Başkanlığa giden yolu alışılanın çok dışında seyretti. Kryvyi Rih şehrinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Zelensky, Kiev Ulusal Ekonomi Üniversitesi, Hukuk bölümünden mezunu oldu.
Genç yaşında, Rus televizyonunda oynayan bir komedi şovunun ekibine katıldı. 2003 yılında da, komedi ekibi Kvartal 95’in adını taşıyan başarılı bir TV prodüksiyon şirketinin kurucu ortağı oldu. Ama oyunculuğu da bırakmadı.
Ünlü komedyenin siyasi ve sosyal hicivlerinden, daha sonra çok iyi ilişkiler kuracağı Erdoğan ve Türkiye de nasibini aldı.
Zelensky, ‘Türk Mahallesi’ adıyla yaptıkları özel şovu ‘Haremler yaşasın’ diyerek açtı, sonra da şunları söyledi:
“Erdoğan, bıyıklı böcek. Bizi hapse atacaklarını mı sanıyorsun? En fazla 300 kırbaç cezası keserler.”
Bu yapım şirketi, sahibi Ukraynalı milyarder Ihor Kolomoisky’nin daha sonra Zelensky’nin başkanlık teklifini destekleyeceği Ukrayna’nın 1+1 televizyonu için programlar yaptı.
“Halkın Hizmetkarı”
Zelensky’nin beklenmedik siyasi yükselişi, Ukrayna’nın Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in aylarca süren protestoların ardından görevden alındığı 2014’teki çalkantılı olaylarla şekillendi. Aynı yıl Rusya Kırım’ı ele geçirdi ve doğudaki ayrılıkçıları destekledi.
Bir yıl sonra, Ekim 2015’te, “Halkın Hizmetkarı” dizisi 1+1 kanalında gösterime girdi ve Zelensky, Vasiliy Goloborodko karakterini canlandırdı.
“Halkın Hizmetkarı” dizisinde hayat verdiği karakter, ülkedeki yolsuzluklara küfrettigi bir videosunun internette viral hale gelmesinden sonra tesadüfen başkan olan mütevazı bir tarih öğretmeniydi.
Politikanın hep yüzüstü bıraktığı Ukraynalıların hayal gücüne hitap eden adeta bir peri masalıydı.
Zelensky’nin partisinin adını alacağı Halkın Hizmetkarı dizisinden bir sahne
Gerçek hayatta cumhurbaşkanlığına aday olduğunda, ülke yönetmeye dair tek tecrübesi, dizideki rolüydü.
Öyle ki, siyaseti temizleme ve Doğu’ya barış getirme sözü verdiği kampanyasında partisinin ismini de diziden aldı: “Halkın Hizmetkarı.”
Ama Ukraynalılar bunu bir artı olarak gördü; kampanyasında çokça Zelensky’nin siyasi acemiliği üzerine oynayan Poroşenko’yu mağlup etti
Zelensky yüzde 62 gibi Ukrayna için yüksek katılım oranına ulaşılan seçimlerde oyların %73,2’sini alarak ezici bir çoğunlukla seçildi ve 20 Mayıs 2019’da Ukrayna’nın altıncı cumhurbaşkanı olarak yemin etti.
Donbas düğümü
Zelensky’nin seçim kampanyasındaki en önemli vaadi, Doğu Ukrayna’da 14.000’den fazla insanın ölümüne neden olan çatışmayı sona erdirmekti.
Sözünü yerine getirmek için başta Moskova ile uzlaşmaya çalıştı. Rusya ile görüşmeler, mahkum takasları yapıldı ve Minsk anlaşmaları olarak bilinen barış sürecinin bazı maddelerinin uygulanmasına yönelik adımlar atıldı, ancak bunlar hiçbir zaman uygulanmadı.
Uzlaşma dalgası, Putin’in işgal altındaki bölgelerde yaşayanlara Rus pasaportu verme kararıyla dağıldı. Temmuz 2020’de ateşkes yürürlüğe girdi, ancak ara sıra çatışmalar devam etti.
Zelensky de, Ukrayna’nın Avrupa Birliği ve NATO üyeliğinde ısrarlı bir ton yakaladı, Putin’i kızdırdı.
Devlet adamı olarak sesini duyurmakta zorlandığı zamanlar oldu. Bu da siyasi tecrübesizliğine yoruldu
Ama Batı’dan yaklaşmakta olan Rus işgali uyarılarını aldığında , sekiz yıllık süregelen savaşın yanında bunun çok da yeni bir şey olmadığına işaret etti, sakin bir tonda “Başımız dik” dedi.
16 Şubat’ı Ulusal Birlik Günü ilan ederek Ukraynalıları harekete geçirmeye çalıştı, düzenli olarak cephedeki askerleri ziyaret etti.
“Rusya’nın askeri tehdidi sizi NATO’ya katılmaktan vazgeçmeye zorlayacak mı” diye sorulduğunda, Cumhurbaşkanı olarak kendisi için en önemli şeyin ülkesini kaybetmemek olduğunu söyledi: “Garantilere ihtiyacımız var. O dört harfe değil. Bizim için NATO bir güvenlik garantisi.”
“Patronun kim olduğunu göster”
Zelensky’e Cumhurbaşkanluğı seçimlerinde destek veren Ukraynalı oligark Ihor Kolomoisky
Zelensky’nin seçim vaatlerinden bir diğeri de, ülkenin doğusunda barış kadar zordu: Ukrayna’nın süper zengin oligarklarının siyasi ve ekonomik gücünü engellemek.
Sahibi olduğu medya imparatorluğu ile başkanlık kampanyasını destekleyen iş insanı Ihor Kolomoisky ile Zelensky’nin bağlantıları göz önüne alındığında, herkes taze Cumhurbaşkanı’nın bu vaadinin gerçekçiliğinden şüpheliydi.
Ama Zelensky “deoligarklaşma” konusunda kararlıydı. Tartışmalı iş adamı Kolomoisky ile arasına mesafe koymaya çalıştı.
Ev hapsindeki Rusya yanlısı muhalefet lideri Viktor Medvedchuk da dahil olmak üzere Ukrayna’nın en önde gelen oligarklarından bazılarını hedef aldı.
Ardından, oligarkları yasal olarak tanımlayan ve onları siyasi partilerin finansmanının yasaklanması da dahil olmak üzere bir dizi kısıtlamalara tabi tutan yasaları meclisten geçirdi.
Yine de, yolsuzlukla mücadele tedbirlerinin çoğunlukla yüzeysel olduğunu ve esas olarak Rusya’ya karşı önemli bir siper olan ABD Başkanı Joe Biden’ın yönetiminin gözüne girmek için tasarlandığını söyleyenler oldu.
Temmuz 2019’da Başkan Donald Trump, bir telefon görüşmesi sırasında Bay Zelensky’den “bir iyilik” istedi. Trump, Zelensky’nin Biden aleyhindeki yolsuzluk iddialarını soruşturmasını istedi. Karşılığında, Zelensky Washington’a bir davet ve üstüne bir de askeri yardım alacaktı.
Konuşmanın ayrıntıları medyaya düşünce Trump, Ukrayna liderine siyasi rakibi Biden hakkında zarar verici bilgiler ortaya çıkarması için yasadışı bir şekilde baskı yapmakla suçlandı.
Trump’a azil süreci başlayan skandaldan Zelensky yara almadan kurtuldu
Bugün Zelensky, tarihi bir anda işgal altındaki Ukrayna’ya liderlik ediyor.
Putin, kendisine nasip olmayan demokratik seçimlerle Ortodoks bir ülkede bir Yahudi olarak seçilmiş Zelensky’yi darbeyle işbaşına gelmekle, Neo-Nazilikle suçluyor
Ama Zelensky şimdiden Ukrayna ve Avrupa tarihine adını yazdırdı.