Hikâye, Afgan uyruklu Vahid Tutakil’in, nükleer caydırıcı deniz güçlerinin Kraliyet üssü HMNB Clyde’a gelip gitmek için kullandığı Gare Loch güzergâhına bakan Aldonaig çiftliğini kiralamasıyla başladı.
Vahid Tutakil, daha önce Afganistan’da ABD askerlerinin öldürülmesi çağrısında bulunan bir Afgan vatandaşı. Kardeşi ise Taliban’ın Kabil’deki komutanlarından.
Aldonaig çiftliği İngiliz bahriyelilerin kullandığı yerleşim birimlerine bakıyor; çiftlik evi de üsten yaklaşık 8 km uzaklıkta.
Tutakil’e yazdığı tebligatta evi boşaltmasını rica eden ev sahibi ise İran donanmasında eski bir teğmen olan İran uyruklu Al Taghi.
Şu anda Kanada’da bulunan Taghi, konuyla ilgili haber yapan Sky News’e 1979’daki İran devrimi sırasında diğer deniz subaylarıyla birlikte görevden alındığını söyledi.
Taghi 8 Ekim tarihli bir tebligatla Tutakil’in Aldonaig Çiftliği’nden ayrılmasını istedi.
Nasıl oldu?
Vahid Tutakil, Kraliyet Donanması’nın nükleer denizaltılarına ev sahipliği yaptığı HMNB Clyde’den dört mil uzaklıktaki Aldonaig Çiftliğini kiraladı.
Nükleer savunma üssünün yakınında bir kasabada yaşayan İngilizler, Tutakil’in “şüpheli buldukları” davranışlarının ardından Savunma Bakanlığı yetkilileriyle direkt temasa geçti.
Komşuların iddialarına göre, 10 Ağustos’ta Aldonaig Çiftliği’nde sekiz Afgan vatandaşını taşıyan iki araba görülmüş. Ziyaretçiler, yoldan geçenlerin sorularını Londra’dan geldiklerini söyleyerek geçiştirmiş.
Argyll & Bute Belediyesi’nden Meclis Üyesi George Freeman, Sky News’e yerel halk arasındaki endişeleri şöyle anlattı:
“Tepenin hemen üzerinde Faslane ve Coulport’un hemen yanında oturuyoruz. Ülkenin nükleer caydırıcı sistemi burada, bu yüzden çok hassas bir alan. Ve burada Taliban’ı desteklediğini kabul eden insanlar olduğu gerçeğiyle karşı karşıyayız.”
İskoç Afgan Derneği’nin de başkanı olan Tutakil, tehlikeli biri olmadığı konusunda ısrar ediyor ve “çiftçi olmayı sevdiği” için bu bölgede araziyi kiraladığını söylüyor.
Sky News’un komşularının endişelerine dair bir sorusuna Tutakil, çiftliğin, İngiltere’nin dört bir yanından Afgan vatandaşları tarafından ziyaret edildiği cevabını verdi.
Tutakil 8 Afgan’ın 10 Ağustos’ta iki araçla ziyaret gerçekleştirdiği iddiasına itiraz etti, ancak 12 Haziran’da Afganistan’daki Hizbülislam partisinin üyeleri tarafından ziyaret edildiğini kabul etti.
Hizbülislam’ın kurucusu ve mevcut lideri eski Başbakan Gulbeddin Hikmetyar, en son Taliban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesine destek sözü vermişti.
Tutakil’in ofisinin duvarında Hikmetyar’la çekildiği bir fotoğraf da var.
Vahid Tutakil Sky News’e şunları söyledi: “Arkadaşlarım beni Birmingham, Londra’dan gelip ziyaret ettiler. Bu yıl sadece beni ziyaret etmeye ve Afganistan’daki durum hakkında konuşmaya geldiler.”
Faslane üssüne yakın bir yerde gerçekleşen toplantıyla ilgili endişeleri anlayıp anlamadığı sorulduğunda, “Evet, ancak İngiltere veya İskoçya hakkında bir toplantımız olmadı. Afganistan, Afganistan’da ne olacağı ve nasıl olacağı hakkında konuştuk. İngiltere’den Afganistan halkına nasıl yardım edebiliriz? Bunu konuştuk. Bu çiftliği kiraladım çünkü çiftçi olmayı ve İskoçya’nın havasının tadını çıkarmayı seviyorum” dedi.
Tutakil, Afganistan’dan İngiltere’ye 2001 yılında geldi ve İskoçya’nın batısına yerleşti. Kendisi bir zamanlar “Usame bin Ladin” pizzaları satan bir restoranın sahibi.
Facebook profilindeki bir fotoğrafta Afganistan’da, silahlı adamlarla birlikte bir tüfek tutarken görülüyor.
Tutakil Sky News’e, fotoğrafın, Taliban komutanı olarak şu anda da sürdürdüğü görevine başlamak üzere serbest bırakılmadan önce kardeşinin kaldığı Bagram hapishanesinde çekildiğini ve kendisine eşlik eden silahlı adamların Hizbülislam partisinden korumalar olduğunu söyledi.
Tutakil 2018’de, Glasgow’daki bir İçişleri Bakanlığı binasında açlık grevindeki iki sığınmacıyı desteklemek için düzenlediği protestodaki rolü nedeniyle tutuklanmıştı.
Tutakil ayrıca Sky News’e, Taliban’ın devralmasından bu yana Afganistan’ın “Avrupa’dan daha güvenli” olduğunu söyledi.
Bu yılın Nisan ayında, komşuların Aldonaig çiftliğinin kayıtlı sahibi Al Taghi’ye, arazide ateş yakılması nedeniyle şikâyette bulunduğu da kaydedildi.
Ayrıca polise daha önce birkaç kez “gürültü”, “yasadışı toplanmalar” ve “çevreyi pisletme” gibi şikâyetlerin yapıldığı da bildirildi.