önce de söylediğim gibi ABD’li heyet, sizin uzmanlarınızla yakın işbirliğiyle çalışıyor. Kanıtları topluyorlar, ABD’den Gülen’in Türkiye’ye iadesi talebi üzerinde çalışıyorlar."
Daha önce hiç bu kadar sayıda avukatın bir davayla uğraştığını görmemiştim. Fakat ABD hükümeti ne kadar güçlü olursa olsun, Obama ne kadar yetkili olursa olsun, herhangi birini iade yetkisine sahip değil. Mahkeme haricinde kimse karar veremez. Başkan bunu kendi eline alırsa, güçler ayrılığını ihlal ettiği için görevden alınır."
Türkiye’nin iade için ABD'ye ilettiği belgeler
Türkiye ilk olarak, 15 Temmuz darbe girişiminden dört gün sonra ABD’ye Fethullah Gülen’in iade edilmesi için dört ayrı dosya iletti. 15 Temmuz 2016’dan öncesine ait olan bu dosyalar şunlardı:
* Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı ve Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen, Fethullah Gülen Terör Örgütü / Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ / PDY) hakkındaki Çatı İddianame,
* İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, FETÖ/ PDY’nin Selam Tevhid soruşturmasına kumpas kurduğu iddiasıyla ilgili iddianame,
* İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin FETÖ / PDY’nin "Tahşiyeciler"e kumpas kurduğu iddiasına dair mahkeme tarafından kabul edilen iddianame,
* Bursa 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kabul ettiği FETÖ/ PDY iddianamesi.
Bakanlık, 1981 tarihli Suçluların İadesi Anlaşması’na dayanarak Gülen hakkında geçici tutuklama kararı alınmasını talep etti.
Adalet Bakanlığı yetkilileri, Türkiye’nin iade talebinin ulaşmasından sonra iade sözleşmesinin 9.maddesinin 2.fıkrasına göre Gülen’in tutuklanması gerektiğini belirtiyor.
Adalet Bakanlığı yetkilileri, tutuklama talebinin gerçekleşmesi halinde, Türkiye’nin iade talebi hakkında verilecek karara kadar süreceğini belirtiyor.
Kaynak: Al Jazeera, AA