Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi (TEAM), dindar seçmenlere odaklanan araştırma anketinin sonuçlarını yayımladı.
Çalışma; Konya, Kayseri, Yozgat, Sivas, Malatya, Elâzığ, Bingöl, Erzurum, Gaziantep ve Kocaeli illerinde ve İstanbul’un dindar seçmen yoğunluklu ilçelerinin belli semtlerinde 2424 kişi ile yüz yüze görüşmeler şeklinde yapıldı.
Çalışmada Sünni Türk dindarlara odaklanıldı. Dindarlık düzeyi, seçmenlerin kendilerini ne kadar dindar olarak gördükleri, gündelik hayatlarında dini vecibelere ne kadar yer verdikleri ve ne sıklıkta namaz kıldıklarına göre kategorileştirildi. Bu ölçülere göre deneklerin yüzde 27’si orta, yüzde 40’ı yüksek düzeyde dindar.
TEAM’ın araştırmasının sonuçlarına göre dindar seçmenler genellikle sadece dindar olmakla kalmıyor; aynı zamanda milliyetçiler, ataerkiller, kendine özgürlükçüler, pragmatistler, bir lokma bir hırkacı değiller, ensar olmak istemiyorlar, kayırmacılıktan ve israftan şikâyetçiler, CHP başta olmak üzere muhalefete uzaklar.
Cumhur İttifakı kayıp yaşasa da gücünü koruyor
Araştırma sonuçları Cumhur İttifakı’nın dindar bölgelerde kayıplar yaşasa da desteğini önemli ölçüde koruduğunu gösteriyor.
Cumhur İttifakı bu bölgelerde %68.1’den %58.5’a gerilemiş (9.6 puan düşüş, %14 kayıp).
Türkiye geneline yansıtıldığında Cumhur İttifakı’nın oyu %47.6
Araştırmanın sonuçlarına göre Türkiye genelinde değişim aynen bu bölgelerdeki gibi olsaydı, Cumhur İttifakı’na destek %47.6 olacaktı.
Cumhur İttifakı’na Sünni Türk dindarların desteği yüzde 64.9
Kürtleri, Alevileri ve dini inancı olmayanları analiz dışında bırakıp sadece Sünni Türk dindarlara odaklanıldığında, Cumhur İttifakı’na destek %64.9’u buluyor. Bu oran, 2018’de %74.1’di.
Dindarlık yükseldikçe destek de yükseliyor
Dindarlık yükseldikçe Cumhur İttifakı’na destek belirgin bir şekilde yükseliyor; bu destek yüksek düzey dindarlar arasında %78’i buluyor. Cumhur İttifakı, dindar bölgelerde yaşayan dindar olmayan seçmenlerde ise %37.4 seviyesinde.
Erdoğan’a karşı eleştirel olanların da bir kısmı Erdoğan’ın gitmesini istemiyor
Dindar seçmenlerin yarısından daha azı (% 46) Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı görevini iyi yaptığını düşünürken, neredeyse üçte ikisi (% 64) Erdoğan giderse kötü olur diyor.
Destek düşmese de eleştirel tutum yaygınlaşıyor
Dindar seçmenlerde iktidara desteğin yüksek olmasına ve kopuşun Türkiye genelinden düşük olmasına karşın, iktidara yönelik eleştirel tutum da yaygınlaşmış durumda.
Ekonomik sorunlar ve adaletsizlik en belirgin şikâyet konuları.
Yolsuzluk, israf, kayırmacılık gibi başlıklarda eleştirilerin tonu neredeyse muhalefet seçmenine yakın.
AK Parti’nin “ülkeyi geliştirdiği”, “özgürleştirdiği”, “terörle mücadele, savunma sanayii ve dış politikada güçlendirdiği” düşünülüyor. Ancak son dönemde “AK Partinin yozlaştığı”, “kadroların gönülden değil çıkar uğruna partide yer aldığı” şikâyetleri çok yaygın.
Araştırma sonuçlarına göre dindar seçmenlerin önemlice bir kısmında AK Parti ile kurulan gönül bağı yerini, seçeneksizlik ve kerhen oy tercihine bırakmış, AK Parti seçmenleri arasında rahatsız ve tereddütlü seçmen gruplarının ağırlığı artmış durumda.
Rahatsızlık artarken iktidarın değişme ihtimali umut yerine endişe yaratıyor
Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri ise, dindar AK Parti seçmenleri arasında eleştirel tutum yaygınlaşıyor olsa da olası bir iktidar değişikliği umut değil endişe yaratıyor.
Muhalefetin dini özgürlükler, sosyal politikalar ve yönetim kapasitesi konusunda iktidardan daha kötü olacağına dair kaygılar hâkim.
Dindar seçmenler başta başörtüsü olmak üzere kazanımların kaybedileceği endişesi yaşıyor. Özellikle kadınlarda bu endişe çok yüksek: rövanşizmin işaretlerini şimdiden gördüklerini, muhalefetin güçlü hissettiği anlarda kendilerine karşı saldırganlaştığını ifade ediyorlar.
Dindar kadınların kaygılarının yoğunlaştığı diğer bir başlık ise sosyal destekler. Muhalefetin, destekleri geçmişten beri küçümsediği ve hafife aldığı duygusu, bu seçmenlerde, yardımların gereksiz bulunarak veya kimliklerinden ötürü kesileceği endişesini büyütüyor.
Rahatsızlıklara rağmen AK Parti’ye desteğin devam etmesinin bir diğer nedeni de muhalefetin yönetim kapasitesine güvensizlik. Muhalefetin hizmet ve büyüme anlayışından uzaklaşacağı ve zaten kötü durumda olan başlıkları daha da geriye götüreceği endişesi yaygın.
Dindar seçmenlerin olası bir iktidar değişimine karşı endişeleri.
Dindar seçmen, muhalefetten ziyade yakındakilerle etkileşime açık
Akrabalarıyla, çocuklarıyla, arkadaş çevreleriyle ters düştüklerinde AK Parti’yi savunamıyor olmaktan şikâyetçiler. En önemli haber kaynakları arasında ise yine sosyal ağlar önde.
Dindarlar en çok TRT ve A Haber izliyor