Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı için oyların yüzde 55,5’ini alan DEM Partili Abdullah Zeydan, seçimin ardından YSK kararıyla sonuçlanan mazbata kriziyle gündem oldu.
Devlete yakınlığıyla bilinen Pinyanişi Aşireti
Abdullah Zeydan’ın ailesi ve ailesinin liderliğini yaptığı Pinyanişi Aşireti devlete yakınlığıyla biliniyor. Hakkari Yüksekova, Van Başkale, Ağrı Doğubeyazıt’ta da mensupları olan aşiretin birçok mensubu korucu hatta aşiretin mensuplarının 1915 Ermeni Tehciri sırasında Hamidiye Alayları’na katıldığı da söyleniyor. Aşiretin mensuplarından biri de Yılmaz Erdoğan.
Abdullah Zeydan’ın babası Mustafa Zeydan.
Abdullah Zeydan’ın 2011’de hayatını kaybeden babası Mustafa Zeydan, Pinyanişi Aşireti’nin lideri olarak biliniyordu. İlk olarak 1963 yerel seçimlerinde CHP’den Hakkari Yüksekova Belediye Başkanlığı’na seçilen Mustafa Zeydan, 1980 darbesine kadar aralıksız olarak bu görevde kaldı. Mustafa Zeydan 1968 yerel seçimlerinde Güven Partisi’nden, 1973 ve 1977 yerel seçimlerinde ise Adalet Partisi’nden Yüksekova Belediye Başkanı seçildi.
12 Eylül’den sonra siyasete ilk olarak 1983 seçimleri öncesinde, 12 Eylül rejiminin “mirasçısı” olarak emekli Orgeneral Turgut Sunalp liderliğinde kurulan Milliyetçi Demokrasi Partisi’nde dönmek istemiş ancak Milli Güvenlik Konseyi’nden siyaset yapma izni alamamıştı.
Mustafa Zeydan, Ağar’ı desteklemişti
1984 yerel seçimlerinde Erdal İnönü liderliğindeki SODEP’ten Hakkari Yüksekova Belediye Başkanı seçilen Mustafa Zeydan, 1989’da ise Bülent Ecevit liderliğindeki DSP’den Yüksekova belediye başkanlığına aday oldu ancak SHP’nin adayı Necdet Buldan’a kaybetti. Necdet Buldan, HDP eski eş Genel Başkanı Pervin Buldan’ın 1994 yılında faili meçhul cinayet snonucu öldürülen eşi Savaş Buldan’ın kardeşi.
Mustafa Zeydan’ın bundan sonraki siyasi yaşamı sağ partilerde devam etti. 1991 ve 1995 seçimlerinde DYP’den Hakkari milletvekili seçilen Zeydan, 1999 seçimlerinde de ikinci sıradan milletvekili adayı olmasına rağmen partisinin Hakkari’de bir milletvekili çıkartması nedeniyle seçilemedi. 1997’de Hüsamettin Cindoruk liderliğinde DYP’den ayrılanların kurduğu Demokrat Türkiye Partisi’ne (DTP) katılan Mustafa Zeydan, bir yıl sonra DYP’ye geri dönmüştü.
Dönemin DYP Genel Başkanı Tansu Çiller’le ters düşen Mustafa Zeydan, Çiller’e karşı genel başkanlığa hazırlanan Mehmet Ağar’ın toplantısına katıldı.
Mustafa Zeydan, 2002 seçimlerinde Hakkari’den bağımsız milletvekili seçildi. Meclis’e girmesinin ardından ilk önce ANAP’a katılan Mustafa Zeydan, 2003’te ise AK Parti’ye katılarak yasama döneminin sonuna kadar AK Parti’de kaldı.
Mustafa Zeydan’ın ağabeyi Ahmet Zeydan ise 1961’de CHP’den, 1968’de Güven Partisi’nden, 1977’de Adalet Partisi’nden olmak üzere üç farklı dönem Hakkari’den milletvekili seçildi.
Ağabeyi, AK Parti’den vekil oldu, 2021’de CHP’ye katıldı
2007 seçimlerinde ise Mustafa Zeydan yerine oğlu Rüstem Zeydan AK Parti’den milletvekili seçildi. AK Parti’den 2019’da istifa etti. 2021’de CHP’ye katıldı. Rozetini Kemal Kılıçdaroğlu taktı.
“Genel Başkan Sn. Kemal Kılıçdaroğlu‘nun nazik davetleri üzerine Cumhuriyet Halk Partisi‘ne katıldım. Kamuoyuna sevgi dolu saygılarımla duyurulur” mesajını paylaştı.
2011’den bir haber: “AK Partili vekilin oğlu BDP’ye katıldı”
13 Mart 1972’de Hakkari Yüksekova’da doğan Abdullah Zeydan, 2012 yılında aşiretinden 100 kişiyle birlikte DEM Parti’nin öncülü olan BDP’ye katıldı. Abdullah Zeydan’ın BDP’ye katılması “AK Partili Mustafa Zeydan’ın oğlu BDP’ye katıldı” gibi başlıklarla haberlere konu oldu.
Abdullah Zeydan, 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 seçimlerinde HDP’den Hakkari milletvekili seçildi.
4 Kasım 2016’da dokunulmazlıkları kaldırılan Selahattin Demirtaş’ın da aralarında olduğu diğer HDP milletvekilleriyle birlikte gözaltına alınarak tutuklandı. Zeydan ve Demirtaş, koğuş arkadaşı oldu.
Abdullah Zeydan, “PKK sizi tükürüğünde boğar” sözleri nedeniyle “terör örgütüne yardım etme” ve “terör örgütü propagandası yapma” suçlarından 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı.
“O sözleri DEAŞ için söyledim”
Mayıs 2017’de yargılandığı davanın ilk duruşmasında yaptığı savunmasında, “PKK sizi tükürüğünde boğar” sözleriyle ilgili şunları söyledi:
“’PKK sizi tükürüğünde boğar’ sözü manipüle edildi. Ben o sözü asla Türkiye halklarına ve devletine söylemedim. Bu sözlerim yandaş medya tarafından çarpıtıldı. Konuşmamın bütünü incelendiğinde devleti hedef almadığım görülecektir. Bu cümle DEAŞ’a karşı kullanılmıştır, o yönde bir tepkidir. Yaptığım konuşmanın hiçbir yerinde devlete ilişkin bir söz yoktur. Bu söz Türkiye’de DEAŞ’ın saldırılarına destek veren ve DEAŞ kastedilerek yapılan bir konuşmadır. Bu konuşmadan dolayı çok büyük sıkıntılar çektim. Sizin karşınıza çıkmadan mahkum edildim. Asla bir insanın bir damla kanının atmasını istemem. Linç edilmeme rağmen ülkenin geleceği adına kimseye kin ve öfke duymadım.”
Abdullah Zeydan, 6 Ocak 2022’de cezasının infazının tamamlanması üzerine tahliye edildi.
31 Mart yerel seçimlerinde Neslihan Şedal ile birlikte DEM Parti Van Büyükşehir Belediye eş Başkan adayı olarak gösterildiler. Seçim sonrasında yaşanan mazbata krizinde YSK’nın DEM Parti’nin itirazını kabul etmesi üzerine mazbata kendisine teslim edildi.
Bir diğer kardeş 2019’da AK Parti adayı
Abdullah Zeydan’ın kardeşi Teoman Zeydan ise 2019 seçimlerinde AK Parti’nin Hakkari Yüksekova belediye başkan adayı olmuştu. 2022 yılında Teoman Zeydan’ın oğlunun düğününde nikah şahitliğini dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yaptı.
Teoman Zeydan.
Abdullah Zeydan’ın bir diğer kardeşi Yücel Zeydan ise 1992’de PKK’ya katılmış ve 2002’de güvenlik güçleriyle çıkan bir çatışmada öldürülmüştü. 1998 yılında oğluyla ilgili çıkan haberler üzerine Mustafa Zeydan, “Örgütün ikinci adamı Şemdin Sakık ifadesinin bir bölümünde, Yücel’in 1994’te öldürüldüğünü itiraf etti. Oraya gidenin sonunun bu olacağını bildiğim için üzülmedim, aksine çok sevindim. Devlet bile bu konuda bana zaman zaman güvenmedi. ‘Hayır efendim oğlu dağda, yine de siyaset yapıyor’ denildi. Ama çok şükür olay ortaya çıktı” diye konuştu. Ancak oğul Yücel Zeydan 1994’te değil, 2002 yılında hayatını kaybetmişti. Yücel Zeydan, örgüt içinde kendisine kod isim olarak ağabeyi Rüstem’in adını kullandı.
Abdullah Zeydan’ın kardeşlerinden Kurtuluş Zeydan ise, TRT 1 Kanal Koordinatörlüğü yaptı ve hâlâ TRT’de çalışıyor.
Mustafa Zeydan’ın kardeşlerinden Osman Zeydan’ın oğlu Ali İhsan Zeydan da 1994 yılında DYP’den Yüksekova Belediye Başkanı seçildi. 1999 seçimlerinde Ali İhsan Zeydan seçimleri kaybederken kardeşi İsmail Rüştü Zeydan Yüksekova’ya bağlı Büyükçiftlik Beldesinde DYP listesinden girdiği belediye başkanlık seçimlerini kazandı. Ali İhsan Zeydan, 2004 ve 2009 seçimlerinde bu kez AK Parti’den girdiği seçimleri yine kazandı.
2013 yılında PKK’lı Yücel Zeydan ile Ecevit Umman için verilen mevlite katılan Ali İhsan Zeydan ile İsmail Rüştü Zeydan, DEM Parti’nin öncüllerinden olan Barış ve Demokrasi Partisi’ne (BDP) katıldı. Daha önce Yüksekova Çetesi davasında yargılanan Ali İhsan Zeydan burada yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Kürt Halk Önderi Sayın Abdullah Öcalan’ın bu süreçte Kürt halkının kaygılarını bir tarafa bırakarak ittifak içinde bu süreci güçlü bir şekilde götürerek birlik ve beraberliği sağlama günüdür. Gün kibir, çıkar, kaygı günü değil, gün barış, kardeşlik ve ittifak günüdür.”
İsmail Rüştü Zeydan 2014 seçimlerinde Büyükçiftlik Beldesinde bu kez BDP’den aday oldu ve dördüncü kez başkanlık koltuğu elde etti.
2019 seçimlerinde ise İsmail Rüştü Zeydan tekrar AK Parti’ye döndü ve beşinci kez belediye başkanlık seçimlerini kazandı. 2024 seçimlerinde ise DEM Parti’ye karşı kaybetti.
2007 genel seçimlerinde ise Osman Zeydan’ın diğer oğlu Necip Zeydan, Mehmet Ağar liderliğindeki Demokrat Parti’den (DP) Hakkari Milletvekili adayı olup kuzeni Rustem Zeydan’a rakip olmuştu. DP, 2007 seçimlerinde barajı aşamamıştı.